Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao chất lượng tiết dạy Thể dục Lớp 8 qua việc áp dụng trò chơi vào tập luyện

 Nâng cao chất lượng tiết dạy Thể dục lớp 8 qua việc áp dụng trò chơi vào tập luyện
trong lúc vui cũng làm cho chúng học” vì vậy trò chơi đã cuốn hút tất cả các 
em từ bậc tiểu học đến THPT kể cả một số thanh niên tuổi đời còn trẻ cũng rất 
thích vui chơi, đòi hỏi được vui chơi, giải trí mà đã chơi thì rất đam mê.
 Trong thời kỳ mới của đất nước chúng ta hiện nay, thì mục tiêu của ngành 
Giáo dục - Đào tạo là tạo ra những con người mới để thực hiện công cuộc công 
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Muốn thực hiện được điều đó thì mỗi con 
người phải có đủ đức, đủ tri thức và đủ sức khỏe. Như Bác Hồ đã từng nói: “Có 
đức, có tài nhưng không đủ sức khỏe thì con người không thể làm được việc 
gì”. Vì thế trong chương trình đào tạo ở bậc tiểu học nói chung và ở khối lớp 8 
nói riêng , thể dục chiếm một vai trò và vị trí hết sức quan trọng, đây là các em 
học sinh đang ở lứa tuổi đang có nhiều chuyển biến rõ về tâm sinh lý , tư duy 
và hành động của các em chuyển dần từ thụ động sang chủ động. 
 Nếu việc dạy và luyện tập các kiến thức TDTT theo yêu cầu của chương 
trình mà khô khan, cứng nhắc sẽ làm ức chế tâm lý nhận thức của học sinh từ 
đó sẽ hình thành trong các em những thói quen luyện tập gượng ép, bắt buộc, sẽ 
làm hạn chế kết quả và có thể có hại cho sức khỏe. Ở trong phân phối chương 
trình của bộ môn thì trò chơi có thể đưa vào đa số các tiết học, thế nhưng phần 
lớn các trò chơi ở đây là do giáo viên tự chọn. Như vậy nếu giáo viên nào chọn 
và tổ chức các trò chơi hợp lý với tiết học thì sẽ giúp học sinh có tinh thần nhận 
thức thoải mái, luyện tập các kiến thức một cách tự giác như vậy hiệu quả tiết 
dạy sẽ đạt hiệu quả cao. Nếu giáo viên chọn trò chơi không phù hợp thì mất 
thời gian của tiết học hay luyện tập mà không có hiệu quả.
 Qua thời gian công tác giảng dạy bộ môn này, bản thân tôi thấy rất rõ tầm 
quan trọng của việc chọn và tổ chức các trò chơi trong các tiết học nên tôi đã 
chú ý tìm tòi chọn và tổ chức các trò chơi trong các tiết dạy của mình. Trong 
mấy năm gần đây tôi nhận thấy các tiết dạy có hiệu quả hơn.
 Biện pháp này thật sự không khó, không mất nhiều thời gian. Song vì 
nhiều giáo viên chưa chú trọng đến nó nên chưa thực hiện được tốt. Tôi mạn 
phép đưa ra những biện pháp mà tôi đã thực hiện đối với vấn đề nêu trên để các 
 4 Nâng cao chất lượng tiết dạy Thể dục lớp 8 qua việc áp dụng trò chơi vào tập luyện
nhất về thể dục thể thao, hình thành các kĩ năng vận động cơ bản làm cơ sở cho 
các em rèn luyện cơ thể, vui chơi giải trí,Thông qua các hoạt động giáo dục 
thể chất trong nhà trường nhằm bồi dưỡng cho các em những tư tưởng, tình 
cảm, hình thành những phẩm chất đạo đức, biết vận dụng và thể hiện những 
phẩm chất đó trong học tập, lao động.
 Phương pháp tổ chức trò chơi là giúp cho học sinh chống lại mệt mỏi trong 
hoạt động TDTT . Trò chơi có ảnh hưởng đặc biệt đối với thành tích thi đấu của 
nhiều môn thể thao và là yếu tố quyết định đối với khả năng chịu đựng lượng 
vận động đối với học sinh.
 Phương pháp tổ chức trò chơi là tiền đề cần thiết cho khả năng phục hồi 
nhanh chóng sau các lượng vận động lớn.
 2- Thực trạng của vấn đề:
 a. Đối với giáo viên giảng dạy 
 Nhìn chung đội ngũ cán bộ giáo viên giảng dạy môn Thể dục tương đối đầy 
đủ, có trình độ chuyên môn vững vàng, thời gian công tác lâu năm đã đúc kết 
được nhiều kinh nghiệm trong quá trình giảng dạy, đó là vấn đề thuận lợi cho 
quá trình hướng dẫn, giúp đỡ học sinh tập luyện. 
 Tuy nhiên, hiện nay việc giảng dạy môn Thể dục ở Trường THCS còn gặp 
nhiều khó khăn bỏi các lý do sau : 
 - Một số giáo viên thể dục chưa nắm rõ tâm sinh lý ở lứa tuổi này hoặc phần 
lớn là do lớn tuổi ngại vận động  Vì vậy phân môn Thể dục chưa dạy tốt, dạy 
lấy có và đôi khi bỏ qua.
- Đa số giáo viên và học sinh chưa coi trọng chất lượng của một tiết học Thể 
dục.
 - Một số giáo viên chưa đi đúng qui trình của 1 tiết dạy (đi tắt).
 - Giáo viên chưa chú trọng trong việc tổ chức trò chơi.
 + Nhiều tiết dạy có ghi “Trò chơi tự chọn”, giáo viên chọn và tổ chức trò chơi 
cho có lệ, chưa chú ý đến mục đích của trò chơi đó có phù hợp với bài dạy hay 
không?
 6 Nâng cao chất lượng tiết dạy Thể dục lớp 8 qua việc áp dụng trò chơi vào tập luyện
 này chỉ là một trong những biện pháp đó. Để hiệu quả trong việc áp dụng trò 
 chơi vào trong quá trình giảng dạy cần phải hiểu được rõ cấu trúc cơ bản của 
 một tiết học Thể dục lớp 8 bao gồm 3 phần :
 • Phần mở đầu 
 Ở phần mở đầu thời gian có ít ( khoảng 10 phút) thường bao gồm nhiều 
 nội dung khác nhau bắt buộc phải thực hiện đúng gồm :
 - Tập hợp lớp báo cáo sĩ số , tình hình lớp học
 - Giáo viên nhận lớp phổ biến nội dung và yêu cầu bài học 
 - Khởi động bao gồm khởi động chung và khởi động chuyên môn ở phần 
 này đại đa số tiết học đều có phần chơi nhẹ đầu giờ tuy nhiên vẫn có một số 
 bài học không có trò chơi ở phần này . Đây là các trò chơi được coi là trò 
 chơi bổ trợ cho việc chuẩn bị tập luyện.
 • Phần cơ bản
 Đây là phần cơ bản của bài học nó chiếm một thời gian dài ( khoảng 25 
 phút) và bao gồm toàn bộ nội dung và yêu cầu bài học. Trong phần này các 
 tiết học bao gồm rất nhiều nội dung mà giáo viên cần hướng dẫn học sinh 
 thực hiện. Trong phần cơ bản 100 % các tiết học đã được phân phối có nội 
 dung trò chơi . Đây là các trò chơi được coi là trò chơi tập luyện .
 • Phần kết thúc
 Đây là phần có thời gian thực hiện ngắn nhất ( khoảng 5 phút) nhưng đây 
 là phần qua trọng vì trong phần này giáo viên thực hiện được các yêu cầu sau 
 - Thả lỏng 
 - Củng cố bài học
 - Giáo viên nhận xét giờ học và ra bài tập về nhà 
 Trong phần này hầu hết không có trò chơi chỉ có một số ít tiết có trò chơi.
 Như vậy qua cầu chúc cơ bản của một giờ học Thể dục đối chiếu với sách thể 
 dục lớp 9 dành cho giáo viên chúng ta nhận thấy rằng :
- - Ở phần mở đầu vẫn có những giờ học không có nội dung trò chơi 
- - Ở phần cơ bản tất cả các giờ học đều có trò chơi .
- - Ở phần kết thúc hầu nhưng không có phần trò chơi .
 8 Nâng cao chất lượng tiết dạy Thể dục lớp 8 qua việc áp dụng trò chơi vào tập luyện
 - Học sinh lớp được ứng dụng trò chơi hoá hứng thú tập luyện hơn .
 - Hiệu quả của bài học được tăng cường rõ .
 - Các em yêu mến và mong được học giờ học Thể dục hơn .
 4. Kết quả đạt được.
 Sau khi thí điểm ứng dụng SKKN của bản thân vào lớp mình giảng dạy có 
 hiệu quả rõ ràng tôi cố gắng nghiên cứu và ứng dụng các trò chơi ngày càng 
 nhiều trong các hoạt động của mỗi giờ học thể dục sau một thời gian tôi có thể 
 kết luận rằng việc áp dụng trò chơi hoá vào các hoạt động của học sinh trong 
 giờ học là vô cùng cần thiết và hiệu quả . Nó được thể qua bằng so sánh ở 2 tiêu 
 trí do bản thân tôi thực hiện khảo sát : Mức độ yêu thích môn học và chất 
 lượng học của học sinh trước và sau khi thực hiện như sau của lớp 8A , lớp 
 được thực hiện đề tài 8A và lớp không được thực hiện đề tài 8C như sau : 
 - Mức độ yêu thích môn học của các em học sinh 
 Số yêu thích Bình thường Không yêu thích
 Lớp Sí số Trước khi Sau khi Trước khi Sau khi Trước khi Sau khi 
 thực hiện thực hiện thực hiện thực hiện thực hiện thực hiện
8A 44 22 50,0 21 47,7 1 23
 8C 46 20 57,1 22 28,6 4 14,2
 Để nhìn nhận rõ nét hơn ta hãy thực hiện so sánh qua các biểu đồ :
 * Mức độ yêu thích môn học - Chất lượng học sinh của lớp 8A trước và sau 
 khi thực hiện 
 60
 80
 70 50
 60
 40 Trước khi thực
 50
 Trước khi thực hiện
 40 hiện 30 Sau khi thực
 Sau khi thực hiện
 30 20
 hiện
 20
 10
 10
 0 0
 TH BT K HTT HT KHT
 Mức độ yêu thích môn học Chất lượng học tập của học sinh
 10 Nâng cao chất lượng tiết dạy Thể dục lớp 8 qua việc áp dụng trò chơi vào tập luyện
 - Sự khác nhau rõ ràng giữa lớp được thự hiện 8A và lớp không được thực hiện 
 8C sự khác biệt càng trở lên rõ nét hơn. Mức độ yêu thích môn học của lớp 9B 
 sau khi thực hiện đề tài là 73,7% với 57,1% ; chất lượng của lớp 8A là 59,9% 
 với 42,9% của lớp 8C.
 Tóm lại : Từ những căn cứ trên chúng ta nhận thấy được hiệu quả rõ ràng của 
 việc áp dụng đề tài vào quá trình giảng dạy là mang lại sự thay đổi với chiều 
 hướng tích cực ở cả 2 nội dung là mức độ yêu thích môn học và hiệu quả tiếp 
 thu bài học của học sinh đều tăng hơn. Đây chính là mục tiêu cần hướng tới của 
 mỗi giờ dạy học, đồng thời cũng chính là thành công của đề tài trong thực tiễn 
 giảng dạy môn Thể dục của lớp 8 . 
* Nguyên nhân đạt được kết quả trên:
 - Ban giám hiệu trường luôn nhiệt tình giúp đỡ cũng như tạo mọi điều kiện 
 để tôi hoàn thành tốt nhiệm vụ chuyên môn.
 - Cũng như các môn học khác bản thân bao giờ cũng có kế hoạch dạy học 
 cụ thể (giáo án), nghiên cứu kĩ từng nội dung trước khi lên lớp, luôn nắm vững 
 chuẩn kiến thức – kĩ năng và phân hóa đối tượng học sinh.
 - Điều kiện sân bãi được chuẩn bị tốt: bằng phẳng, thoáng, tiếng ồn không 
 làm ảnh hưởng xung quanh và ngược lại.
 - Hình thức tổ chức lớp một cách linh hoạt không gặp khuôn, máy móc, 
 luôn tìm tòi, sáng tạo ra các phương pháp dạy học phù hợp với lứa tuổi các em.
 * Bên cạnh đó vẫn tồn tại sau:
 - Nếu điều kiện sân trường không cho phép hoăc không có nhà tập đa năng thì 
 khi chơi các trò chơi ảnh hưởng rất lớn đến các lớp học khác.
 - Gây tốn nhiều thời gian vì vậy giáo viên cần phải nghiên cứu kĩ từng nội dung 
 của bài trước khi lên lớp để đưa ra phương pháp giảng dạy hợp lý.
 12 Nâng cao chất lượng tiết dạy Thể dục lớp 8 qua việc áp dụng trò chơi vào tập luyện
Nắm và vận dụng tốt các hình thức, phương pháp giảng dạy, có như vậy sẽ giúp 
học sinh học tốt môn thể dục .
3- Ý nghĩa của SKKN:
Sau thời gian áp dụng phương pháp trên ở trường, tôi thấy đa số các em có tiến 
bộ nhiều trong môn học, cụ thể là học sinh tất cả các em rất ham thích luyện 
tập, thường trông đến tiết học thể dục, chất lượng tăng lên rõ rệt qua từng giai 
đoạn, kể cả học sinh sức khoẻ yếu, khuyết tật, các em đã nắm kỹ nội dung 
chương trình, tuy không đòi hỏi mức độ cao ở các em song cũng đủ đảm bảo tốt 
về mặt sức khoẻ, tinh thần ý thức, tổ chức kỷ luật, là cơ sở để các em bước vào 
lớp kế tiếp với bản lĩnh tự tin hơn, tiến xa hơn.
4- Khả năng ứng dụng, triển khai:
 Đề tài này áp dụng rất thành công trong đơn vị tôi đang công tác, đem lại 
hiệu quả đáng kể trong công tác giảng dạy thể dục ở nhà trường và có thể áp 
dụng rộng rãi ở cấp mà đề tài thực hiện.
5- Những kiến nghị, đề xuất:
- Trong công tác giáo dục thể chất ở trường, giáo viên cần phải thường xuyên 
trao dồi nâng cao trình độ chuyên môn, dự giờ trao đổi rút kinh nghiệm từ các 
đồng nghiệp.
- Kiến nghị với Ban giám hiệu nhà trường trang bị thêm các thiết bị dạy khó 
làm có giá trị cao . Giáo viên giảng dạy tự làm đồ dùng dạy học, để giúp cho 
tiết học ngày càng sinh động hơn.
- Tham mưu và thường xuyên cải tạo, nâng cấp sân chơi bãi tập.
- Nhà trường và phụ huynh cần chú trọng hơn nữa trong công tác giáo dục thể 
chất cho học sinh.
- Tăng cường tổ chức các Câu lạc bộ thể dục thể thao trong nhà trường vào dịp 
hè hoặc sinh hoạt và thữ bảy, chủ nhật như Câu lạc bộ võ thuật , Cờ vua , cờ 
tướng ... để thu hút , tăng cường tình yêu với TDTT của các em học sinh.
 Tóm lại giáo dục thể chất là đào tạo con người phát triển toàn diện, có đạo 
đức, tri thức, sức khỏe thẩm mỹ. Góp phần bảo vệ và tăng cường sức khỏe cho 
học sinh, phát triển các tố chất thể lực tạo điều kiện cho các em phát triển bình 
 14 Nâng cao chất lượng tiết dạy Thể dục lớp 8 qua việc áp dụng trò chơi vào tập luyện
 Tài liệu tham khảo
 - Sách giáo viên thể dục lớp 6 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
 - Sách giáo viên thể dục lớp 7 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
 - Sách giáo viên thể dục lớp 8 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
 - Sách giáo viên thể dục lớp 9 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
 - Phương pháp dạy học thể dục và trò chơi vận động cho học sinh tiểu học, 
nhà xuất bản Giáo dục – nhà xuất bản Đại học sư phạm.
 - Giáo trình Giáo dục thể chất trường ĐH TDTT TƯ I
 16