Sáng kiến kinh nghiệm Xây dựng môi trường học tập thân thiện trong công tác chủ nhiệm Lớp 1 trường Tiểu học Lê Quý Đôn

 2
tưởng chừng như đơn giản thế thôi nhưng cách thức để đi đến cái đích đó thật 
không đơn giản chút nào. Có được niềm vui cho trẻ không phải tạo ra được từ 
một giờ học, một ngày học hay một tuần học mà phải lôi cuốn, gây hứng thú 
cho học sinh trên một bình diện rộng ở mọi nơi, mọi lúc, qua giao tiếp, qua cách 
cư xử, bảo ban của giáo viên cho học sinh. Do vậy đòi hỏi người giáo viên phải 
thật nhẫn nại, có tình thương thực với học trò. Chỉ có tình thương yêu thực sự 
và lòng cảm thông của cô mới đem lại niềm vui cho học sinh thân thiện cho các 
em khi đi học. 
 Học sinh tiểu học là giai đoạn tất yếu của quá trình học. Đó là giai đoạn 
mở đầu cho một con người đến với văn hoá. Cũng từ giai đoạn này nhân cách 
của học sinh được hình thành và dần dần phát triển, ví như trong xây dựng cơ 
bản, khi xây một toà nhà cao tầng hiện đại thì việc xử lý nền móng là hết sức 
quan trọng mà nền móng của ngôi nhà lại nằm dưới đáy nhà và một phần sâu 
trong lòng đất nên những người bình thường thì không nhìn thấy được mà chỉ 
có những nhà chuyên môn mới quan tâm và nhìn thấy bản chất, tầm quan trọng, 
giá trị đích thực của nền móng đó. Giai đoạn học sinh ở bậc tiểu học nhất là giai 
đoạn lớp một với học sinh là hết sức quan trọng. Đây chính là giai đoạn nền 
móng của quá trình phát triển năng lực tư duy và đặc biệt là quá trình phát triển 
nhân cách của học sinh sau này. 
 Học sinh lớp một rất ngay thơ, tâm hồn các em như một tờ giấy trắng, vẽ 
lên đó đẹp hay xấu phần lớn là tác động của thầy, cô chủ nhiệm. Đặc biệt là 
những năm gần đây khi các trường có điều kiện tổ chức cho các em học ngày 
hai buổi thì phần lớn thời gian trong ngày các em được sống và giao tiếp với 
thầy cô chủ nhiệm, với bạn bè. Nếu trong quãng thời gian đó các cháu không 
may gặp phải người “thợ vẽ tồi”, người công nhân xây dựng thiếu trách nhiệm 
thì suốt đời “trang nhân cách” của các em sẽ giữ lại vết hằn khó xoá. Nhận thức 
được tầm quan trọng của một giáo viên chủ nhiệm đặc biệt là chủ nhiệm lớp 
một tôi luôn tự nhủ , trước tiên mình phải là một tấm gương cho học sinh về 
cách ăn nói mẫu mực , xử sự với học trò đúng mực “nghiêm túc” nhưng “thân 4
trò của giáo viên chủ nhiệm lớp không thể phủ nhận đã góp phần nhiều trong 
công cuộc xây dượng lớp học hạnh phúc, trường học hạnh phúc. Trong đề tài 
“Giải pháp góp phần xây dựng môi trường học tập thân thiện trong công tác 
chủ nhiệm lớp 1A2 Trường Tiểu học Lê Quý Đôn”. Đầu tiên, chúng ta cần 
hiểu rằng giới hạn của đề tài này không chỉ là về phạm vi của lớp học, mà còn 
về mặt tinh thần và xã hội. Điều quan trọng là tạo ra một không gian học tập an 
toàn, thoải mái và sáng tạo. Việc sắp xếp bố trí lại chỗ ngồi của học sinh thông 
qua cách sắp xếp bàn ghế, tạo điểm tập trung cho học sinh dễ tiếp cận nhất trong 
học tập, cũng như tối ưu hóa ánh sáng và không gian cho phù hợp. Tuy nhiên, 
giới hạn không chỉ dừng lại ở việc cải thiện không gian lớp học, mà còn phải 
mở rộng ra các khía cạnh tinh thần và không khí lớp học. Điều này đòi hỏi chủ 
nhiệm lớp không chỉ là người quản lý lớp học mà còn là người hướng dẫn, 
truyền cảm hứng và tạo ra một môi trường tích cực cho sự phát triển của học 
sinh. Việc thúc đẩy tinh thần hợp tác, tôn trọng và sự tự tin trong học sinh cũng 
là một phần không thể thiếu trong quá trình này. Trong việc triển khai các giải 
pháp, chúng ta cần phải xác định rõ ràng rằng không phải tất cả các ý tưởng đều 
có thể thực hiện ngay lập tức mà việc làm đó cần có thời gian công sức của 
người giáo viên truyền cảm hứng. 
 Do đó, việc ưu tiên và tập trung vào những giải pháp có thể thực hiện 
được và có tác động lớn nhất là điều cần thiết. Việc xây dựng một môi trường 
học tập thân thiện trong công tác chủ nhiệm lớp 1A2 trường Tiểu học Lê Quý 
Đôn là một quá trình phức tạp đòi hỏi giáo viên thật sự tâm huyết, nhiệt tình 
hiểu bản chất rõ ràng về từng đối tượng học sinh, thông qua phạm trù nghiên 
cứu qua đó hiểu và áp dụng những giải pháp phù hợp với tình hình cụ thể, 
chúng ta mới có thể thực sự đạt được mục tiêu của một môi trường học tập thú 
vị, tích cực và phát triển cho học sinh. Trong khoảng thời gian 6 tháng chưa đủ 
nhiều nhưng bằng sự tận tâm, yêu nghề, mến trẻ chắc chắn nhiều điều kì diệu sẽ 
đến với những học sinh lớp 1A2.
 5. Phương pháp nghiên cứu 6
 Khuyến khích sự sáng tạo và tư duy logic của học sinh thông qua các hoạt 
động học tập và thực hành có cấu trúc và linh hoạt. Tạo ra một môi trường tích 
cực, khích lệ và động viên học sinh để họ tự tin và yêu thích quá trình học tập. 
Phát triển kỹ năng quản lý lớp học, tạo điều kiện cho sự tương tác tích cực giữa 
giáo viên và học sinh, giúp duy trì trật tự và sự tập trung trong lớp học. Khuyến 
khích phát triển toàn diện của học sinh không chỉ trong học tập mà còn trong 
mặt đạo đức và xã hội, giúp họ trở thành công dân tích cực và có ích cho xã hội. 
Dựa trên những cơ sở lý luận trên, việc xây dựng môi trường học tập thân thiện 
trong công tác chủ nhiệm lớp 1A2 tại Trường Tiểu học Lê Quý Đôn. 
 Tổ chức các hoạt động học tập phong phú, đa dạng và phù hợp với độ 
tuổi của học sinh. Tạo điều kiện cho học sinh tham gia vào các hoạt động nhóm, 
từ đó phát triển kỹ năng giao tiếp và làm việc nhóm. Tạo ra không gian học tập 
tích cực, sáng tạo và động viên học sinh để họ tự tin khám phá và học hỏi. Xây 
dựng các quy tắc và luật lệ trong lớp học để duy trì trật tự và sự tập trung trong 
quá trình học. Khuyến khích phát triển cá nhân và xã hội của học sinh thông qua 
việc thúc đẩy các hoạt động ngoại khóa và các chương trình giáo dục ngoại 
khóa.
 Đặc điểm tâm lý và nhận thức của học sinh lớp 1. Học sinh lớp 1 còn rất 
non nớt, các em sống trong những gia đình có hoàn cảnh khác nhau, nếp sống 
khác nhau nên nhận thức và nếp sống cũng khác nhau. Đặc biệt tư duy trẻ lớp 1 
cũng rất cụ thể cảm tính. Các em rất ham hiểu biết, thích bắt chước, hiếu động 
chưa biết tập chung lâu sự chú ý vào một cái gì đó. Năm đầu tiên của đời học 
sinh, trẻ rất bỡ ngỡ với việc chuyển hoạt động chủ đạo từ chơi sang hoạt học 
tập, đặc biệt rất dễ xúc động với các yêu cầu và quy tắc của trường học.
 Tầm quan trọng của việc giáo dục đạo đức, hình thành nhân cách, phát 
triển tư duy và nhận thức của học sinh. Giáo dục đạo đức, hình thành nhân cách, 
phát triển tư duy và nhận thức của học sinh là mục tiêu và là nhiệm vụ hàng đầu 
của nhà trường phổ thông. Giáo dục đạo đức phải làm ngay từ nhỏ, càng sớm 
càng tốt, nhưng phải phù hợp với trẻ. Tục ngữ có câu: 8
cho học sinh chưa kịp thời. Khả năng giao tiếp giữa học sinh với giáo viên, giữa 
học sinh với học sinh còn nhiều hạn chế, chỉ có một số học sinh khá giỏi mạnh 
dạn tham gia còn học sinh nhút nhát thì thu mình ngại tham gia. Học sinh chưa 
mạnh dạn tự tin trong việc phân tích, xử lý tình huống... Do khả năng đánh giá 
hành vi của bản thân và xung quanh còn thiên về cảm tính. 
 Giáo viên: Giáo viên thiếu sự đa dạng trong phương pháp, hình thức tổ 
chức dạy học có thể ảnh hưởng đến sự hứng thú và tiến bộ học tập của học sinh 
từ các nền văn hóa khác nhau. 
 Giáo viên chưa tìm hiểu và khám phá được điểm mạnh và điểm yếu, điểm 
còn hạn chế của từng học sinh. Đặc biệt là chưa tìm được giải pháp để phát huy 
hết khả năng sáng tạo và phát triển tư duy cho trẻ, chưa tìm được giải pháp khắc 
phục những nhược điểm về ý thức và nhận thức của trẻ . 
 Xuất phát từ khó khăn trên mà tôi đã có những giải pháp sau để tháo gỡ 
khó khăn đó để áp dụng làm cho công tác chủ nhiệm được dễ dàng hơn bằng 
việc xây dựng một môi trường học tập thân thiện và tích cực trong công tác chủ 
nhiệm lớp. Đòi hỏi sự đổi mới trong phương pháp giảng dạy, tương tác tích cực 
giữa giáo viên và học sinh, và sự hỗ trợ đa chiều từ cộng đồng giáo dục. 
 3. Các giải pháp 
 Có rất nhiều giải pháp để góp phần xây dựng môi trường học tập thân 
thiện trong công tác chủ nhiệm lớp 1A2 ở trường Tiểu học Lê Quý Đôn.
 3.1. Xây dựng môi trường học tập tích cực thông qua phương tiện 
học tập đa phương tiện 
 a) Mục tiêu của giải pháp
 Phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ, tạo ra một môi trường học tập 
không chỉ tập trung vào kiến thức mà còn quan tâm đến sự phát triển về đạo 
đức, phẩm chất và kỹ năng xã hội. 
 b) Nội dung của giải pháp
 Giáo dục năng lực và phẩm chất cho học sinh bằng cách tổ chức các buổi 
học trải nghiệm, thảo luận và hoạt động nhóm để giáo dục trẻ về các giá trị đạo 10
 Đảm bảo có đầy đủ trang thiết bị kỹ thuật máy móc phục vụ dạy và học 
đạt hiệu quả. Giáo viên hiểu biết về cách sử dụng các phương tiện đa phương 
tiện trong quá trình giảng dạy. Phối hợp với phụ huynh để đảm bảo học sinh có 
thể truy cập và sử dụng các tài nguyên trực tuyến một cách hiệu quả. 
 3.2. Xây dựng môi trường học tập linh hoạt và phù hợp với đối tượng 
học sinh 
 a) Mục tiêu của giải pháp
 Tạo ra một môi trường học tập linh hoạt, dạy học phân hoá đối tượng, 
giáo viên đề ra mục tiêu đạt được dựa trên sự tiến bộ của học sinh. Giáo viên có 
thể điều chỉnh được để phù hợp với nhu cầu và khả năng của từng học sinh 
trong lớp. 
 b) Nội dung của giải pháp
 Phát triển các kế hoạch giảng dạy linh hoạt, đa dạng và phù hợp với các 
mức độ hiểu biết và kỹ năng của học sinh. 
 Tạo ra các hình thức giảng dạy linh hoạt như trò chơi học tập, bài tập 
tương tác, phiếu học tập, thực hành luyện tập nhằm gây sự hứng thú trong quá 
trình học tập cho bản thân
 c) Cách thức và điều kiện thực hiện giải pháp
 Sử dụng phương pháp học tập cá nhân hóa, tổ chức các hoạt động nhóm 
linh hoạt và cung cấp các tài liệu học tập phù hợp với từng học sinh. 
 Ví dụ khi dạy: Luyện nói theo chủ đề đã cho.
 - GV Chuẩn bị tốt hệ thống câu hỏi gợi mở, chẻ nhỏ hệ thống câu hỏi gợi 
ý để phát huy vốn sống, kiến thức thực tế của trẻ. 
 - Chú trọng rèn kĩ năng nói đủ ý, đủ câu cho HS. Chú ý các trình bày, 
sửa cho các em câu, từ, cách dùng từ ngữ để diễn đạt.
 - Khi HS đang nói thì không nên ngắt lời một cách tùy tiện, GV cần bình 
tĩnh tôn trọng lời nói, lượt nói của HS, chỉ nên sửa chữa, uốn nắn nếu thật sự 
cần thiết. 12
phần mềm với tài khoản giáo viên, tương tự tài khoản của phụ huynh. Tạo lớp 
học: Tạo một lớp học mới trong phần mềm và đặt tên cho lớp học để dễ dàng 
nhận biết. Thêm học sinh vào lớp học bằng cách nhập thông tin hoặc tải lên 
danh sách học sinh từ tệp tin. 
 Xây dựng nội dung học tập: Tạo các bài học, bài giảng hoặc bài tập phù 
hợp với lứa tuổi và trình độ của học sinh lớp 1. Sử dụng các công cụ trong phần 
mềm để thiết kế nội dung học tập một cách trực quan và hấp dẫn. Phân chia 
công việc và giao bài tập: Sử dụng tính năng phân chia công việc để giao bài tập 
cho học sinh, đảm bảo mỗi học sinh nhận được nhiệm vụ phù hợp với khả năng 
của họ. 
 Theo dõi tiến độ học tập: Sử dụng tính năng quản lý lớp học để theo dõi 
tiến độ học tập của từng học sinh. Xem xét việc cung cấp phản hồi và hỗ trợ cá 
nhân hóa cho từng học sinh dựa trên kết quả và cần thiết của họ. Tương tác và 
phản hồi: Sử dụng tính năng tương tác trong phần mềm để gửi thông báo, phản 
hồi và hỗ trợ trực tuyến cho học sinh và phụ huynh. Tạo các diễn đàn hoặc 
nhóm trò chuyện để hỗ trợ sự tương tác giữa học sinh và giáo viên. 
 Sự tiện ích của việc sử dụng phần mềm quản lý lớp học như Class Jodo 
trong việc dạy học lớp 1 là: Tính tiện lợi và tiết kiệm thời gian: Phần mềm giúp 
tự động hoá nhiều công việc quản lý lớp học, từ việc tạo lớp, quản lý học sinh 
đến giao bài tập và theo dõi tiến độ học tập, giúp giáo viên tiết kiệm thời gian và 
tập trung hơn vào việc giảng dạy và hỗ trợ học sinh. Tính tương tác và phản hồi: 
Phần mềm cung cấp các công cụ cho phép giáo viên và học sinh tương tác một 
cách dễ dàng qua tin nhắn, bình luận và diễn đàn, giúp tạo ra một môi trường 
học tập trực tuyến tích cực và sáng tạo. Theo dõi tiến độ học tập: Phần mềm cho 
phép giáo viên theo dõi tiến độ học tập của từng học sinh và cung cấp phản hồi 
cá nhân hóa, giúp tối ưu hóa quá trình dạy và hỗ trợ học của học sinh.
 c) Cách thức và điều kiện thực hiện giải pháp
 Sử dụng lớp học trên class jodo để quản lý lớp học sử dụng tính năng ưu 
việt mà phần mềm mang lại như gọi tên ngẫu nhiên, đồng hồ đếm ngược. Đặc 14
 Tổ chức các buổi thảo luận và hoạt động nhóm về các vấn đề xã hội như 
sự bình đẳng, sự công bằng và sự đa dạng để giúp trẻ hiểu và đánh giá cao giá 
trị của việc sống trong một hoạt động và tạo sự công bằng phát triển toàn diện 
cho trẻ. 
 Tổ chức các hoạt động nhóm và trò chơi trực tuyến để tạo cơ hội cho học 
sinh thực hành và phát triển kỹ năng giao tiếp và làm việc nhóm. Sử dụng các 
phương tiện trực tuyến để tạo ra các nhiệm vụ và hoạt động cá nhân hóa, 
khuyến khích học sinh thể hiện ý kiến và ý tưởng của mình một cách tự tin
 c) Cách thức và điều kiện thực hiện giải pháp
 Tổ chức các buổi học định kỳ về đạo đức và phẩm chất, tích hợp vào 
chương trình giảng dạy hàng ngày. Sử dụng các phương tiện học tập đa phương 
tiện như video, hình ảnh và câu chuyện để truyền đạt các giá trị và kỹ năng xã 
hội cho trẻ. Tạo ra các hoạt động thực tế và có ý nghĩa, như thăm viếng cộng 
đồng và tham gia vào các dự án xã hội, để trẻ có cơ hội áp dụng những kiến 
thức và kỹ năng đã học vào thực tế. Xây dựng và duy trì một không gian học tập 
tích cực và an toàn, nơi mọi trẻ đều được tôn trọng và khuyến khích tham gia. 
 Đảm bảo có sự hỗ trợ và cam kết từ phía cộng đồng giáo viên, phụ huynh 
và cán bộ quản lý trường. Tạo ra các kế hoạch giảng dạy và hoạt động cụ thể, 
phù hợp với môi trường và đặc điểm của lớp học cũng như nhu cầu và khả năng 
của từng trẻ. Liên tục đánh giá và đánh giá kết quả để điều chỉnh và cải thiện 
quá trình giáo dục và hình thành nhân cách của trẻ.
 Sử dụng video và tài liệu đa phương tiện để giáo dục học sinh về sự đa 
dạng xã hội và khuyến khích họ đánh giá cao và tôn trọng sự khác biệt. Ví dụ 
minh hoạ: Giáo viên có thể sử dụng video hoặc hình ảnh để minh họa các tình 
huống đạo đức khác nhau, như giúp đỡ bạn bè, chia sẻ và tôn trọng ý kiến của 
người khác. Sau đó, học sinh có thể thảo luận và chia sẻ quan điểm của mình về 
những giá trị này. Sử dụng các trò chơi trực tuyến như "quizzi" hoặc "Kahoot" 
class pwoi để thúc đẩy sự hợp tác và làm việc nhóm, cũng như phát triển kỹ 
năng giải quyết vấn đề và tư duy sáng tạo của học sinh. Tạo ra các bài tập và