Sáng kiến kinh nghiệm Ứng dụng phần mềm Canva trong dạy học môn Ngữ văn 6 chương trình giáo dục phổ thông 2018

 2
 Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, đúng sự thật 
và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Đại Hưng, ngày 20 tháng 3 năm 2024.
 Người nộp đơn
 (Ký và ghi rõ họ tên)
 Đoàn Thị Kim Liên 4
quá trình giảng dạy bộ môn Ngữ văn tại trường THCS Quang Trung, tôi nhận 
thấy phần mềm dạy học Canva giúp giảm tải các hoạt động của giáo viên trên 
lớp, lấy học sinh làm trung tâm; bài giảng trở nên sinh động, dễ hiểu dễ nhớ, tạo 
được sự lôi cuốn, hứng thú cho người học; đồng thời phát triển được các năng 
lực, phẩm chất, tư tưởng tình cảm, thái độ sống tốt đẹp cho học sinh góp phần 
thực hiện tốt các mục tiêu của Chương trình giáo dục 2018. Vì vậy tôi đã quyết 
định chọn đề tài: “Ứng dụng phần mềm Canva trong dạy học môn Ngữ văn 6 
chương trình giáo dục phổ thông 2018”. 
 2.1. Các bước và cách thức thực hiện giải pháp
 Canva là một công cụ thiết kế đồ họa dạng mô hình trang web trực tuyến 
ra đời vào năm 2012, bởi các nhà sáng lập người Úc Melanie Perkins, Cliff 
Obrecht và Cameron Adams. Không giống như những phần mềm thiết kế đồ họa 
chuyên dụng, phần mềm Canva không cần phải cài đặt trên máy tính, để bắt đầu 
sử dụng giáo viên chỉ cần đăng kí tài khoản và đăng nhập trên trang web. 
 Canva góp phần hỗ trợ tạo ra những thiết kế mới hoàn toàn hoặc sử dụng 
những mẫu thiết kế có sẵn với nhiều loại phông chữ đẹp, dễ dàng chèn câu mô tả 
hình ảnh hay đoạn văn bản. Các công cụ của Canva dễ sử dụng, được thiết kế 
trên giao diện thân thiện và trực quan. Giáo viên có thể thoải sức sáng tạo để 
thiết kế ra nhiều sản phẩm, từ bài thuyết trình, phiếu học tập, sơ đồ tư duy, video, 
đến các trò chơi, truyện tranh, bài đăng trên mạng xã hội,... Từ đó, góp phần tạo 
ra nội dung các bài giảng Ngữ văn chất lượng, phát huy các năng lực, phẩm chất 
của học sinh trong Chương trình giáo dục phổ thông 2018.
 2.1.1. Cách sử dụng Canva 
 2.1.1.1. Đăng ký tài khoản Canva
 - Bước 1: Truy cập vào trang chủ Canva: https://www.canva.com/
 - Bước 2: Nhấn vào nút Đăng ký 6
 - Bước 5: Email của bạn sẽ nhận được một mã xác thực, hãy kiểm tra email 
và nhập mã xác thực vào đây => Nhấn Xong.
 Ở bước đăng kí này nếu người dùng không muốn đăng kí bằng Email thì 
có thể đăng kí bằng tài khoản Google hoặc tài khoản Facebook.
 2.1.1.2. Cách sử dụng Canva cơ bản
 a) Lựa chọn ngôn ngữ 
 Tại trang chủ Canva vào biểu tượng cài đặt nhấn Language và chọn 
ngôn ngữ Tiếng Việt.
 Và đây là giao diện cơ bản của trang chủ Canva. 8
 Bước 3: Tạo bài giảng
 Trong trang thiết kế bài giảng, có các công cụ cơ bản sau:
 - Mẫu: Là những thiết kế có sẵn, giúp người dùng lựa chọn để chỉnh sửa 
mà không phải mất thời gian thiết kế từ đầu. Và Canva cũng sẽ đưa ra các mẫu 
bài giảng gợi ý theo nội dung người dùng tìm kiếm. 
 - Thành phần: Gồm các hình dạng, đồ họa, hình ảnh, video, âm thanh, 
bảng, biểu đồ, sticker, 10
 - Vẽ: Sử dụng công cụ vẽ khác nhau
 - Chú ý: Các thao tác thường sử dụng
 + Thêm nội dung vào thiết kế: Để thêm ảnh, đồ họa, văn bản vào thiết 
kế bạn click vào hình ảnh, đồ họa, văn bản đó hoặc kéo vào khu vực trang thiết 
kế.
 + Phóng to, thu nhỏ: Click vào nội dung muốn phóng to hoặc thu nhỏ thì 
đặt con trỏ chuột vào một trong bốn góc, kéo thả chuột để phóng to hoặc thu nhỏ.
 + Cắt ảnh: Click vào hình ảnh cần cắt, để chuột giữa cạnh cần cắt rồi kéo 
chuột vào trong để cắt bỏ phần thừa. 12
 - Công cụ Thời lượng: Với các Slide trình chiếu, giáo viên có thể giới hạn 
thời gian cho từng Slide để chủ động thời gian trình chiếu và giảng dạy.
 - Công cụ Đếm ngược: Hỗ trợ hẹn giờ trả lời các câu hỏi, bài tập đặt ra 
cho học sinh, tạo sự tập trung cho học sinh. 14
 - Cuối cùng, nhấn Tải xuống và Lưu File bài giảng về máy.
 - Ngoài ra, giáo viên có thể trình chiếu trực tiếp bài giảng hoặc chia sẻ bài 
giảng lên mạng xã hội 16
 Bước 3: Chọn thiết kế theo Mẫu sẵn theo gợi ý tìm kiếm hoặc giáo viên có 
thể tự thiết kế mới hoàn toàn.
 Bước 4: Chỉnh sửa Phiếu học tập
 - Khi muốn điều chỉnh nội dung nào, chỉ cần kích chuột vào phần đó và 
điều chỉnh, bổ sung.
 - Tương tự như cách sử dụng các công cụ trong phần Thiết kế Bài giảng, 
giáo viên sẽ thực hiện chỉnh sửa, bổ sung các nội dung trong Phiếu học tập phù 
hợp với nội dung giảng dạy. 18
 * Thiết kế sơ đồ tư duy
 Bước 1: Tạo thiết kế
 Bước 2: Gõ tìm kiếm và chọn Bản đồ tư duy
 Bước 3: Xây dựng Sơ đồ tư duy
 - Canva gợi ý đưa ra rất nhiều Mẫu thiết kế sẵn, giáo viên có thể chọn mẫu 
sơ đồ phù hợp và chỉnh sửa.
 - Tương tự trong xây dựng bài giảng, có thể sử dụng các công cụ chỉnh sửa, 
bổ sung hiệu ứng, màu sắc để thiết kế Sơ đồ tư duy phù hợp với nội dung giảng 
dạy. 20
 2.1.2. Ứng dụng phần mềm Canva trong dạy học môn Ngữ văn 6 chương 
trình giáo dục phổ thông 2018 
 2.1.2.1. Ứng dụng canva thiết kế bài giảng điện tử
 Dạy học môn Ngữ văn thông qua bài giảng điện tử tạo nhiều hứng thú 
 cho các em học sinh trong học tập, các em được tiếp cận, nhận thức các tri 
 thức một cách sống động hơn, bài học mang hơi thở của cuộc sống, phát triển 
 khả năng tư duy, ghi nhớ bài lâu hơn. Bên cạnh các phần mềm thiết kế bài 
 giảng điện tử hiện nay thì Canva là một lựa chọn tối ưu. Canva có giao diện 
đơn giản và dễ sử dụng, cho phép người dùng nhanh chóng tạo ra các thiết kế 
slide chuyên nghiệp và đẹp mắt. Bên cạnh đó việc cung cấp hàng nghìn mẫu thiết 
kế slide khác nhau và hơn triệu hình ảnh, biểu tượng và bảng màu, giúp người 
dùng tạo ra các slide độc đáo và phù hợp với nhu cầu. Canva cho phép người 
dùng tùy chỉnh mọi chi tiết của thiết kế slide, từ font chữ, màu sắc, độ trong suốt, 
đến kích thước và vị trí của các thành phần trên slide. Đồng thời cho phép người 
dùng kết hợp nhiều công cụ khác nhau trong một thiết kế, từ các đồ họa, hình ảnh, 22
 - Link Canva bài giảng: 
 https://www.canva.com/design/DAF_SO0DUaw/Esp3wYnhLQUhWjDb1
FlKSA/edit?utm_content=DAF_SO0DUaw&utm_campaign=designshare&utm
_medium=link2&utm_source=sharebutton
 2.1.2.2. Ứng dụng Canva tạo phiếu học tập sinh động, hấp dẫn
 Phiếu học tập là một phương tiện truyền tải nội dung dạy học. Thông qua 
việc hoàn thành các yêu cầu nhất định trong phiếu một cách độc lập, theo nhóm 
hay có sự trợ giúp của giáo viên mà học sinh lĩnh hội được một lượng kiến thức 
tương ứng, đồng thời hình thành và phát triển các kỹ năng cơ bản như quan sát, 
phân tích, hệ thống hóaphát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo, rèn luyện 
năng lực tự học, tự nghiên cứu của học sinh. Khi thiết kế trên Canva phiếu học 
tạo ra thật sinh động, nội dung có các hình ảnh, học sinh sẽ rất thích thú trong 
việc tiếp thu kiến thức, phát huy các năng lực của bản thân khi tham gia các hoạt 
động học tập của môn Ngữ văn. 
 Ví dụ 1: Phiếu học tập “Tìm hiểu cảm nhận của nhân vật Cáo” trong văn 
bản “Nếu cậu muốn có một người bạn” 24
 Ví dụ 2: Phiếu học tập “Tìm hiểu nhân Ví dụ 3: Phiếu học tập “Tìm hiểu nhân 
 vật Kiều Phương” trong văn bản “Bức vật Dế Mèn” trong văn bản “Bài học 
 tranh của em gái tôi” đường đời đầu tiên”
 2.1.2.3. Ứng dụng Canva thiết kế sơ đồ tư duy
 Sơ đồ tư duy là công cụ lý tưởng cho việc giảng dạy và trình bày các khái 
niệm trong tiết học, giúp cho giáo viên gia tăng thời gian tập trung trao đổi các 
vấn đề liên quan đến bài học. Đồng thời cung cấp một cái nhìn tổng quan về chủ 
đề dạy học. Ngoài ra, giáo viên sẽ kiểm soát được nội dung về phần bài học quan 
trọng, từ đó có thể cân đối thời gian giảng bài để bài học đạt được hiệu quả tốt 
nhất. Với người học, việc ghi nhớ kiến thức trọng tâm của bài sẽ nhanh hơn, dễ 
hiểu hơn và mang tính khái quát hóa, hệ thống hóa bài học đặc biệt với môn Ngữ 
văn. Với ứng dụng Canva không chỉ giáo viên mà học sinh cũng có thể tự mình 
xây dựng được sơ đồ tư duy của riêng mình một cách đơn giản mà đa dạng hình 
thức. 26
 2.1.2.4. Ứng dụng Canva thiết kế video 
 Trong dạy học, việc thu thập thông tin có 3 hình thức cơ bản: nghe, nhìn 
và cảm xúc. Biết được điều này nhiều hình thức dạy học đã được áp dụng trong 
các tiết Ngữ văn. Video là hình thức thường được sử dụng để trực quan hóa các 
sự vật, hiện tượng, cảnh vật, cuộc sống đa dạng muôn màu được nói đến trong 
các tác phẩm văn học. Video không những là nguồn cung cấp thông tin phong 
phú, giúp học sinh có những kiến thức tiền đề để đi vào tìm hiểu nội dung các 
văn bản mà nó còn giúp học sinh thay đổi trạng thái học tập, tăng khả năng tiếp 
thu bài thông qua các hình ảnh, âm thanh, nhạc nền mà video mang đến.
 Trong thực tế dạy học, nhiều giáo viên đã tìm hiểu các video trên mạng để 
đưa vào bài dạy. Tuy nhiên, nhiều lúc video có nội dung không đảm bảo phù hợp 
với tiết dạy hay dung lượng không tương thích, điều này là một hạn chế lớn trong 
việc tạo ra các tiết dạy hiệu quả. Ứng dụng phần mềm Canva để tạo nên các video 
ấn tượng theo mong muốn của người dạy là một lựa chọn tối ưu của giáo viên 
Ngữ văn trong việc tạo ra các bài dạy sáng tạo, chất lượng cho riêng mình.
 Ví dụ 1: Video giới thiệu Động Phong Nha - Kẽ Bàng và Hang Én khi dạy 
bài “Hang Én” 28
nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở để người học tự cập nhật và đổi mới tri thức, 
kỹ năng, phát triển năng lực. Chuyển từ học chủ yếu trên lớp sang tổ chức hình 
thức học tập đa dạng, chú ý các hoạt động xã hội, ngoại khóa, nghiên cứu khoa 
học. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy và học”. 
 Hiện nay việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học đang 
là vấn đề được quan tâm nhằm thực hiện tốt Chương trình Giáo dục phổ thông 
2018. Trong chương trình đổi mới thì Ngữ văn là môn học đóng một vai trò quan 
trọng. Dạy học Ngữ văn áp dụng công nghệ thông tin vào dạy học không còn xa 
lạ với tất cả các giáo viên. Ngữ văn trước hết là môn học thuộc nhóm khoa học xã 
hội mang những đặc trưng riêng. Nó không chỉ cung cấp kiến thức, giáo dục 
tư tưởng, tình cảm cho học sinh mà Ngữ văn còn có mối quan hệ chặt chẽ với 
các môn học khác. Do đó, giáo viên Ngữ văn cần phải có phương pháp dạy học 
phù hợp và có hiệu quả, ứng dụng công nghệ thông tin đặc biệt là các phần mềm 
dạy học hữu ích để phát huy hết những năng lực, phẩm chất của HS đáp ứng yêu 
cầu của việc dạy học trong tình hình mới. 
 Một số phần mềm thiết kế đồ họa hiện nay có giao diện phức tạp và tính 
năng khó tiếp cận, có thể thiếu các mẫu và tài nguyên sẵn có. Điều này có thể 
làm giảm sự linh hoạt và tùy biến của giáo viên trong quá trình tạo ra các thiết kế.
 Bên cạnh đó, một số phần mềm thiết kế có sự hạn chế trong việc tích hợp 
với các dịch vụ lưu trữ hoặc nền tảng xã hội khác hay yêu cầu máy tính có cấu 
hình cao. Điều này có thể làm giảm khả năng chia sẻ, cộng tác, là rào cản của 
giáo viên.
 Tất cả những điều nói trên, đòi hỏi các thầy cô đang trực tiếp giảng dạy bộ 
môn Ngữ văn cần ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học. Tìm ra một phần 
mềm thiết kế đồ họa hợp lí, khả năng ứng dụng cao vào thực tế dạy học góp phần 
thực hiện mục tiêu Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 đối với bộ môn Ngữ 
văn.
 - Phạm vi nghiên cứu và áp dụng:
 * Về không gian: Trường THCS Quang Trung. 30
tượng, phông chữ và phần tử thiết kế khác để bạn có thể sử dụng trong các dự án 
của mình mà không cần tìm kiếm trên các trang web bên ngoài. Bên cạnh đó phần 
mềm còn cung cấp hàng ngàn mẫu thiết kế chất lượng giúp giáo viên tiết kiệm 
thời gian và tạo ra các thiết kế chuyên nghiệp mà không cần kỹ năng thiết kế 
chuyên sâu. 
 Canva cho phép giáo viên tùy chỉnh mọi khía cạnh của thiết kế, từ việc 
thay đổi màu sắc và phông chữ đến việc thêm hiệu ứng và lớp. Các công cụ, tính 
năng đầy đủ như việc chèn video, clip, hình ảnhgiúp giáo viên tạo ra các thiết 
kế độc đáo và phù hợp với ý tưởng mà không bị giới hạn bởi các mẫu sẵn có. 
Đồng thời nó cũng tích hợp với nhiều dịch vụ lưu trữ và nền tảng xã hội khác 
nhau, giúp giáo viên dễ dàng chia sẻ và quản lý các thiết kế của mình. 
 Thông qua ứng dụng phần mềm Canva giúp giáo viên xây dựng bài giảng 
Ngữ văn với hình thức sinh động, hài hoà đã đưa các nội dung kiến thức bài học 
gắn với thực tiễn đến với học sinh một cách hiệu quả hơn. Tất cả những điều nói 
trên đã giúp nó nổi bật và cải tiến hơn so với các phần mềm thiết kế đồ họa khác. 
 2.4. Khả năng áp dụng của sáng kiến: 
 Đề tài có thể là nguồn tài liệu tham khảo trong dạy cho giáo viên và học 
sinh, không chỉ riêng môn Ngữ văn. Ở các môn học khác, giáo viên cũng có thể 
ứng dụng Canva hỗ trợ xây dựng bài giảng phù hợp với mục đích của mình. Học 
sinh cũng có thể ứng dụng Canva trong quá trình học tập ở nhiều môn học. 
 2.5. Đánh giá lợi ích thu được từ sáng kiến 
 Việc ứng dụng phần mềm Canva trong giảng dạy bộ môn Ngữ văn mang 
lại rất nhiều lợi ích quan trọng cho cả giáo viên và học sinh.
 - Tăng cường sự hấp dẫn và tương tác: Các thiết kế đồ họa sinh động và 
hấp dẫn tạo ra bởi Canva có thể kích thích sự tò mò và sự tương tác của học 
sinh. Các bài giảng Ngữ văn và tài liệu được thiết kế một cách sáng tạo có thể 
làm cho quá trình học trở nên thú vị hơn và giúp học sinh tiếp thu thông tin một 
cách hiệu quả hơn.