Sáng kiến kinh nghiệm Ứng dụng quizizz trong tổ chức dạy học định hướng phát triển năng lực học sinh chủ đề hydrcarbon (bộ sách giáo khoa mới)
4. Mô t
ả các gi ả i pháp cũ thư ờ ng làm
Một số biện pháp cũ thường gặp: Hóa hữu cơ có nội dung kiến thức khá khó nên các phương pháp thuyết trình, đàm thoại gợi mở, vấn đáp.... giúp học sinh tiếp nhận kiến thức theo cách thụ động. Hiện nay, một số phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực như: phương pháp dạy học theo nhóm, phương pháp trực quan, kĩ thuật khăn trải bàn... đã được áp dụng nhưng vẫn còn mang tính hình thức và học sinh chưa phát triển hết năng lực cá nhân. Các câu hỏi và bài tập dùng cho kiểm tra đánh giá mang tính hàn lâm với những bài toán đố mẹo, nặng về mặt tính toán, làm mất đi bản chất hóa học.
Tình trạng của biện pháp cũ: tiết học theo kiểu truyền thống vẫn thường được quan sát thấy:
- Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
+ Giáo viên: giới thiệu kiến thức mới (có thể sử dụng powerpoint hỗ trợ) kết hợp phát phiếu học tập gồm 1 loạt câu hỏi/bài tập
+ Học sinh: học thuộc lí thuyết đã được ghi, đọc sách giáo khoa trả lời câu hỏi, làm bài tập trình bày ra vở.
- Tiến trình dạy học: trong các tiết học, giáo viên có thể đánh giá học sinh thông qua vấn đáp lí thuyết, hoặc trả lời các câu hỏi có sẵn. Để đánh kết quả học tập, giáo viên cho đề kiểm tra với câu hỏi được chia theo các mức độ: nhận biết, thông hiểu, vận dụng và vận dụng cao liên quan đến nội dung kiến thức đã học.
- Trong một số đề thi vẫn còn những câu hỏi mang tính phi thực tế khi “đốt cháy các hydrocarbon...”; “ cho một lượng hydrocarbon tác dụng với H2 rồi cho sản phẩm qua bình đựng dung dịch AgNO3/NH3...”,....
- Hình th ứ c ki ể m tra đánh giá v ẫ n còn s ử d ụ ng bài ki ể m tra trên gi ấ y ho ặ c v ấ n đáp.
Hạn chế của biện pháp cũ:
- Học sinh thường học vẹt, nhanh quên, thiếu sự sáng tạo.
- Thiếu sự hấp dẫn đối với bài học.
- Thiếu tính thực tiễn, khả năng tư duy khoa học của học sinh bị hạn chế.
- Không đáp ứng được các yêu cầu của chương trình GDPT 2018.
5. Sự cần thiết phải áp dụng giải pháp sáng kiến
Thứ nhất: Hóa học là ngành khoa học thuộc lĩnh vực Khoa học tự nhiên, nghiên cứu về thành phần, cấu trúc, tính chất và sự biến đổi của các chất. Hóa học kết hợp chặt chẽ giữa lí thuyết và thực nghiệm, là cầu nối giữa các ngành khoa học tự nhiên khác và Hóa học đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống, sản xuất, góp phần vào sự phát triển bền vững kinh tế xã hội, môi trường... Phần kiến thức Hóa hữu cơ 11 là nội dung khó vì học sinh khi thi vào lớp 10 nếu không phải thi Chuyên Hóa chỉ tập trung 3 môn Toán, Văn, Anh nên kiến thức Hóa học bị hổng rất nhiều. Bên cạnh đó, theo chương trình, HS có khoảng 1,5 năm học Cơ sở Hóa học và Hóa nguyên tố phi kim.
Theo kết quả khảo sát, đa số học sinh thấy khó khi học kiến thức về hydrocarbon không no và phản ứng của hợp chất hữu cơ. Tồn tại trường hợp học sinh chưa hiểu bài nhưng ngại trao đổi với thầy cô, bạn bè nên chưa thấu đáo.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Ứng dụng quizizz trong tổ chức dạy học định hướng phát triển năng lực học sinh chủ đề hydrcarbon (bộ sách giáo khoa mới)

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN Kính gửi: Hội đồng Sáng kiến trường THPT Chuyên Bắc Giang Chúng tôi ghi tên dưới đây: Tỷ lệ (%) và nội dung đóng Số Họ và tên Ngày tháng Nơi công Chức Trình độ góp vào việc tạo ra sáng kiến TT năm sinh tác danh chuyên môn Tỷ lệ Nội dung đóng góp vào (%) việc tạo ra sáng kiến + Mô tả các giải pháp cũ thường làm. + Sự cần thiết phải áp dụng giải pháp sáng kiến Nguyễn Giáo 2 07/09/1996 Thạc sĩ 50 + Mục đích của giải pháp Mạnh Thắng viên Trường sáng kiến. THPT + Thực hiện 50% các giải Chuyên pháp; Đánh giá lợi ích Bắc Giang của sáng kiến. + Thuyết minh nội dung sáng kiến. Nguyễn Thị 1 01/01/1973 PHT Thạc sĩ 50 + Thực hiện 50% các giải Trúc Vân pháp; Đánh giá lợi ích của sáng kiến. Là nhóm tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: sáng kiến 1. Tên sáng kiến: “Ứng dụng quizizz trong tổ chức dạy học định hướng phát triển năng lực học sinh chủ đề hydrcarbon”. Điện thoại liên hệ đại diện nhóm tác giả sáng kiến Họ và tên tác giả: Nguyễn Mạnh Thắng. Điện thoại: 0382871959 Email: nmthang.cbg@bacgiang.edu.vn 2. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Không có. 3. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: GDĐT - Hóa học. 4. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: Tháng 01/2024. 5. Các tài liệu kèm theo: 5.1. Thuyết minh mô tả giải pháp và kết quả thực hiện sáng kiến: 01 cuốn. 5.2. Quyết định công nhận sáng kiến cấp sơ sở năm học 2023-2024: Quyết định số .. ngày ././2024 của Hội đồng sáng kiến trường THPT Chuyên Bắc Giang. Bắc Giang, ngày 05 tháng 4 năm 2024 ĐẠI DIỆN NHÓM TÁC GIẢ SÁNG KIẾN (Ký tên) Nguyễn Mạnh Thắng CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc THUYẾT MINH MÔ TẢ GIẢI PHÁP VÀ KẾT QUẢ THỰC HIỆN SÁNG KIẾN 1. Tên sáng kiến Ứng dụng quizizz trong tổ chức dạy học định hướng phát triển năng lực học sinh chủ đề hydrcarbon 2. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử Tháng 01/2024 3. Các thông tin cần bảo mật: không có 4. Mô tả các giải pháp cũ thường làm Một số biện pháp cũ thường gặp: Hóa hữu cơ có nội dung kiến thức khá khó nên các phương pháp thuyết trình, đàm thoại gợi mở, vấn đáp.... giúp học sinh tiếp nhận kiến thức theo cách thụ động. Hiện nay, một số phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực như: phương pháp dạy học theo nhóm, phương pháp trực quan, kĩ thuật khăn trải bàn... đã được áp dụng nhưng vẫn còn mang tính hình thức và học sinh chưa phát triển hết năng lực cá nhân. Các câu hỏi và bài tập dùng cho kiểm tra đánh giá mang tính hàn lâm với những bài toán đố mẹo, nặng về mặt tính toán, làm mất đi bản chất hóa học. Tình trạng của biện pháp cũ: tiết học theo kiểu truyền thống vẫn thường được quan sát thấy: - Chuẩn bị của giáo viên và học sinh: + Giáo viên: giới thiệu kiến thức mới (có thể sử dụng powerpoint hỗ trợ) kết hợp phát phiếu học tập gồm 1 loạt câu hỏi/bài tập + Học sinh: học thuộc lí thuyết đã được ghi, đọc sách giáo khoa trả lời câu hỏi, làm bài tập trình bày ra vở. - Tiến trình dạy học: trong các tiết học, giáo viên có thể đánh giá học sinh thông qua vấn đáp lí thuyết, hoặc trả lời các câu hỏi có sẵn. Để đánh kết quả học tập, giáo viên cho đề kiểm tra với câu hỏi được chia theo các mức độ: nhận biết, thông hiểu, vận dụng và vận dụng cao liên quan đến nội dung kiến thức đã học. - Trong một số đề thi vẫn còn những câu hỏi mang tính phi thực tế khi “đốt cháy các hydrocarbon...”; “ cho một lượng hydrocarbon tác dụng với H2 rồi cho sản phẩm qua bình đựng dung dịch AgNO3/NH3...”,.... 2 Chủ đề Hydrocarbon thuộc phần Hóa học hữu cơ lớp 11 gồm 3 nội dung kiến thức liên quan: hydrocarbon no, hydrocarbon không no, hydrocarbon thơm. Đây là nội dung kiến thức liên quan đến những hợp chất hữu cơ cụ thể đầu tiên, nằm ngay sau chủ đề Đại cương hóa học hữu cơ và rất quan trọng để có thể tiếp thu được các kiến thức hóa hữu cơ tiếp theo. Bên cạnh đó, chủ đề hydrocarbon gắn với một số ngành, nghề, thông qua quá trình dạy học giúp học sinh định hướng nghề nghiệp trong tương lai. Thứ hai: Đổi mới phương pháp dạy học, nội dung kiểm tra đánh giá rất cần thiết cho chương trình GDPT 2018. Điều này được thể hiện trong chỉ thị về thực hiện nhiệm vụ trọng tâm năm học 2023-2024, ngành Giáo dục xác định chủ đề năm học là “Đoàn kết, kỷ cương, sáng tạo, tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo”. Bộ trưởng Bộ GDĐT yêu cầu toàn ngành Giáo dục tập trung thực hiện 12 nhiệm vụ trọng tâm, trong đó, tăng cường đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá tích cực theo định hướng phát triển năng lực học sinh. Phát huy tính chủ động, linh hoạt của nhà trường và năng lực tự chủ, sáng tạo của tổ chuyên môn, giáo viên trong việc thực hiện Chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Thứ ba: Tăng cường chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong quản lý, dạy học và kiểm tra đánh giá; triển khai thực hiện hiệu quả Đề án “Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong giáo dục và đào tạo giai đoạn 2022-2025, định hướng đến năm 2030” thuộc 1 trong 12 nhiệm vụ năm học 2023-2024 do Bộ Giáo dục và Đào tạo (BGD) ban hành. Do đó việc xây dựng kho học liệu số rất cần thiết để mọi giáo viên và học sinh được tiếp cận những kiến thức hiện đại, chính xác và phong phú. Học sinh đã được tiếp cận với hình thức học trực tuyến qua một số nền tảng như Google meet, Microsoft teams, Quizizz, Azotatừ khi dịch Covid-19 bùng phát nên việc dạy học trực tuyến không còn mới lạ và khó khăn khi triển khai tới học sinh. 4 Với vai trò là giáo viên, thầy, cô có thể tạo bài học và câu hỏi được ứng dụng hóa, tiến hành đánh giá quá trình, tổ chức các hoạt động trực tiếp hoặc giao chúng làm bài tập về nhà, xem báo cáo hiệu suất chi tiết trên Quizizz hiệu quả hơn. Việc lựa chọn sử dụng Quizizz bên cạnh các phương pháp dạy học truyền thống giúp giáo viên đánh giá được tình hình học tập, sự tiến bộ của học sinh, dễ dàng phát hiện những tồn tại và điểm yếu của học sinh để có những điều chỉnh phù hợp, hiệu quả và kịp thời giúp học sinh tiến bộ. Hơn hết, trên Quizizz, thầy/cô có thể tạo ra nhiều loại câu hỏi khác nhau, trong đó có cả 3 loại câu hỏi trắc nghiệm: trắc nghiệm nhiều phương án lựa chọn; trắc nghiệm đúng, sai; trắc nghiệm yêu cầu trả lời ngắn theo đề minh họa của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Thứ sáu, Microsoft cung cấp bộ công cụ hữu ích, giúp người dùng dễ dàng lưu trữ tài liệu nhanh chóng, an toàn (như onedrive) hay giúp người dùng khảo sát, thầy/cô tạo bài kiểm tra kiến thức mà không yêu cầu đăng nhập (như microsoft form) và hỗ trợ thu thập, xử lí số liệu một cách thông minh (microsoft form, microsoft excel) 6. Mục đích của sáng kiến - Phân tích sự thay đổi đề kiểm tra đánh giá trước đây so với đề minh họa của Bộ Giáo dục và Đào tạo. 6 có sự liên kết với các môn khoa học khác như Sinh học, Địa lí, thông qua bài giảng liên môn. Qua đó, học sinh có cái nhìn khách quan, sâu sắc và có trải nghiệm rõ ràng hơn sự có mặt của Hóa học trong cuộc sống xung quanh. Phát triển khoa học tự nhiên là tiền đề phát triển đất nước, do đó, việc thu hút, tạo hứng thú cho học sinh với môn Hóa học là nhiệm vụ rất quan trọng. Trường THPT Chuyên Bắc Giang là trường trọng điểm của tỉnh và được trang bị đầy đủ cơ sở vật chất, học sinh cũng có trang thiết bị để đáp ứng việc áp dụng sáng kiến. Ngoài ra, kết quả nghiên cứu của đề tài có thể áp dụng cho toàn bộ giáo viên và học sinh THPT trên địa bàn tỉnh Bắc Giang và có thể dùng làm tài liệu tham khảo cho giáo viên, học sinh cấp THPT trên phạm vi toàn quốc. Nguồn học liệu được lữu trữ trực tuyến trên Quizizz dễ dàng chia sẻ với tất cả thầy, cô cũng như các em học sinh trên địa bàn tỉnh Bắc Giang và trên cả nước. 7.3. Thuyết minh về lợi ích kinh tế, xã hội của sáng kiến Về kinh tế: Thực hiện sáng kiến này chính là một điều kiện, một cơ hội để giáo viên đổi mới phương pháp dạy học, hướng tới hình thành các phẩm chất, năng lực cần thiết cho người học. Học sinh phát triển về cả năng lực chung và năng lực hóa học, biết làm chủ kiến thức và hứng thú hơn trong quá trình học tập. Bên cạnh đó, sáng kiến đã cung cấp nguồn học liệu tương đối chi tiết để phục vụ cho giảng dạy của giáo viên đối với chủ đề Hydrocarbon và tiếp cận với dạng bài thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia, Đại học Sư phạm hiện nay. Đây là ưu điểm lớn khi trên thị trường chưa có nhiều nguồn tài liệu tham khảo. Mặt khác, việc áp dụng sáng kiến này đòi hỏi cả giáo viên và học sinh phải tự nâng cao trình độ công nghệ thông tin, khả năng tổng hợp và vận dụng kiến thức để giải quyết vấn đề, phù hợp với mục tiêu của chương trình giáo dục phổ thông 2018 giúp tiết kiệm ngân sách tập huấn, nâng cao trình độ. Việc lưu trữ học liệu online giúp tiết kiệm chi phí in ấn và bảo quản được lâu dài, học sinh có thể chủ động ôn tập thường xuyên. Về xã hội: Để có những dạng câu hỏi và bài tập đánh giá năng lực của học sinh, giáo viên và học sinh không ngừng trau dồi ngoại ngữ, cách tìm kiếm tài liệu, không ngừng cập nhật kiến thức. Từ đó giúp nâng tầm chất lượng giáo dục nước nhà. Trong quá trình hoàn thành nhiệm vụ học tập, học sinh được tiếp cận với một số ngành 8 PHỤ LỤC 1 Đề minh họa của BGD dành cho lớp 10 được chúng tôi lưu trữ trong Onedrive 7. THI TNTHPT BẢNG NĂNG LỰC VÀ CẤP ĐỘ TƯ DUY ĐỀ MINH HỌA Môn: HÓA HỌC Cấp độ tư duy Thành phần Phần I Phần II Phần III Tổng năng lực Biết Hiểu VD Biết Hiểu VD Biết Hiểu VD Nhận thức hóa 11 3 2 1 1 1 19 học Tìm hiểu thế giới tự nhiên 1 3 4 dưới góc độ hóa học Vận dụng kiến thức, kĩ năng 1 1 4 2 5 3 1 17 đã học Tổng lệnh hỏi 13 1 4 3 7 6 0 4 2 40 Điểm tối đa 4,5 4 1,5 10 10 luận, được đánh giá thông qua kết quả cuối cùng mà thí sinh phải tự điền vào phiếu trả lời. Mục đích Đánh giá năng lực theo cấp độ tư duy Đánh giá nội dung theo cấp độ tư duy Cấp độ tư Tỉ lệ: Tỉ lệ: Nhận biết-Thông duy Biết/Hiểu/Vận dụng = 40%/30%/30% hiểu/Vận dụng/Vận dụng cao = 75%/15%/10% Thời gian 50 phút 50 phút làm bài Dựa trên ma trận đề thi và bảng so sánh, có thể thấy đề thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 môn Hóa học có sự thay đổi về cấu trúc đề thi, dạng thức câu hỏi trong đề thi,... làm tăng khả năng phân loại học sinh của đề thi. Các trường ĐH, CĐ hoàn toàn có thể sử dụng kết quả để xét tuyển vào trường. Bên cạnh đó, dạng câu hỏi trong đề thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 rất phong phú, tiếp cận đề thi Olympic Hóa học tại các quốc gia phát triển như Mỹ, Úc, SingaporeDo đó việc xây dựng nguồn học liệu liên quan đến các dạng câu hỏi này đang rất được quan tâm. 12
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_ung_dung_quizizz_trong_to_chuc_day_hoc.pdf