Sáng kiến kinh nghiệm Sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong công tác giảng dạy môn Tin ở trường Tiểu học

 2
minh. Thị trường giáo dục kỹ thuật số, thường được gọi là thị trường e-Learning, 
đang tăng trưởng mạnh mẽ nhờ các ứng dụng dịch vụ AI. Tạo ra sự khác biệt, từ 
các khóa học kỹ thuật số đến tài liệu tham khảo trực tuyến và lớp học ảo, trí tuệ 
nhân tạo trong giáo dục đã cách mạng hóa các phương pháp học tập truyền thống.
 Trí tuệ nhân tạo trong giáo dục quan trọng hơn những gì chúng ta biết. Hơn 
50% trường học và trường đại học trên thế giới hiện nay dựa vào AI để hỗ trợ 
hành chính. Cùng với đó, nghiên cứu cho thấy phương pháp học tập với AI đem 
lại nhiều hiệu quả.
 1. Giải pháp cũ thường làm
 Là giáo viên dạy môn Tin học bậc Tiểu học, tôi thấy chương trình tin học 
của học sinh tiểu học gồm các nội dung chủ yếu như làm quen với việc sử dụng 
máy vi tính, sử dụng những thiết bị thông dụng, sử dụng phần mềm trò chơi mang 
tính giáo dục, sử dụng phần mềm soạn thảo văn bản, sử dụng phần mềm đồ họa, 
bước đầu làm quen với Internet Các em rất yêu thích môn học này nên tiếp thu 
bài rất nhanh. Do vậy, việc đưa tin học vào tiểu học ở môn tự chọn là đúng đắn. 
Đặc biệt là trong hoàn cảnh hiện nay, ngành Giáo dục - Đào tạo đã có khả năng tự 
trang bị phòng máy vi tính cho các trường.
 Đội ngũ giáo viên có vai trò quan trọng trong việc đưa tin học vào bậc Tiểu 
học; việc đưa tin học vào nhà trường nói chung và trường tiểu học nói riêng là một 
công việc cần thiết. Song nó cần có một định hướng triển khai đúng đắn và cần sự 
ủng hộ của cha mẹ học sinh cũng như toàn xã hội. Có như thế, học sinh mới có cơ 
hội được học môn tự chọn một cách đồng loạt.
 Việc đưa tin học vào giảng dạy ở cấp tiểu học dù tự chọn hay chính khóa rất 
cần có sự đầu tư cơ sở vật chất nhất định, nhằm vào mục tiêu hỗ trợ giáo viên 
 Môn tin học ở bậc Tiểu học bước đầu giúp học sinh làm quen với một số 
kiến thức ban đầu về công nghệ thông tin như: Một số bộ phận của máy tính, một 
số thuật ngữ thường dùng, rèn luyện một số kỹ năng sử dụng máy tính,  đồng 
thời hình thành cho học sinh một số phẩm chất và năng lực cần thiết cho người lao 
động hiện đại như:
 + Góp phần hình thành và phát triển tư duy thuật giải.
 + Bước đầu hình thành năng lực tổ chức và xử lý thông tin.
 + Có ý thức và thói quen sử dụng máy tính trong hoạt động học tập, lao 
động xã hội hiện đại.
 + Có thái độ đúng khi sử dụng máy tính và các sản phẩm tin học.
 + Bước đầu hiểu khả năng ứng dụng công nghệ thông tin trong học tập.
 + Có ý thức tìm hiểu công nghệ thông tin trong giảng dạy, hỗ trợ học sinh 
học tập và các hoạt động xã hội. 4
Sách hướng dẫn Tin học. Sách giáo khoa mới có sự cải tiến nhiều hướng tới học 
sinh, giúp học sinh đến gần hơn với CNTT, tiếp xúc với các phần mềm mới và phù 
hợp với các em hơn.
 - Sách mới giúp việc tương tác và truyền tải nội dung giữa thầy và trò được 
thuận lợi hơn.
 - Tin học là môn học mà các nhà trường đã có sự quan tâm đúng mức, tạo 
điều kiện sắm sửa máy móc, trang thiết bị phục vụ cho việc dạy - học. Môn Tin 
học đã được đưa vào dạy học từ khối 3 đến khối 5. Đã huy động được sự ủng hộ 
của các cấp, các ban ngành, các bậc phụ huynh trong việc hỗ trợ cơ sở vật chất cho 
nhà trường.
 - Giáo viên được đào tạo trình độ chuẩn, đáp ứng về kiến thức và phương 
pháp, đảm bảo yêu cầu dạy học môn Tin học ở bậc Tiểu học. Thường xuyên được 
bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ thông qua các buổi sinh hoạt chuyên môn cấp 
huyện, cấp cụm đồng thời tự học tập trau dồi kiến thức chuyên môn, phương pháp 
dạy học mới để tiếp cận kịp thời với sự phát triển nhảy vọt của CNTT.
 - Về học sinh: Nội dung sách Hướng dẫn học Tin học mới được trình bày 
nhẹ nhàng, đẹp, chú trọng nhiều về phần thực hành rất phù hợp với lứa tuổi HS 
tiểu học.
 - HS từ khối 3 đến khối 5 được học môn Tin học. Mỗi lớp được học với thời 
lượng khối 3, 4: 1 tiết/ 1tuần, khối 5: 2 tiết/ 1tuần.
 - Môn Tin học là một môn học Tự chọn nên HS tiếp thu kiến thức một cách 
thoải mái, không bị gò ép, các em rất hứng thú với môn học.
 - HS đã nắm được các kiến thức cơ bản của bài học. Từ đó HS đã biết sử 
dụng và ứng dụng phần mềm vào việc học tập.
 * Nhược điểm: 
 Đời sống kinh tế của một số địa phương còn gặp nhiều khó khăn, rất ít học 
sinh ở nhà có máy vi tính, nên ngoài giờ thực hành trên lớp học sinh không có điều 
kiện để luyện thêm ở nhà, nên việc rèn luyện kỹ năng và ứng dụng chưa nhiều.
 Tài liệu tham khảo dành riêng cho bộ môn Tin học còn quá ít. Nhất là 
những tài liệu nói về phương pháp dạy học đặc trưng của môn Tin học.
 Đây là môn học tự chọn nên một số HS chưa học nghiêm túc và phụ huynh 
chưa quan tâm.
 Sự cố về kỹ thuật: Nhiều máy bị hỏng. Dẫn đến không đủ máy cho học sinh 
thực hành.
 Năm học 2023-2024 áp dụng học sách Tin học mới do BGD&ĐT triển khai 
trong đó có một số chương trình phần mềm có yêu cầu cấu hình máy nhưng do 6
trang bị với các tính năng nổi bật như tự động hoá cuộc trò chuyện, trả lời câu hỏi, 
tạo ra các câu trả lời tự động và cải thiện khả năng tự học của mô hình.
 Mọi câu hỏi, thắc mắc dù là ở bất kỳ lĩnh vực nào của bạn đều sẽ được 
ChatGPT trả lời lưu loát, đầy đủ chỉ trong tích tắc. ChatGPT cân tất các công việc 
sáng tạo, nghệ thuật như làm thơ, soạn nhạc, viết thư, thiết kế và thậm chí là tạo 
lập hay sửa lỗi trong lập trình.
 Tuy nhiên, điểm yếu của ChatGPT là dữ liệu của chatbot này chỉ được cập 
nhật đến hết năm 2021. ChatGPT cũng chỉ hoạt động theo dạng ngoại tuyến 
(offline), nói cách khác chúng không thể cập nhật dữ liệu thực giống như Google 
Assistant hay Siri.
 *Ưu điểm: 
 - Tiết kiệm thời gian: ChatGPT có khả năng tự động trả lời câu hỏi và giải 
quyết vấn đề một cách nhanh chóng, giúp tiết kiệm thời gian cho nhân viên và 
khách hàng.
 Tăng hiệu quả làm việc: Nhờ khả năng tư vấn và giải đáp, ChatGPT giúp 
tăng hiệu quả công việc của nhân viên, giúp họ hoàn thành nhiều công việc hơn 
trong thời gian ngắn hơn.
 - Hỗ trợ khách hàng 24/7: ChatGPT có thể hoạt động liên tục và hỗ trợ 
khách hàng 24/7 mà không cần sự can thiệp của con người. Điều này giúp cung 
cấp dịch vụ tốt hơn cho khách hàng và tạo sự hài lòng và trung thành.
 Cải thiện trải nghiệm khách hàng: Khả năng tư vấn và hỗ trợ của ChatGPT 
giúp cải thiện trải nghiệm khách hàng, đáp ứng nhanh chóng và chính xác các yêu 
cầu và nhu cầu của họ.
 - Tạo nội dung chất lượng: ChatGPT có thể hỗ trợ trong việc tạo nội dung 
chất lượng, từ việc soạn thảo email, tin nhắn, cho đến việc viết bài blog và bài viết 
quảng cáo. Điều này giúp tiết kiệm thời gian và nâng cao chất lượng nội dung 
(Hình số 1a, 1b). 
 *Nhược điểm:
 - Thiếu tính đúng - sai: ChatGPT không có khả năng nhận thức và đánh giá 
đúng - sai nội dung mà nó đưa ra. Do việc huấn luyện dựa trên dữ liệu từ nhiều 
nguồn khác nhau, có thể xuất hiện thông tin không chính xác, đồn đoán hoặc đôi 
khi thậm chí là thông tin sai lệch.
 - Thiếu niềm tin cơ bản: ChatGPT không có khả năng có niềm tin cơ bản, 
tức là nó không thể đánh giá tính đáng tin cậy của thông tin mà nó cung cấp. Điều 
này có thể dẫn đến việc người sử dụng tin tưởng vào thông tin không đúng hoặc 
không đáng tin cậy. 8
 (Hình số 4)
 Bước 4: Nhập các thông tin về bài thuyết trình của bạn rồi nhấn vào biểu 
tượng Gửi 
 (Hình số 5)
 Bước 5: Sau đó, bạn chỉ cần chờ Gamma AI tự động tạo ra một bài thuyết 
trình theo thông tin mà bạn đã cung cấp với các slide vô cùng bắt mắt và thu hút.
 (Hình số 6)
 Bước 6: Thay đổi chức năng trong mục Amount of text per card
 (Hình số 7)
 Bước 7: Thay đổi chức năng trong mục Image source/ web image search 
(tìm kiếm ảnh trên mạng), all image (tất cả ảnh)
 (Hình số 8)
 Bước 8: Chọn mẫu sau đó bấm chọn Generate.
 (Hình số 9)
 Bước 9: Đưa ra kết quả.
 (Hình số 10)
 Bước 10: Lưu kết quả.
 (Hình số 11)
 Bước 11: Có 2 cách lưu khác nhau, lưu bài dưới dạng powerpoint và lưu bài 
dưới dạng pdf.
 (Hình số 12)
 *Ưu điểm giải pháp mới
 - Tiết kiệm thời gian: Có thể giúp người dùng tiết kiệm thời gian bằng cách 
tự động hóa các tác vụ như tạo slide, thiết kế bố cục, chèn hình ảnh và video, và 
thêm hiệu ứng.
 - Tạo ra các bài thuyết trình chất lượng cao hơn: Có thể giúp người dùng tạo 
ra các bài thuyết trình chất lượng cao hơn bằng cách cung cấp cho họ các công cụ 
và tính năng cần thiết để tạo ra các bài thuyết trình đẹp mắt và hấp dẫn.
 - Dễ sử dụng: Gamma App AI rất dễ sử dụng, ngay cả đối với những người 
không có kiến thức về thiết kế bài thuyết trình.
 - Tích hợp với các công cụ khác: Gamma App AI có thể được tích hợp với 
các công cụ khác như Microsoft Office, Google Docs, và Slides. Điều này giúp 
người dùng có thể dễ dàng tạo và chia sẻ các bài thuyết trình của mình với những 
người khác. 10
 B3: Tiến hành copy nội dung vào Powerpoint và sử dụng tính năng AI 
Designer của Powerpoint và chỉnh sửa nội dung theo ý muốn.
 *Ưu điểm giải pháp mới
 - Đa dạng và sáng tạo: Sự kết hợp giữa ChatGPT và PowerPoint cho phép 
tạo ra các bài giảng với nội dung đa dạng và sáng tạo, bằng cách sử dụng ngôn 
ngữ tự nhiên và hình ảnh sinh động.
 - Tính chất trực quan và hấp dẫn: PowerPoint giúp tạo ra các trang trình bày 
trực quan và hấp dẫn, trong khi ChatGPT cung cấp thông tin và giải đáp thắc mắc 
một cách linh hoạt. Kết hợp hai công cụ này giúp tạo ra một trải nghiệm học tập đa 
chiều và thú vị.
 - Tăng cường sự tương tác: Bằng cách sử dụng ChatGPT và PowerPoint, 
giáoviên có thể khuyến khích sự tương tác giữa học sinh và nội dung bài giảng. 
học sinh có thể tham gia vào các cuộc trò chuyện, thảo luận, hoặc thậm chí tương 
tác với các nội dung trình bày trên PowerPoint.
 - Linh hoạt: Các giải pháp này linh hoạt và có thể tùy chỉnh dễ dàng để phù 
hợp với nhu cầu cụ thể của giáo viên và học sinh.
 *Nhược điểm giải pháp mới.
 - Hạn chế sáng tạo: Mặc dù ChatGPT có khả năng sinh ra văn bản tự nhiên, 
nhưng nó có thể hạn chế trong việc tạra ý tưởng sáng tạo và không thể tạo ra hình 
ảnh và đồ họa một cách tự động.
 II. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến
 1. Điều kiện để áp dụng sáng kiến
 Cần có hạ tầng công nghệ phù hợp để triển khai các giải pháp AI trong 
giảng dạy, bao gồm cả kết nối internet tốc độ cao và các phần mềm hỗ trợ.
 Đội ngũ giáo viên cần được đào tạo về cách sử dụng các công nghệ AI và 
được hỗ trợ kỹ thuật để triển khai sáng kiến một cách hiệu quả.
 1.1. Đối với giáo viên
 Để có thể sử dụng các công cụ có sự hỗ trợ của AI một cách hiệu quả, giáo 
viên phải có được các kỹ năng mới sau:
 - Hiểu rõ về cách mà các hệ thống với sự hỗ trợ AI có thể tạo điều kiện và 
làm cho quá trình dạy học trở nên hiệu quả hơn.
 - Có các kỹ năng về nghiên cứu, phân tích dữ liệu; kỹ năng quản lý mới để 
có thể quản lý được nguồn nhân lực và AI theo ý muốn chủ quan.
 - Giúp người học có được những kỹ năng và năng lực mà máy móc không 
thể thay thế được.
 1.2. Đối với học sinh 12
“thói quen, hành vi” của sinh viên trong quá trình học tập. Dữ liệu sau đó được sử 
dụng để xây dựng một mô hình tự do có thể cung cấp thông tin trong thời gian 
thực (inreal-time) về sự hiểu biết và sự tham gia của sinh viên với chủ đề cụ thể.
 Bên cạnh đó, AI sẽ “dự giờ” để phản hồi, đưa ra lời khuyên trước những 
thiếu sót như học sinh không theo kịp, 1 kiến thức mà học viên mắc lỗi liên tục 
Nhờ đó, giáo viên được giảm tải, chất lượng giảng dạy được nâng cao và có nhiều 
thời gian để chiêm nghiệm kiến thức, nghiệp vụ sư phạm
 1.3. Đối với phụ huynh
 Tiếp xúc với chatbot từ khi còn nhỏ sẽ khiến các em học sinh lầm tưởng trí 
tuệ nhận tạo AI là người bạn đồng hành không thể thiếu và nghe theo tất cả lời 
khuyên của AI. Lâu dần các em sẽ ảnh hưởng đến tính cách, tâm sinh lý của trẻ, 
khiến các em có những suy nghĩ, hành động thiên kiến, trầm cảm, phụ thuộc vào 
trí tuệ nhân tạo. Để phòng tránh rủi ro này, phụ huynh cần cho con tham gia nhiều 
hoạt động xã hội khác như tham gia nhóm vẽ tranh, đi cắm trại, học nấu ăn, đi 
chơi ở công viên giải trí.để các em có cơ hội tiếp xúc nhiều hơn với thế giới 
thực, nhận biết AI chỉ là công cụ bổ trợ cho cuộc sống và không thể dựa dẫm hoàn 
toàn vào nó.
 2. Hiệu quả xã hội
 2.1. Đối với học sinh
 AI có thể giúp hướng dẫn cho các học sinh những kiến thức cơ bản, hỗ trợ 
thêm cho học sinh sau giờ học, thay vì mọi thắc mắc học sinh phải hỏi giáo viên, 
giờ đây các em có được sự trợ giúp với câu trả lời nhanh, chính xác với nhiều 
minh họa sinh động.
 Kiểm chứng các biện pháp đã được triển khai của sáng kiến:
 Sau khi nghiên cứu và qua quá trình trải nghiệm tôi nhận thấy đã đạt được 
hiệu quả đáng khích lệ. Số lượng học sinh sử dụng thạo máy tính mỗi năm một 
tăng lên. Tiết dạy cũng trở nên nhẹ nhàng và hiệu quả hơn, tạo được nhiều hứng 
thú cho học sinh trong quá trình tiếp thu bài.
 Dưới đây là bảng thống kê về chất lượng đã đạt được (tháng 4/2024):
 Điểm kiểm tra cuối năm môn Tin học
 Kết quả 
 môn Tin 9-10 7-8 5-6 Dưới 5
 học TSHS
 TS % TS % TS % TS %
 Khối 3 125 40 32 70 56 15 12 0 0,00
 Khối 4 159 50 31.4 80 50.2 29 18.4 0 0,00