Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp dạy học theo phương pháp dự án Project-Based Learning (PBL) nhằm phát triển kĩ năng nói Tiếng Anh cho học sinh Lớp 5

 PHẦN PHỤ LỤC 
 Tên đề mục Trang 
A. Mở đầu 1 
I. Lí do chọn đề tài 1 
II. Mục đích nghiên cứu 2 
III. Nhiệm vụ nghiên cứu 2 
IV. Đối tượng nghiên cứu 2 
V. Phạm vi nghiên cứu 2 
VI. Phương pháp nghiên cứu 3 
B: Nội dung của đề tài 4 
I. Cơ sở lí luận 4 
II. Cơ sở thực tiễn 6 
III. Thực trạng sử dụng phương pháp dạy học Project-based learning 6 
trong kĩ năng Speaking 
IV. Những ưu điểm, khuyết điểm của việc dạy học theo dự án 8 
V. Tiến trình dạy học theo dự án 8 
VI. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề 10 
 1. Giải pháp 1: Cách thực hiện dự án nhỏ theo cá nhân tại lớp 10 
 2. Giải pháp 2: Cách thực hiện dự án nhỏ theo nhóm tại lớp 14 
 3. Giải pháp 3: Cách thực hiện dự án nhỏ theo cá nhân tại nhà 16 
 4. Giải pháp 4: Cách thực hiện dự án nhỏ theo nhóm tại nhà 18 
 5. Giải pháp 5: Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá dự án của hs 21 
VII. Kết quả đạt được 22 
C. Kết luận và khuyến nghị 24 
I. Kết luận 24 
II. Khuyến nghị 24 
 2 
(PBL) trong việc dạy và học Tiếng Anh đặc biệt trong kỹ năng Speaking. Vì thế 
tôi mạnh dạn chọn đề tài sáng kiến “Một số giải pháp dạy học theo phương pháp 
dự án Project-Based Learning (PBL) nhằm phát triển kĩ năng nói Tiếng Anh 
cho học sinh lớp 5” làm đề tài nghiên cứu thực hiện trong năm học 2023-2024 
này. 
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU 
 Tìm hiểu thái độ của các em đối với đường hướng học qua Project-based 
learning (PBL) để phát triển kỹ năng nói Tiếng Anh đối với học sinh lớp 5 trường 
Tiểu học Tiến Thắng B có hiệu quả ở mức độ nào. Qua đó rút ra những lưu ý khi 
áp dụng đường hướng dạy và học qua Project-based learning (PBL) cho giáo viên 
cũng như học sinh. 
III. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU 
 Để thực hiện tốt đề tài nghiên cứu, người thực hiện đề tài này cần phải thực 
hiện các nhiệm vụ sau: 
 - Tìm hiểu kĩ đối tượng học sinh lớp vì ngay từ đầu năm học, tôi đã nhận thấy 
rằng bên cạnh một số học sinh có ý thức học tập tốt, năng nổ và nhiệt tình trong 
mọi hoạt động học tập, thì cũng còn nhiều em có tinh thần và thái độ học tập chưa 
cao, chưa có sự say mê học môn Tiếng Anh vì các em này thường có cách học bị 
động, về nhà các em cũng có viết lại các từ vựng và làm lại các dạng bài tập đã 
được học trên lớp vào vở bài tập nhưng hầu hết là để đối phó với giáo viên, chứ 
chưa thật sự có ý thức tự kiểm tra lại mình để khắc sâu kiến thức bài học,chưa có 
một phương pháp học tích cực để chiếm lĩnh kiến thức từ các bài giảng của giáo 
viên. 
 - Có phiếu dặn dò sau mỗi buổi học. 
 - Xây dựng 1 padlet của lớp. 
IV. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 
 Đối tượng nghiên cứu của đề tài là học sinh lớp 4 năm học 2022- 2023 và 
học sinh lớp 5 năm học 2023- 2024. 
V. PHẠM VI NGHIÊN CỨU 
 a. Về không gian: 
 Không gian nghiên cứu của đề tài là xây dựng một số biện pháp sử dụng sơ 
đồ tư duy dạy học nhằm tạo hứng thú học tập cho học sinh trong mỗi giờ học 
Tiếng Anh lớp 5 năm học 2023- 2024. 
 4 
 B. NỘI DUNG 
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN 
1. Phương pháp học tập thông qua dự án (Project - based learning - PBL) 
 Dạy học theo dự án là một hình thức dạy học hay PPDH phức hợp, trong 
đó dưới sự hướng dẫn của giáo viên, người học tiếp thu kiến thức và hình thành 
kỹ năng thông qua việc giải quyết một bài tập tình huống (dự án) có thật trong 
đời sống, theo sát chương trình học, có sự kết hợp giữa lý thuyết với thực hành và 
tạo ra các sản phẩm cụ thể. 
 Mỗi học giả có một cách định nghĩa về dạy học theo dự án khác nhau nhưng 
họ đều rút ra những đặc điểm chung của đường hướng này như sau: 
 - Dạy học theo dự án phải nằm trong chương trình học. 
 - Dạy học theo dự án phải trọng tâm và các câu hỏi, các vấn đề đặt ra cần 
 được giải quyết nhằm trong chuẩn kiến thức kỹ năng của môn học. 
 - Dạy học theo dự án giúp cho học sinh tự thấy được những tiến bộ của 
 mình trong quá trình thực hiện và hoàn thành các dự án. 
 - Dạy học theo dự án phải do học sinh tự thực hiện. 
 - Dạy học theo dự án phải có tính thực tiễn, không chỉ là những lý thuyết 
 suôn trong sách vở. 
 Để thực hiện sáng kiến giải pháp này bản thân tôi đã dựa trên khung lý 
thuyết mà các học giả trên đưa ra vì đây là những lý thuyết đã được chứng minh 
qua thực tế nghiên cứu và đã được công nhận tại các hội thảo uy tín trên thế giới. 
Đồng thời tôi cũng đã chọn những khung lý thuyết có tính thực tiễn cao có thể áp 
dụng một cách tối ưu trong các giờ luyện nói tiếng Anh lớp 5. 
2. Cấu trúc của dạy học theo dự án 
a/ Người học ( học sinh) 
 Người học là trung tâm của dạy học dự án, người học làm việc theo nhóm, 
đóng vai là những người thuộc các lĩnh vực khác nhau, có nhiệm vụ hoàn thành 
vai trò của mình theo mục tiêu đã đề ra. Khi thực hiện nhiệm vụ được giao, người 
học tự quyết định cách tiếp cận vấn đề và các hoạt động cần phải tiến hành để giải 
quyết vấn đề. 
 Trong dạy học theo dự án người học cần hoàn thành dự án với những sản 
phẩm cụ thể có ý nghĩa và giá trị nhất định đối với bản thân và xã hội. 
b/ Người dạy ( giáo viên) 
 Trong suốt quá trình dạy học, vai trò của giáo viên là định hướng, tổ chức, 
 6 
II. CƠ SỞ THỰC TIỄN 
 Trong thực tiễn dạy học, người giáo viên thường xuyên phải đối diện với 
câu hỏi: Làm thế nào để lựa chọn phương pháp dạy học phù hợp và có hiệu quả? 
Làm thế nào để lựa chọn phương pháp và hình thức tổ chức dạy học có thể giúp 
học sinh: 
 - Học tập với niềm say mê, hứng thú, khát khao tìm tòi khám phá. 
 - Lĩnh hội tri thức trong các hoạt động học tập tích cực, chủ động, sáng tạo, 
theo phương pháp khoa học. 
 - Học trong tương tác, trong việc hình thành các quan hệ hợp tác, thân 
thiện, cùng nhau giải quyết các nhiệm vụ học tập. 
 Hiện nay, rất cần thiết phải cho giáo viên và học sinh trở nên quen thuộc 
với các kĩ thuật dạy học mới có hiệu quả cao trong việc thực hiện các mục tiêu 
giáo dục. 
 Trên thực tế, sách giáo khoa Tiếng Anh 5 đã có một hệ thống các chủ đề 
rất phong phú và đa dạng, tuy nhiên chính điều này lại khiến cho giáo viên gặp 
khó khăn trong quá trình tiếp cận nội dung và truyền đạt lại cho học sinh. Việc 
giáo viên hướng dẫn học sinh cách tiếp cận các chủ đề chủ điểm sao cho thật sự 
hiệu quả, từ đó giúp học sinh lĩnh hội tri thức phát triển tốt các kĩ năng là một vấn 
đề cấp thiết. 
 Phương pháp dạy học dự án được đánh giá là một trong những hình thức 
dạy học vừa có tính hợp tác, vừa có tính thực tiễn cao đáp ứng được những yêu 
cầu đổi mới về phương pháp giảng dạy ngoại ngữ và cách kiểm tra đánh giá theo 
định hướng phát triển năng lực người học. 
III. THỰC TRẠNG SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC PROJECT-
BASED LEARNING TRONG KĨ NĂNG SPEAKING 
1. Thuận lợi 
 Mặc dù có những điều kiện khách quan và chủ quan ảnh hưởng trực tiếp áp 
dụng phương pháp mới nói chung và phương pháp PBL nói riêng trong các tiết 
dạy Tiếng Anh lớp 5 nhưng hầu hết các giáo viên đã khắc phục vượt lên những 
khó khăn trước mắt, từng bước nâng cao chất lượng giờ dạy nói môn Tiếng Anh 
nhằm đáp ứng những yêu cầu về việc học Tiếng Anh trong thời đại mới. 
a/ Về phía giáo viên 
 Qua trao đổi trực tiếp, kết hợp với tham khảo giáo án và dự giờ một số giáo 
viên giảng dạy môn Tiếng Anh, tôi có thể rút ra kết luận sau: 
 8 
hết chú tâm đến việc học ngữ pháp và từ vựng để phục vụ cho mục đích là kì kiểm 
tra trên lớp và kì thi cuối học kì thay vì học các kỹ năng để giao tiếp, hay các kỹ năng 
mềm khác. Một số em còn ngại nghe và nói bằng Tiếng Anh, còn sợ bị mắc lỗi sẽ bị 
các bạn khác chê cười. Bên cạnh đó, việc làm bài tập nhóm có thể ảnh hưởng đến 
thời gian học các môn khác ở trường cũng như một số em học sinh lợi dụng thời gian 
tiến hành dự án để đi chơi, hoặc làm những công việc riêng khác. 
IV. NHỮNG ƯU ĐIỂM, KHUYẾT ĐIỂM CỦA DẠY HỌC THEO DỰ ÁN 
1. Ưu điểm: 
Theo như học giả Gallacher (2004), phương pháp dạy học theo dự án có những 
ưu điểm sau đây: 
 - Tăng động lực đối với người học. 
 - Bốn kỹ năng ngôn ngữ đều được tích hợp. 
 - Giúp cho người học tự giác và tự chịu trách nhiệm về việc học của mình 
 - Có kết quả sau quá trình thực hiện dự án. 
 - Giúp học sinh có sự tiếp xúc với các tình huống thực tế. 
 - Mối quan hệ tương trợ giữa các thành viên trong nhóm được thiết lập. 
 - Nội dung và phương pháp tiến hành được giáo viên và học sinh thảo luận 
 do đó tăng cường việc lấy người học và việc học làm trung tâm. 
 - Tạo điều kiện cho học sinh có được sự hỗ trợ từ phía gia đình vào việc học. 
 Do đó phụ huynh học sinh sẽ hiểu hơn về việc học tập của con mình ở 
 trường học. 
 - Tạo cơ hội cho các em phá vỡ những thói quen học tập theo lối mòn và học 
 tập theo một cách sáng tạo hơn. 
 - Tình huống thực tiễn sẽ giúp các em có sự trải nghiệm, có kiến thức để trình 
 bày một cách chính xác và trôi chảy. 
2 Khuyết điểm 
 Gallacher (2004) cũng đã chỉ ra những bất lợi của đường hướng này, đặc 
biệt là trong lớp học Tiếng Anh chủ yếu dùng tiếng mẹ đẻ. Đường hướng dạy và 
học này cũng gặp nhiều trở ngại đối với lớp học có sự khác nhau về trình độ giữa 
các học sinh. 
 Theo nhà nghiên cứu Thomas (2000), có ba yếu điểm lớn khi áp dụng 
phương pháp dạy học theo dự án. Hai trong ba đó có liên quan đến học sinh. Đó 
là một số học sinh không có khả năng làm việc theo nhóm và một số học sinh 
không có kỹ năng tiến hành các nghiên cứu mang tính khoa học như là đưa ra câu 
 10 
trình. Quá trình đánh giá này có thể nhằm mục đích lấy điểm hoặc là để trao đổi 
kiến thức, đánh giá hiệu quả của dự án. 
VI. CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ TIẾN HÀNH ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 
1. Giải pháp 1: Cách thực hiện dự án nhỏ theo cá nhân tại lớp 
* Bước 1: Giáo viên giới thiệu mục đích của dự án. 
* Bước 2: Hướng dẫn và tổ chức thực hiện dự án sau khi học xong Lesson 3. 
* Bước 3: Tổ chức cho học sinh trình bày trong nhóm trước khi trình bày trước 
lớp theo cá nhân. Hướng dẫn học sinh dùng tiếng Anh trong lúc giới thiệu sản 
phẩm của mình. Nhận xét, đánh giá dự án của cá nhân. 
Unit 1: What’s your address? – PROJECT: Draw a house and write its address 
- Mục tiêu: Giúp cho học sinh sử dụng tiếng Anh tương tác với nhau trong lúc 
 thực hiện nhiệm vụ cũng như trong lúc trình bày sản phẩm. 
- Nội dung: Làm thủ công vẽ một ngôi nhà của cá nhân. Đọc bảng tên của bạn và 
tường thuật lại thông tin với cả lớp. 
- Trình tự: 
 1) Giới thiệu mục đích bài tập. 
 2) Hướng dẫn và tổ chức cho HS thực hiện bảng tên theo chi tiết gợi ý. 
 Học sinh thực hiện dự án cá nhân tại lớp Học sinh thực hiện dự án theo nhóm tại lớp 
 12 
2. Giải pháp 2: Cách thực hiện dự án nhỏ theo nhóm tại lớp 
* Bước 1: Giáo viên giới thiệu mục đích của dự án. 
* Bước 2: Hướng dẫn và tổ chức cho học sinh thực hiện dự án sau khi học xong 
Lesson 3 theo nhóm đôi, nhóm lớn. Giáo viên chia nhóm, phân công nhóm trưởng 
phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên trong nhóm. Các thành viên trong 
nhóm phải được chia đều các thành viên có lực học tốt và khá để đảm bảo hoạt 
động nhóm có hiệu quả, học sinh có thể giúp đỡ nhau trong quá trình thực hiện 
dự án. Giáo viên theo dõi và giúp đỡ khi cần thiết. 
* Bước 3: Tổ chức cho học sinh trình bày trước lớp bằng cách thuyết trình hoặc 
phân vai. Các nhóm quan sát và nhận xét. Hướng dẫn học sinh dùng tiếng Anh 
trong lúc giới thiệu sản phẩm của mình. 
Unit 3: Where did you go on holiday? – PROJECT: Interview 
 - Mục tiêu: Giúp cho học sinh sử dụng tiếng Anh tương tác với nhau trong 
 lúc thực hiện nhiệm vụ cũng như trong lúc trình bày lại trước lớp. 
 - Nội dung: Phỏng vấn ba bạn học và trình bày lại kết quả trước lớp. 
 - Trình tự: 
 1) Giới thiệu mục đích bài tập, chuẩn bị worksheet cho học sinh tiến hành 
 phỏng vấn. 
 2) Hướng dẫn và tổ chức thực hiện phỏng vấn các thành viên trong nhóm. 
 14 
- Mục tiêu: Giúp cho học sinh sử dụng tiếng Anh trong lúc trình bày lại trước 
lớp; có cơ hội tự tìm tòi, nghiên cứu và khám phá. 
 - Nội dung: Cho các bạn nghe bài viết của mình. 
 - Trình tự: 
 1) Giới thiệu mục đích bài tập. 
 2) Hướng dẫn và tổ chức cho học sinh thực hiện dự án tại nhà. 
 3) Tổ chức thuyết trình theo cá nhân. Học sinh tự nhận xét, nhận xét chéo 
 và giáo viên nhận xét. 
 Học sinh trình bày trước lớp 
 Sản phẩm bài viết thư của học sinh tại nhà