Sáng kiến kinh nghiệm Ứng dụng trò chơi tương tác trong bài dạy môn Khoa học tự nhiên ở THCS để nâng cao chất lượng dạy học theo hướng phát triển năng lực học sinh và phẩm chất học sinh

 BÁO CÁO 
 BI N PHÁP GÓP PH N NÂNG CAO CHẤT ƯỢNG CÔNG TÁC 
 GI NG D Y 
I. THÔNG TIN CHUNG. 
1. Tên bi n pháp: 
Ứ Ụ TR TƯ T TRO À KHOA 
 Ọ TỰ Ở T S Ể Â O ẤT ƯỢ Ọ 
T EO ƯỚ T TR Ể Ă Ự VÀ Ẩ ẤT Ọ S . 
2. ĩnh vực áp d ng bi n pháp: Môn Sinh h c 
3. Tác gi : 
H và tên: Phạm Thị Thương. Nữ. 
Ng y th ng năm sinh: 02/05/1991. 
Trình độ huyên m n: ại h sư phạm Sinh h c 
Chức v đơn vị ng t : Gi o viên trư ng THCS Th y Sơn. 
 i n thoại: 0834200834 Mail:thuongthuyson2@thaithuy.edu.vn. 
4. ồng tác gi : không 
5. Chủ đầu tư tạo ra bi n pháp: 
Tên đơn vị: Trư ng THCS Th y Sơn. 
 ịa chỉ: Xã Th y Sơn- Huy n Thái Th y- Tỉnh Thái Bình. 
 i n thoại: 0974074898. 
6. ơn vị áp d ng bi n pháp lần đầu (nếu ): Trư ng THCS Th y Sơn. 
 Xã Th y Sơn – Huy n Thái Th y – Tỉnh Thái Bình. Số T: 0974074898 
7. Th i gian áp d ng bi n pháp lần đầu: năm h c 2021-2022 
 2 
 đượ đi u n y thì h sinh v gi o viên ph i đổi mới phương ph p h v 
phương ph p dạy. 
 V y để g p phần nâng ao hi u qu phương ph p dạy h tí h ự trong 
dạy h phân môn KHTN t i đã v n d ng đưa trò hơi v o dạy h để tiết h sinh 
động uốn hút h sinh tiếp thu kiến thứ hứng thú nhẹ nh ng dễ hiểu hơn... B n 
thân t i đã đưa v o p d ng gi i ph p với tiêu đ : “ Ứng dụng trò chơi tương tác 
trong bài dạy môn Khoa học tự nhiên ở THCS để nâng cao chất lượng dạy học 
theo hướng phát triển năng lực học sinh và phẩm chất học sinh” 
3.2. M ủa bi n pháp. 
 - ưa h sinh đến với các hoạt động vui hơi gi i trí nhưng nội dung 
gắn li n với bài h c nhằm thay đổi động hình, chống m t mỏi, gi m ăng thẳng, 
giúp tăng hứng thú, tạo th i quen độc l p, chủ động, sáng tạo của h c sinh. 
 - Giúp các em củng cố, khắc sâu kiến thứ đã h c hoặ rút ra được một nội 
dung c thể của bài h c thông qua những ấn tượng khó quên v màu sắc, hình nh 
v âm thanh sinh động của trò hơi. 
3.3. N i dung bi n pháp 
3.3.1. Nguyên tắc thiết kế ò 
a. Nguyên tắc vừa sức, dễ thực hiện: 
 - Trò hơi ph i mang tính t p thể. 
 - Trò hơi ph i phù hợp với cấu trúc của từng bài h c. 
 - Bộ câu hỏi trò hơi ph i đ m b o phân h a đượ đối tượng h c sinh. 
 - C trò hơi ph i giúp h c sinh rèn luy n kĩ năng quan s t trình y ph t 
huy trí tu phân tí h tư duy s ng tạo. 
 - Trò hơi ph i phù hợp với quỹ th i gian, thích hợp với m i trư ng h c t p. 
 - Trò hơi sức hấp dẫn, thu hút, tạo không khí vui vẻ, tho i mái. 
 - Trò hơi ần ph i gần gũi s t thực, phù hợp với tâm lý lứa tuổi h c sinh. 
 - Trò hơi dễ thực hi n, không cầu kì, phức tạp. 
b. Nguyên tắc khai thác vật liệu để thiết kế trò chơi: 
 - Sử d ng tri t để những đồ dùng phương ti n có sẵn (ở thư vi n đồ dùng 
của giáo viên, h sinh). 
 - C đồ dùng dạy h c tự làm khai thác từ những v t li u gần gũi xung 
quanh đ m b o tính khoa h c, tính giáo d c, tính thẩm mỹ nhưng ít tốn kém. 
 4 
 - Chuẩn bị: 
 + Một số tranh nh màu v hi n tượng ô nhiễm m i trư ng không khí, môi 
trư ng nướ m i trư ng đất. 
 + Máy tính, máy chiếu hoặc tivi. 
 + Stick hình ngôi sao hoặc bông hoa 
 + B ng nhóm cỡ A3 
 - C h hơi: 
 + Giáo viên chia lớp th nh 4 đội hơi 
 + Giáo viên cho c lớp quan sát 3 bức nh sau: 
 + Yêu cầu các nhóm tìm từ khóa v h u qu phù hợp với 3 hình trên trong 
th i gian sớm nhất ghi đ p n v o ng nhóm( Từ khóa là "Ô nhiễm môi trư ng") 
 + Nhóm hoàn thành sớm nhất được tặng 4 ngôi sao, nhóm thứ 2: 3 ngôi sao, 
nhóm thứ 3: 2 ngôi sao; nhóm thứ 4: 1 ngôi sao. 
 + GV giới thi u chủ đ , nội dung, th i lượng của chủ đ . 
 + GV yêu cầu các nhóm dựa vào các hình nh trên chỉ ra những dấu hi u 
cho thấy m i trư ng bị ô nhiễm, nguyên nhân. 
 + Trong vòng 2 phút, nhóm nào chỉ ra nhi u dấu hi n v nguyên nhân đúng 
nhất sẽ được tặng sao như hoạt động trên. 
 - Tổng kết trò hơi: Qua 2 hoạt động nh m được nhi u sao nhất đượ 10đ 
nhóm thứ 2 đượ : 9đ nhóm thứ 3: 8đ nh m 4: 7đ 
b. Nhóm trò chơi nhằm khai thác nội dung kiến thức của bài học 
* T ò é 
Ví d : Khi dạy bài 9: Nguyên phân – Sinh h c 9 
 - M c tiêu: H c sinh nắm được diễn biến ơ n và sự biến đổi số lượng của 
NST qua từng kì của quá trình nguyên phân. 
 6 
 - Chuẩn bị: 
 + 5 bộ thẻ bài giống nhau, mỗi bộ 21 thẻ có nội dung kiến thứ hương III. 
 + Stick hình bông hoa 
 - C h hơi: 
 + Giáo viên chia lớp th nh 5 đội hơi 
 + Mỗi đội nh n 1 bộ thẻ bài 
 + Lu t hơi: C th nh viên trong đội th o lu n để ghép các tấm thẻ bài theo 
hình con v t gợi ý để được các m nh đ đúng. 
 - Tổng kết trò hơi: Nh m ho n th nh xong v đúng nhanh nhất được tặng 5 
bông hoa, nhóm thứ 2: 4 bông, nhóm thứ 3: 3 bông, nhóm thứ 4: 2 bông, nhóm thứ 
5: 1 bông. 
* T ò “Giải ô chữ” 
Ví d : Khi dạy i 25: Thư ng biến – Sinh h c 9 
 - M c tiêu: H c sinh củng cố những kiến thứ ơ n của bài 24. 
 - Chuẩn bị: 
 + Giáo viên thiết kế trò hơi hữ gồm 6 hàng ngang và 1 c m từ chìa khóa 
trên PowerPoint hoặc trên b ng ph . 
 - C h hơi: 
 + Giáo viên chia lớp th nh 2 đội hơi 
 + Chiếu trò hơi lên m y hiếu hoặc tivi 
 + Hai đội bắt thăm lượt hơi lựa ch n hàng ngang và tr l i câu hỏi 
 + Lu t hơi: Mỗi câu tr l i đúng đượ 10 điểm, tr l i sai bị trừ 5đ. Nh m 
đo n hính x m từ hìa kh a đượ 20 điểm. 
 - Tổng kết trò hơi: ội ao điểm hơn sẽ l đội chiến thắng. 
* T ò 
Ví d : Khi dạy i: “Ôn t p hương II – Nhiễm sắc thể” – Sinh h c 9 
 - M c tiêu: H c sinh củng cố những kiến thứ ơ n của hương II. 
 - Chuẩn bị: 
 + 5 bộ thẻ bài giống nhau, mỗi bộ 18 thẻ có nội dung kiến thức hương III. 
 + Stick hình bông hoa 
 8 
 - Ch n lớp h . 
 - Mở thư m h n i hương ...để h n âu hỏi v h n đủ âu hỏi theo 
yêu ầu. 
 + In thẻ ho h sinh 
 - Ch n “Card” trên We t i v v in số thẻ ằng số h sinh ủa lớp (tối đa 
40 em). 
 - Ph t thẻ ho h sinh: mỗi h sinh sẽ nh n 1 thẻ để sử d ng trong suốt 
qu trình với số thứ tự trên thẻ trùng với số thứ tự trong danh s h lớp. 
 - Hướng dẫn h h sinh dùng thẻ: xoay thẻ v hướng đ p n tương ứng 
 hữ i lên trên. 
 Trên đi n thoại 
 - C i đặt phần m m Pli kers từ “Google play” trên đi n thoại. 
 - ăng nh p ằng t i kho n ạn đã dùng đăng nh p m y tính. 
 - Tổ hứ kiểm tra đ nh gi 
 - Kết nối m y tính với m y hiếu. 
 - Kết nối mạng ho đi n thoại v m y tính. 
 - Trên máy tính truy p v o “Pli kers. om”; trên đi n thoại mở phần m m 
pli kers. ( i n thoại v m y tính ùng đăng nh p Pli kers trên ùng 1 t i kho n). 
 - Ch n đủ âu hỏi ho lớp trướ khi h n lớp. 
 - Ch n “ ive view” trên giao di n we ủa m y tính. 
 - Click vào chấm tròn trướ âu hỏi trên m n hình đi n thoại để ho h sinh 
l m ( âu hỏi ũng sẽ hiển thị trên m n hình). 
 - Kiểm tra đ p n: khi h sinh giơ thẻ để tr l i gi o viên h n iểu tượng 
m y nh “ amera” trên m n hình đi n thoại v lướt đi n thoại qua to n ộ thẻ ủa 
h sinh. 
 - Trên đi n thoại gi o viên thể iết số li u đ p n m h sinh đã lựa 
 h n h sinh n o tr l i đúng m y đã nạp đượ ao nhiêu h sinh đ p n... 
 - Trên m n hình m y tính những h sinh đã tr l i (giơ thẻ) sẽ iểu 
tượng hữ V trướ tên v tên đượ t n n m u xanh. 
 - Ch n iểu tượng hữ V ở dưới m n hình ủa đi n thoại khi h thống đã 
nạp đủ âu tr l i. 
 - Tiếp t nhấn V ở g trên ên tr i ủa m n hình đi n thoại để quay trở v 
 âu hỏi tiếp ủa i thi. 
 10 
 Sau khi kết thú trò hơi sẽ ng thống kê kết qu trò hơi ủa mỗi h 
sinh gi o viên thể lựa h n h sinh kết qu ao nhất để trao qu . 
3.3. 
 Trò hơi h c t p nếu được thiết kế đ m b o các nguyên tắc trên, giáo viên 
biết v n d ng linh hoạt thì có thể phù hợp cho nhi u đối tượng h c sinh kể c 
những h c sinh yếu kém; phù hợp với thực tiễn của nhi u trư ng h c. 
 Vi c lồng ghép trò chơi v o qu trình dạy h c một mặt tạo được sự hứng 
thú, tự giác h c t p, sự hợp tác nhịp nhàng của h c sinh với giáo viên, mặt khác 
còn tạo m i trư ng thân thi n giữa h c sinh với giáo viên. Từ đ l m tăng thêm 
lòng yêu thích bộ m n hơn đặc bi t là lôi cuốn được sự chú ý của những h c sinh 
yếu kém. 
 Ngoài ra, thông qua tổ chứ trò hơi gi o viên thêm kênh th ng tin 
nhằm đ nh gi hính x hơn phẩm chất năng lực và sự tiến bộ của h c sinh. 
3.4. Hi u qu của bi n pháp 
* Về định tính: 
 Sau một năm p d ng trò hơi v o tiết h c ở trư ng, tôi th t sự hài lòng 
với kết qu h c t p của h c sinh tại lớp mình áp d ng. Tiết h c trở nên sinh động, 
cuốn hút xua tan được bầu kh ng khí ăng thẳng trong gi h . ặc bi t là các trò 
 hơi để lại cho các em ấn tượng sâu sắc thông qua màu sắc, âm thanh, hình nh 
 12 
2. Trò hơi “ gh p m hình v hữ” ở i 18 “ Protein” 
 14 
 4. kế k é 
 Trên đây l to n ộ o o i n ph p g p phần nâng ao hất lượng ng 
t gi ng dạy. Tôi xin am kết i n ph p “Ứng dụng trò chơi tương tác trong bài 
dạy môn Khoa học tự nhiên ở THCS để nâng cao chất lượng dạy học theo 
hướng phát triển năng lực học sinh và phẩm chất học sinh” không vi phạm n 
quy n đã đượ p d ng kể từ đầu h kì 1 năm h 2021 - 2022 đến nay tính 
kh thi ao v đạt đượ những kết qu tí h ự . 
 Tôi rất mong nh n đượ sự đ ng g p hỉ đạo giúp đỡ ủa đồng hí lãnh 
đạo huyên m n anh hị em đồng nghi p để i n ph p ng y ng ho n thi n 
v hi u qu thiết thự hơn. 
 ôi xi râ rọ cảm ! 
 VỊ Ụ 0 ăm 2022 
 (x nh n) T 
 (Ký tên đ ng dấu) (Ký ghi rõ h tên) 
 T ị T 
 16