Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy học lĩnh vực Hóa học trong môn Khoa học tự nhiên, bộ sách Kết nối tri thức

 DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Nội dung Viết tắt 
Giáo viên GV 
Học sinh HS 
Trung học cơ sở THCS 
Trung học phổ thông THPT 
Phương pháp dạy học PPDH 
Năng lực NL 
Công nghệ thông tin CNTT 
Khoa học tự nhiên KHTN + HS lớp 6A1 và 6A5 năm học 2021-2022. 
+ HS lớp 7A1 và 7A5 năm học 2022-2023.
2. Phạm vi nghiên cứu 
- Nội dung kiến thức: kiến thức phần Hóa học trong môn KHTN lớp 6 và 7. 
IV. Phương pháp nghiên cứu. 
- Phương pháp quan sát. 
- Phương pháp thực nghiệm sư phạm. 
- Phương pháp thống kê toán học. 
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu. - Khuyến khích tư duy sáng tạo và giải quyết vấn đề: Thúc đẩy sự sáng tạo và khả 
năng giải quyết vấn đề bằng cách đặt các tình huống thực tế hoặc các vấn đề phức tạp 
mà học sinh cần áp dụng kiến thức từ nhiều lĩnh vực STEM để giải quyết.
- Hợp tác và giao tiếp: Khuyến khích học sinh làm việc nhóm, giao tiếp và hợp tác 
trong quá trình giải quyết các bài toán và dự án STEM. Điều này giúp phát triển kỹ 
năng giao tiếp và làm việc nhóm. 
- Sử dụng công nghệ trong giảng dạy: Tận dụng các công nghệ giáo dục như máy tính, 
phần mềm mô phỏng và truy cập vào tài nguyên trực tuyến để tạo ra một môi trường 
học tập đa dạng và phong phú. 
- Liên kết với thực tế: Tạo liên kết giữa các bài học và thực tế bằng cách giới thiệu các 
ứng dụng thực tế của kiến thức STEM trong cuộc sống hàng ngày và trong các ngành 
công nghiệp. 
II. Thực trạng 
1. Thuận lợi 
Nhà trường luôn tạo điều kiện mọi mặt cho các giáo viên trau dồi kiến thức, học hỏi 
phương pháp nhằm nâng cao tay nghề (như thảo luận theo nhóm, dự giờ thăm lớp, tổ 
chức các đợt thao giảng, dự chuyên đề các cấp...). Ngoài ra, tài liệu tham khảo và đồ 
dùng dạy học trong nhà trường cũng rất được quan tâm. 
GV tham gia tập huấn đầy đủ các modul; GV chủ động, tích cực trong khâu tự học 
nâng cao năng lực chuyên môn, đã sử dụng nhiều phương pháp dạy học, áp dụng kĩ 
thuật dạy học vào trong giảng dạy. 
Giáo viên luôn có sự chuẩn bị chu đáo trước giờ lên lớp: soạn giáo án, chuẩn bị nội 
dung bảng phụ, phiếu học tập, các thí nghiệm (nếu có). Ngoài ra, giáo viên thường 
xuyên sử dụng các phần mềm dạy học để tạo hứng thú cho HS như: sử dụng các thí 
nghiệm ảo với các phản ứng có chất độc, cháy nổ nguy hiểm; các trang web kiểm 
tra dưới dạng trò chơi (Kahoot, Quizizz); nộp bài trực tuyến (google forms, 
padlet); các video thí nghiệm chất lượng có sẵn trên mạng 
Ở lớp 6,7 lượng kiến thức phần Hóa học trong môn KHTN còn chưa nhiều, nội dung 
còn tương đối dễ. Đa số học sinh nhận thức được môn KHTN rất quan trọng và có 
tính thực tế cao. Trong các tiết học, HS rất hứng thú học tập, có sự chuẩn bị bài rất tốt + Ghi lại các câu hỏi thắc mắc, chuẩn bị dự án nhóm, thảo luận nhóm trên nhóm chat/ 
Padlet
 Phiếu hướng dẫn tự học
 Kho học liệu HS thảo luận và thuyết trình trên lớp học
1.2. Vận dụng mô hình lớp học đảo ngược áp dụng trong một số bài cụ thể 
Bài 11: Oxygen và không khí (KHTN 6) 
GV áp dụng mô hình lớp học đảo ngược để tìm hiểu tính chất và vai trò của oxygen. 
- GV giao nhiệm vụ học tập trên Google Classroom: 
+ HS hoàn thành các nhiệm vụ theo cá nhân cụ thể sau: HS ghi nhận lại câu trả lời vào 
vở cá nhân để thực hiện báo cáo. 
+ HS thực hiện nhiệm vụ học tập: mềm cần thiết cho sự thành công trong công việc sau này như kỹ năng cộng tác, làm 
việc nhóm, giải quyết vấn đề, tư duy sáng tạo, tư duy phản biện 
2.1. Dạy học theo dự án STEM 
Trong quá trình dạy học theo dự án STEM, giáo viên có thể áp dụng một phần kiến 
thức của bài học hoặc một phần kiến thức của chủ đề. Nhà trường đã thành lập câu lạc 
bộ STEM để HS thuận lợi cho việc nghiên cứu và học tập. Hình ảnh về câu lạc bộ STEM nhà trường
 Ngày hội STEM cấp trường
 Sản phẩm STEM dự thi 2.2. Cách vận dụng dạy học STEM trong dạy học 
Ngay từ đầu năm học, chúng tôi đã xây dựng kế hoạch dạy học STEM tích hợp với 
các bài học cụ thể với bộ môn KHTN 6-7. 
LỚP 6
 Tiết Tên bài học Ghi chú
 18-20 Bài 10. Các thể của chất và sự Tích hợp dạy STEM: Mô hình vòng 
 chuyển thể tuần hoàn nước 
 38-39 Bài 17. Tách chất khỏi hỗn hợp Tích hợp dạy STEM: Đèn Lava 
 62-63 Bài 28. TH: Làm sữa chua và Tích hợp dạy STEM: Làm sữa chua, 
 quan sát vi khuẩn dưa muối 
 102-103 Bài 40: Lực là gì? Tích hợp dạy STEM: Chế tạo ô tô 
 chạy bằng sức gió 
LỚP 7
 Tiết Tên bài học Ghi chú
 6-11 Bài 2: Nguyên tử Tích hợp dạy STEM: Mô hình 
 nguyên tử 
 16-22 Bài 4: Sơ lược về bảng tuần hoàn Tích hợp dạy STEM: Bảng tuần 
 các nguyên tố hóa học hoàn các nguyên tố hóa học 
 50-52 Bài 13. Độ to và độ cao của âm Tích hợp dạy STEM: Chế tạo nhạc 
 cụ đơn giản 
 112-113 Bài 32: Thực hành: Chứng minh Tích hợp dạy STEM: Màu hoa em 
 thân vận chuyển nước và lá thoát yêu 
 hơi nước (Tiết 1) 
Giáo viên có thể lựa chọn hình thức sau để áp dụng dạy học STEM liên quan đến nội 
dung bài học: 
* Hình thức 1. Làm nhiệm vụ tại nhà 
- Giáo viên: 
+ Cung cấp tư liệu 
+ Cách tiến hành Trong chủ đề này, HS được học các kiến thức về sự đa dạng của chất, quá trình 
chuyển hóa các chất; sự tồn tại của tài nguyên nước; các trạng thái của nước và các 
quá trình chuyển hóa của nước trong tự nhiên. Từ những kiến thức đó học sinh có thể 
chế tạo được Mô hình vòng tuần hoàn của nước trong tự nhiên, thể hiện được đầy đủ 
các quá trình chuyển thể của nước một cách sáng tạo, sinh động. 
* Sản phẩm STEM:
* Khoa học tự nhiên 6 
Bài 17: Tách chất ra khỏi hỗn hợp 
Qua tìm hiểu kiến thức bài học này, học sinh sẽ ôn tập các phương pháp tách chất ra 
khỏi hỗn hợp, đặc điểm của phương pháp chiết, đặc điểm của hỗn hợp lỏng không 
đồng nhất. Trên cơ sở lý thuyết của bài học, dưới sự hướng dẫn của giáo viên thì học 
sinh có thể chế tạo được Đèn Lava có đầy đủ các bộ phận, hình thức đẹp, độc đáo. 
* Sản phẩm STEM: IV. Kết quả thực hiện 
Sau 2 năm học áp dụng các biện pháp trên tại lớp được phân công giảng dạy, tôi đã có 
được những kết quả khả quan nhất định. Kết quả khảo sát trước và sau khi sử dụng 
biện pháp vào giảng dạy ở trong 2 năm học là 2021-2022 và 2022-2023. 
* Mức độ yêu thích bộ môn: 
- Trước khi áp dụng giải pháp:
 Sĩ số Rất thích Thích Bình thường Không 
 thích
 Năm học 2021- 79 Số lượng 52 15 12 0
 2022 % 65,8% 19% 15,2% 0
- Sau khi áp dụng giải pháp:
 Sĩ số Rất thích Thích Bình Không Rất thích
 thường thích
 Năm học 79 Số lượng 65 13 1 0
 2021-2022 % 82,2% 16,5% 1,3% 0
 Năm học 76 Số lượng 67 9 0 0
 2022-2023 % 88,2% 11,8% 0 0
* Kết quả học tập: 
Năm học 2021-2022
 Lớp Sĩ Giỏi Khá Trung Yếu Kém Ghi 
 số bình chú
 SL TL SL TL SL TL SL TL SL TL
 6A1 38 26 68,4% 9 23,7% 3 7,9% 0 0 0 0
 6A5 41 27 65,9% 10 24,4% 4 9,7% 0 0 0 0
Năm học 2022-2023
 Lớp Sĩ Giỏi Khá Trung Yếu Kém Ghi 
 số bình chú PHẦN C: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
Trên đây chỉ là kinh nghiệm của tôi trong thời gian giảng dạy thực tế tại trường và áp 
dụng đồng loạt tới từng học sinh được phân công giảng dạy nhưng tôi nhận thấy có 
hiệu quả khi áp dụng vào trong dạy học ở trường mình. Vì vậy tôi sẽ cố gắng tự học, 
tự tìm hiểu qua sách báo, tài liệu và qua đồng nghiệp, qua chuyên đề hội thảo để nâng 
cao hơn nữa trình độ chuyên môn nghiệp vụ, để đảm bảo sự phát triển của HS và hoàn 
thành mục tiêu về kiến thức kỹ năng. Tôi hy vọng rằng với kinh nghiệm này, tôi cũng 
góp phần nâng cao hơn nữa chất lượng giảng dạy trong nhà trường. Rất mong được sự 
đóng góp của bạn bè đồng nghiệp để đề tài của tôi ngày càng hoàn thiện và có hiệu 
quả cao hơn nữa.