Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp về đổi mới cách giao bài tập về nhà cho học sinh Lớp 7

 Toán học là môn khoa học tự nhiên gây nhiều hứng thú cho học sinh, nó là 
môn học rất quan trọng không thể thiếu trong quá trình học tập, nghiên cứu và cả 
cuộc sống hàng ngày. Một nhà toán học và sư phạm nổi tiếng đã nói: “Toán học 
được xem là một khoa học chứng minh”.
 Nhưng đó chỉ là một khía cạnh, toán học phải được trình bày dưới hình thức 
hoàn chỉnh. Muốn vậy người học phải nắm vững kiến thức toán học từ thấp đến 
cao, phải học toán thường xuyên liên tục, biết quan sát, dự đoán phối hợp và sáng 
tạo, phải tự lực tiếp thu kiến thức qua hoạt động đích thực của bản thân.
 Ngày nay học sinh luôn được tiếp cận với nhiều kiến thức khoa học tiên tiến, 
với nhiều môn học mới lại đầy hấp dẫn nhằm hoàn thiện và bắt kịp công cuộc đổi 
mới, phát triển toàn diện của đất nước. Trong các môn học ở trường, toán học 
được xem là môn học cơ bản, là nền tảng để các em phát huy năng lực của bản 
thân trong việc tiếp thu và học tập các môn học khác. Tuy nhiên để học sinh học 
tập tốt môn toán thì giáo viên cũng phải cung cấp đầy đủ lượng kiến thức cần 
thiết, cần đổi mới phương pháp dạy học, làm cho các em yêu thích toán học hơn, 
vì có yêu thích mới dành nhiều thời gian để học toán. Từ đó các em tự ý thức 
trong học tập và phân chia thời gian hợp lý để đảm bào yêu cầu của thời đại mới.
 Muốn đạt kết quả cao trong học tập môn toán, ngoài sự tập trung chú ý trong 
nghe giảng, tích cực phát biểu ý kiến, học sinh còn cần phải chăm chỉ học bài và 
làm bài ở nhà. Do đó việc học bài và làm bài bài tập ở nhà trở thành vô cùng quan 
trọng đối với tất cả học sinh. Hiện nay, do thay đổi chương trình và phương pháp 
giảng dạy nên vấn đề học bài và làm bài tập về nhà cần phải đặt lên vị trí hàng 
đầu. Vấn đề này được rất nhiều thầy cô giáo phải quan tâm. Nhưng học bài và 
làm bài tập ở nhà như thế nào cho đạt được kết quả cao trong học tập lại là một 
việc làm không hề đơn giản. Bởi vì nó là một vấn đề trọng tâm mang tính chất 
tổng hợp lại phụ thuộc nhiều yếu tố khách quan cũng như chủ quan. Không thể 
áp dụng máy móc cho tất cả các bài học, bài tập hay các đối tượng mà phải linh 
hoạt, uyển chuyển theo nội dung kiến thức cần truyền thụ, theo trọng tâm yêu cầu 
của từng bài giảng để phù hợp với cách học nhằm đạt hiệu quả tốt nhất.
 2/12 CHƯƠNG 3
 MỘT SỐ BIỆN PHÁP VỀ ĐỔI MỚI CÁCH GIAO BÀI TẬP VỀ NHÀ 
 CHO HỌC SINH LỚP 7
3.1.XÂY DỰNG HỆ THỐNG BÀI TẬP VỀ NHÀ CHO TỪNG TIẾT HỌC 
PHÙ HỢP VỚI MỖI NHÓM HỌC SINH
 Trong dạy học nói chung, phân hóa từng đối tượng học sinh là việc làm hết 
sức cần thiết để có phương pháp và hình thức dạy học hợp lí. Đối với việc giao 
bài tập về nhà cho học sinh cũng vậy. Mỗi học sinh có khả năng tiếp thu kiến thức 
không giống nhau nên cũng có những yêu cầu khác nhau khi giao bài tập về nhà.
 Vì vậy ngay từ đầu năm học tôi đã dựa vào kết quả cuối năm học trước, kết 
quả bài kiểm tra khảo sát đầu năm, kết hợp với việc dạy học hàng ngày trên lớp 
để phân loại học sinh theo trình độ. Tôi đã phân loại đối tượng học sinh lớp 7A5 
thành 3 nhóm: giỏi (nhóm 1), khá (nhóm 2) và trung bình (nhóm 3).
 Từ đó tôi tiến hành xây dựng hệ thống bài tập về nhà cho từng tiết học phù 
hợp với mỗi nhóm đối tượng học sinh theo 4 mức độ: nhận biết, thông hiểu, vận 
dụng và vận dụng cao.
 Ví dụ 1: Khi dạy bài 3 “Nhân, chia số hữu tỉ” tôi đã giao hệ thống bài tập về 
nhà cho học sinh như sau:
 Tiết 3: Nhân chia số hữu tỉ
 Bài 1: Tính
 2 21 2 7 3
 a) . b) 0,5. c) (-2). d) ― :6
 7 8 5 12 25
 Bài 2: Tính
 3 12 25 11 33 3 38 7 3
 a) . . b) : . c) (-2). . . ―
 4 5 6 12 16 5 21 4 8
 Bài 3: Tính hợp lí (nếu có thể)
 2 3 5 1 4 5 5 1 5 5 1 2
 a) + . + + . b) : ― + : ―
 3 7 4 3 7 4 9 11 22 9 15 3
 4/12 Mục đích của tôi hướng đến ở đây là học sinh nhóm 3 phải hoàn thành đến bài 
tập 2, học sinh nhóm 2 phải hoàn thành đến bài tập 3 và học sinh nhóm 1 hoàn 
thiện được cả 4 bài tập.
 Bên cạnh việc tự xây dựng hệ thống bài tập về nhà tôi còn kết hợp với các bài 
tập trong sách giáo khoa sao cho hệ thống bài tập về nhà phù hợp với mỗi nhóm 
học sinh. Mức độ khó của các bài tập trong phiếu bài tập được nâng cao dần và 
mỗi nhóm học sinh có một yêu cầu khác nhau nên các em nhóm 3 không cảm 
thấy chán nản khi không hoàn thành được các bài tập khó, hay các em nhóm 1 sẽ 
không còn cả thấy bài tập về nhà quá nhàm chán khi có thể giải hết các bài tập 
một cách đơn giản nữa.
3.2.TÍCH HỢP CÁC CÂU ĐỐ VUI, TĂNG TỈ LỆ BÀI TẬP THỰC TẾ
 Chương trình và sách giáo khoa hiện nay đã viết theo hướng phát huy tính
tích cực, chủ động, sáng tạo, rèn luyện phương pháp tự học của học sinh.
Trong sách giáo khoa và sách bài tập cũng đã đưa nhiều các bài toán thực tiễn
đặc biệt ở một số nội dung trong chương trình môn toán lớp 7 như: thống kê, quan 
hệ giữa các yếu tố trong tam giác, các đường đồng quy của tam giác,
 Tuy nhiên số lượng bài tập chưa liên tục và không đều, vì vậy tôi đã tăng 
cường lựa chọn, đưa thêm vào các bài tập có nội dung sát với thực tiễn
để học sinh có điều kiện áp dụng kiến thức Toán học vào cuộc sống. Bên cạnh đó 
để học sinh có hứng thú làm bài tập hơn, niềm say mê giải toán hơn tôi đã tích 
hợp thêm các câu đố vui.
 Sau đây là một số câu đố vui và bài tập thực tế tôi đã áp dụng
 Tiết 3: Nhân, chia số hữu tỉ
 Bài 1: (Đố) Em hãy tìm cách “nối” các số ở những chiếc lá bằng dấu các 
phép tính cộng trừ nhân chia và dấu ngoặc để được một biểu thức có giá trị đúng 
bằng số ở bông hoa.
 6/12 Với tâm lý học sinh, các em dễ cảm thấy chán nản với số lượng bài tập được 
giao và dễ có tâm lý làm bài không thực sự thích thú. Vì vậy, với đặc điểm môn 
học Toán, ngoài việc giao các bài tập đơn thuần như trong sách giáo khoa hay 
phiếu bài tập về nhà thì việc giao bài tập online bằng hình thức thi đấu sẽ gây 
hứng thú cho các em rất nhiều. 
 Phần mềm Quizizz là một phần mềm tiêu biểu giúp giáo viên thay đổi cách 
thức giao bài tập cho học sinh theo hướng tích cực. Phần mềm được thiết kế đơn 
giản, học sinh có thể thao tác trên điện thoại hoặc máy tính có kết nối Internet 
một cách dễ dàng. Giáo viên sẽ thiết kế gói câu hỏi theo nội dung bài học mà học 
sinh đã được học trên lớp. Câu hỏi có thể kèm file âm thanh, hình ảnh sinh động 
kèm theo đáp án của mỗi câu hỏi. Với một tài khoản đăng nhập vào phần mềm 
này, giáo viên có thể làm chủ một cuộc thi đấu giữa các học sinh với thống kê cụ 
thể em nào trả lời nhanh nhất, chính xác nhất. Học sinh từ đó sẽ có sự đánh giá 
riêng về khả năng học tập của bản thân, yêu cầu các em phải nắm vững kiến thức 
và phải thực sự nhạy bén khi tham gia thi đấu.
 Giao diện ứng dụng trò chơi học tập Quizizz
 Dưới đây là một số hình ảnh mô phỏng một số bài tập về nhà đã được tôi 
thiết kế cho học sinh lớp 7A5 mà tôi đang giảng dạy.
 8/12 - 2 học sinh của đôi bạn cùng tiến phải có địa chỉ nhà gần nhau để tiện cho 
việc cùng nhau trao đổi bài tập về nhà.
 Đôi bạn cùng tiến tiêu biểu lớp 7A5: Chu Huy Tuấn và Nguyễn Hà My
 Phong trào “Đôi bạn cùng tiến” không chỉ mang lại hiệu quả thiết thực 
trong học tập, rèn luyện mà còn ý nghĩa nhân văn sâu sắc, khơi dậy tinh thần đoàn 
kết, tự giác, cùng nhau học tốt, cùng nhau tiến bộ. Qua đó, góp phần nâng cao 
chất lượng dạy và học.
3.5. KHÍCH LỆ HỌC SINH QUA VIỆC ĐÁNH GIÁ BÀI TẬP VỀ NHÀ
 Việc chia học sinh theo từng nhóm đối tượng sẽ giúp tôi dễ dàng đánh giá 
và khích lệ học sinh hơn. Tôi luôn đánh giá kết quả qua việc làm bài tập về nhà 
trên năng lực của mỗi học sinh. Khích lệ, cho điểm kịp thời đối với các bài làm 
tốt, động viên các em nếu bài tập làm chưa tốt và cần phải cố gắng hơn. 
 Đối với các em có học lực khá - giỏi tôi luôn khuyến khích các em tìm tòi 
những cách làm khác nhau của cùng một bài toán và có những điểm thưởng phù 
hợp nếu các em tìm được những phương pháp giải mới, hay. Việc làm này nhằm 
giúp các em luôn có ý thức tự tìm tòi các kiến thức mới, phương pháp mới.
3.6. PHỐI KẾT HỢP VỚI PHỤ HUYNH HỌC SINH 
 Phụ huynh học sinh có vai trò rất quan trọng trong việc theo dõi, nhắc nhở 
con em mình học và làm bài tập ở nhà. Nhận thấy điều đó, tôi đã tiến hành phối 
kết hợp chặt chẽ với phụ huynh học sinh trong việc làm bài tập về nhà của con. 
 Ngoài việc chấm chữa bài tập trực tiếp trên lớp (vở bài tập, phiếu bài tập), 
tôi còn chấm bài online (Quizizz). Từ đó tôi tổng hợp kết quả và nhận xét từng 
học sinh theo tuần và gửi tới phụ huynh thông qua kênh Zalo của lớp.
 10/12 nặng nề như trước nữa và thay vào đó là sự say mê, lòng yêu thích đối với bộ 
môn Toán, sự tích cực trong việc hoàn thành bài tập về nhà.
 Trên cơ sở thực trạng việc làm bài tập về nhà môn toán của học sinh lớp 7A5 
trường THCS Bồ Đề, sáng kiến đã đưa ra sáu biện pháp cơ bản để việc làm bài 
tập về nhà của học sinh đạt hiệu quả cao. Trong quá trình triển khai đã thu được 
một số kết quả nhất định như đã nêu ở trên. Sáu biện pháp này có thể áp dụng 
được cho việc giảng dạy ở tất cả các môn học và các khối lớp ở các trường THCS 
để nâng cao chất lượng dạy và học.
2.KHUYẾN NGHỊ
2.1. Đối với Phòng giáo dục
 - Tăng cường các lớp tập huấn bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ môn toán.
 - Tăng cường thêm các chuyên đề về đổi mới phương pháp dạy học môn 
toán tại các trường trong Quận để giáo viên có thể tham gia học hỏi, rèn luyện 
thêm các phương pháp và kĩ năng dạy học mới từ các giáo viên nhiều kinh 
nghiệm.
2.2. Đối với nhà trường
 - Tăng cường các chuyên đề môn toán cấp trường nhằm bồi dưỡng chuyên 
môn nghiệp vụ.
 - Tổ, nhóm chuyên môn tăng cường trao đổi, giúp đỡ lẫn nhau trong quá 
trình giảng dạy.
2.3. Đối với giáo viên 
 - Thường xuyên bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ.
 - Tăng cường dự giờ đồng nghiệp để học hỏi kinh nghiệm.
 Dù luôn luôn cố gắng học hỏi, tìm tòi, đổi mới phương pháp dạy và học song 
kinh nghiệm của bản thân tôi còn hạn chế nên khi nghiên cứu sáng kiến kinh 
nghiệm này không tránh khỏi những sơ suất và thiếu sót. Vì vậy, tôi rất mong 
được sự góp ý của Ban giám khảo để đề tài của tôi được hoàn thiện hơn.
 Tôi xin chân thành cảm ơn!
 Bồ Đề, Ngày 13 tháng 04 năm 2021
 12/12