Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp sử dụng trò chơi trong dạy học Toán Lớp 3 theo chương trình GDPT 2018 để nâng cao chất lượng
Toán học là môn khoa học tự nhiên có tính lôgic và tính chính xác cao, nó mở ra sự phát triển của các bộ môn khoa học khác.
Muốn học sinh Tiểu học học tốt được môn Toán thì mỗi người giáo viên không phải chỉ truyền đạt, giảng giải theo các tài liệu đó có sẵn trong Sách giáo khoa, trong các sách hướng dẫn và thiết kế bài giảng một cách dập khuôn, máy móc làm cho học sinh học tập một cách thụ động. Nếu chỉ dạy học như vậy thì việc học tập của học sinh sẽ diễn ra thật đơn điệu, tẻ nhạt và kết quả học tập sẽ không cao. Nó là một trong những nguyên nhân gây ra cản trở việc đào tạo các em thành những con người năng động, tự tin, sáng tạo sẵn sàng thích ứng với những đổi mới diễn ra hàng ngày.
Yêu cầu của giáo dục hiện nay đòi hỏi phải đổi mới phương pháp dạy học môn Toán ở bậc Tiểu học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh. Vì vậy người giáo viên phải gây được hứng thú học tập cho các em bằng cách lôi cuốn các em tham gia vào các hoạt động học tập. Trò chơi học tập là một hoạt động mà các em hứng thú nhất. Các trò chơi có nội dung toán học lý thú và bổ ích phù hợp với việc nhận thức của các em. Thông qua các trò chơi các em sẽ lĩnh hội những tri thức toán học một cách dễ dàng, củng cố, khắc sâu kiến thức một cách vững chắc, tạo cho các em niềm say mê, hứng thú trong học tập, trong việc làm. Khi chúng ta đưa ra được các trò chơi toán học một cách thường xuyên, khoa học thì chất lượng dạy học môn toán sẽ ngày một nâng cao.
* Ưu điểm của các giải pháp mà chúng tôi đã áp dụng: Các em vừa học, vừa chơi thì sẽ tiếp thu bài nhanh hơn. Vì thế, việc tổ chức trò chơi cho các em trong những giờ học là việc làm không thể thiếu, nó có vai trò vô cùng quan trọng phù hợp với đặc điểm tâm lý, sinh lý của lứa tuổi Tiểu học. Đặc biệt, trong giờ học Toán, việc tổ chức trò chơi cho các em bên cạnh việc gây hứng thú, phấn khởi học tập cho học sinh mà còn mục đích cao hơn đó là giúp cho các em khắc sâu kiến thức, góp phần đạt hiệu quả cao trong giờ học toán. Tổ chức trò chơi giúp các em hoà nhập với tập thể, nâng cao tinh thần đoàn kết tập thể, mạnh dạn tham gia vào các trò chơi, ham chơi, ham học, giúp các em linh hoạt, sáng tạo trong cuộc sống.
Tuy nhiên ngoài những thuận lợi kể trên, việc dạy Toán cho học sinh còn gặp một số khó khăn sau:
Bên cạnh đó còn một số bất cập, hạn chế:
+ Về phía học sinh:
- Môn Toán là môn học khô khan, trừu tượng, đòi hỏi sự tư duy cao, những học sinh yếu ngại học, ngại suy nghĩ.
- Đối với lớp 3, học sinh còn nhỏ nên khả năng tập trung chưa cao. Một số học sinh còn uể oải, chưa hứng thú, chưa tích cực tham gia các hoạt động.
+ Về phía giáo viên:
- Chưa chịu tìm tòi, thiết kế các trò chơi.
- Một số giáo viên có đổi mới phương pháp, có thiết kế trò chơi nhưng còn
đơn điệu, chưa phong phú. Cách tổ chức trò chơi chưa mang lại hiệu quả cao. Việc sử dụng hình thức trò chơi trong giờ học toán chưa thực sự chú trọng.
+ Về phía phụ huynh:
- Nhiều phụ huynh phải đi làm ăn xa nên không có thời gian quan tâm đến việc học của con em mình, còn ỉ lại cho giáo viên.
Sau khi có kết quả khảo sát đầu năm, kết hợp với việc nghiên cứu sách Toán lớp 3 chương trình GDPT 2018 và sách tham khảo, chúng tôi bắt đầu thực hiện tổ chức các trò chơi áp dụng vào các tiết dạy. Tùy từng mục tiêu, kiến thức ở từng tiết học, chúng tôi luôn tổ chức các trò chơi sao cho hợp lý để gây hứng thú và giúp các em hiểu bài tốt hơn. Xuất phát từ những vấn đề trên, chúng tôi mạnh dạn đưa ra sáng kiến “Một số biện pháp sử dụng trò chơi trong dạy học Toán lớp 3 để nâng cao chất lượng”.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp sử dụng trò chơi trong dạy học Toán Lớp 3 theo chương trình GDPT 2018 để nâng cao chất lượng

không cao. Nó là một trong những nguyên nhân gây ra cản trở việc đào tạo các em thành những con người năng động, tự tin, sáng tạo sẵn sàng thích ứng với những đổi mới diễn ra hàng ngày. Yêu cầu của giáo dục hiện nay đòi hỏi phải đổi mới phương pháp dạy học môn Toán ở bậc Tiểu học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh. Vì vậy người giáo viên phải gây được hứng thú học tập cho các em bằng cách lôi cuốn các em tham gia vào các hoạt động học tập. Trò chơi học tập là một hoạt động mà các em hứng thú nhất. Các trò chơi có nội dung toán học lý thú và bổ ích phù hợp với việc nhận thức của các em. Thông qua các trò chơi các em sẽ lĩnh hội những tri thức toán học một cách dễ dàng, củng cố, khắc sâu kiến thức một cách vững chắc, tạo cho các em niềm say mê, hứng thú trong học tập, trong việc làm. Khi chúng ta đưa ra được các trò chơi toán học một cách thường xuyên, khoa học thì chất lượng dạy học môn toán sẽ ngày một nâng cao. * Ưu điểm của các giải pháp mà chúng tôi đã áp dụng: Các em vừa học, vừa chơi thì sẽ tiếp thu bài nhanh hơn. Vì thế, việc tổ chức trò chơi cho các em trong những giờ học là việc làm không thể thiếu, nó có vai trò vô cùng quan trọng phù hợp với đặc điểm tâm lý, sinh lý của lứa tuổi Tiểu học. Đặc biệt, trong giờ học Toán, việc tổ chức trò chơi cho các em bên cạnh việc gây hứng thú, phấn khởi học tập cho học sinh mà còn mục đích cao hơn đó là giúp cho các em khắc sâu kiến thức, góp phần đạt hiệu quả cao trong giờ học toán. Tổ chức trò chơi giúp các em hoà nhập với tập thể, nâng cao tinh thần đoàn kết tập thể, mạnh dạn tham gia vào các trò chơi, ham chơi, ham học, giúp các em linh hoạt, sáng tạo trong cuộc sống. Tuy nhiên ngoài những thuận lợi kể trên, việc dạy Toán cho học sinh còn gặp một số khó khăn sau: Bên cạnh đó còn một số bất cập, hạn chế: + Về phía học sinh: - Môn Toán là môn học khô khan, trừu tượng, đòi hỏi sự tư duy cao, những học sinh yếu ngại học, ngại suy nghĩ. 2 2. Giải pháp 2: Giáo viên cần nắm được cách tổ chức trò chơi Thời gian tiến hành: thường từ 3 - 7 phút Bước 1: Giáo viên giới thiệu tên, mục đích của trò chơi. Bước 2: Hướng dẫn chơi. Bước này bao gồm những việc làm sau: - Tổ chức người tham gia trò chơi: Số người tham gia, số đội tham gia (mấy đội chơi), quản trò, trọng tài. - Các dụng cụ dùng để chơi (giấy khổ to, thẻ từ, cờ) - Cách chơi: Từng việc làm cụ thể của người chơi hoặc đội chơi, thời gian chơi, những điều người chơi không được làm - Cách xác nhận kết quả và cách tính điểm chơi. (nếu có) Bước 3: Thực hiện trò chơi Bước 4: Nhận xét kết quả chơi, thái độ của người tham dự, giáo viên có thể nêu thêm những tri thức được học tập qua trò chơi, những sai lầm cần tránh.: - Tuyên dương đội chơi tốt, động viên và khích lệ những đội chưa tốt để lần sau cố gắng. 3. Giải pháp 3: Giáo viên hệ thống được các trò chơi theo từng mạch kiến thức. a. Trò chơi có nội dung số học và yếu tố đại số. Trò chơi thứ 1: Xếp hàng thứ tự Trò chơi thứ 2: Kết bạn Trò chơi thứ 3: Truyền điện Trò chơi thứ 4: Ai nhanh - ai đúng. Trò chơi thứ 5: Đối đáp nhanh Trò chơi thứ 6: Tiếp sức. Trò chơi thứ 7: Rung chuông vàng. b. Trò chơi có ND đại lượng và đo đại lượng Trò chơi thứ 8: Trổ tài mua sắm Trò chơi thứ 9: Thi quay kim đồng hồ. c. Trò chơi có nội dung hình học 4 - Phần củng cố: GV tổ chức trò chơi: Rung chuông vàng Với mỗi câu hỏi GV đưa ra, HS có 10 giây để suy nghĩ sau đó chọn đáp án đúng (A,B,C hoặc D) để viết ra bảng con. Trò chơi gồm 3 câu hỏi: Câu 1: 32 x 3 = ? A. 69 B. 66 C. 96 D. 65 Câu 2: 86 là kết quả của phép nhân nào? A. 32 x 3 B. 41 x 6 C. 24 x 4 D. 43 x 2 Ngoài ra trong khi giảng dạy tôi cũng đã áp dụng các trò chơi sau: *Trò chơi xếp hàng thứ tự 6 (Hình ảnh học sinh tham gia chơi trò chơi Xếp hàng thứ tự) *Trò chơi: Kết bạn ( Trò chơi có thể áp dụng cho tiết Luyện tập về phép cộng trừ trong p. vi 1.000) - Mục tiêu: Rèn luyện, củng cố kỹ năng tính nhẩm nhanh các phép tính cộng, trừ hoặc nhân, chia (số tròn chục, tròn trăm); Luyện tác phong nhanh nhẹn, tinh mắt. - Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị 10 đến 15 tấm bìa hình chữ nhật kích thước 10 x 15cm; có dây đeo. Mỗi tấm đều ghi một phép tính hoặc kết quả tương ứng. - Cách chơi: Học sinh xung phong lên rút thẻ của mình, sau đó tất cả đội tập hợp thành vòng tròn, các em đeo thẻ trước ngực, mỗi em tự quan sát số thẻ của mình đứng trước và sau số thẻ của bạn nào trong nhóm mình. Tự tính nhẩm kết quả hoặc phép tính tương ứng với kết quả hoặc phép tính ghi trên thẻ. - Yêu cầu cả đội nhảy lò cò, vừa hát vừa vỗ tay cùng cả lớp: “Nhảy lò cò cho cái giò nó khỏe, đi xen kẽ cho nó khỏe cái giò”. 8 (Hình ảnh học sinh tham gia chơi trò chơi Đối đáp nhanh) III.2. Tính mới, tính sáng tạo Qua quá trình tổ chức hoạt động dạy học đưa trò chơi học tập vào tiết học môn Toán góp phần giúp cho người dạy chủ động hơn các tình huống, chuẩn bị bài kĩ hơn, tự tin hơn, tác phong điều khiển chuyên nghiệp hơn, tổ chức kỉ luật chặt chẽ hơn, sự hợp tác giữa người học và người dạy luôn luôn được củng cố. Tháo gỡ cho giáo viên và học sinh một số giải pháp dạy học môn Toán, giúp giờ học Toán sôi nổi, thoải mái hơn, tạo hứng thú học tập cho học sinh. Việc tổ chức trò chơi trong tiết học Toán cho học sinh Tiểu học phù hợp tâm sinh lí lứa tuổi, phù hợp mục tiêu môn học, hình thành cho học sinh sự hứng thú, say mê tìm tòi tự giải quyết vấn đề và góp phần nâng cao hiệu quả học tập. Tổ chức trò chơi trong tiết học Toán cho học sinh Tiểu học là một những phương pháp dạy học tích cực phù hợp với tâm lý và trình độ nhận thức của học sinh tiểu học. Phương pháp này mang lại hiệu quả thiết thực trong việc học toán và giải toán cho học sinh, gây được hứng thú học tập cho học sinh, phát huy được tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh trong việc học toán. Tổ chức trò chơi trong tiết học Toán cho học sinh Tiểu học đảm bảo tính trực quan, tường minh, khoa học giúp học sinh dễ hiểu, dễ nhận biết. Đối với giáo dục Tiểu học có nhiệm vụ cung cấp cho trẻ một trình độ giáo dục cơ sở, một nền móng vững chắc cho các cấp học trên. Trong giai đoạn hiện 10 mình thông qua những bài học đã chuẩn bị, phù hợp với đối tượng học sinh một cách dễ dàng, không tốn kinh phí. Với sáng kiến Một số biện pháp sử dụng trò chơi trong dạy học Toán lớp 3 để nâng cao chất lượng được áp dụng ở lớp tôi chủ nhiệm và đã thu được kết quả tương đối khả quan. Tôi thiết nghĩ sáng kiến kinh nghiệm này được phổ biến và áp dụng rộng rãi cho các giáo viên. Các em tiếp thu bài một cách chủ động, thoải mái, không gò bó. Do đó kết quả học tập tốt hơn, học sinh nhớ bài lâu hơn. III.4. Hiệu quả, lợi ích thu được do áp dụng giải pháp Tổ chức trò chơi trong tiết học Toán cho học sinh Tiểu học trường Tiểu học. Chúng tôi đã kiểm nghiệm tính khả thi khi áp dụng các biện pháp Tổ chức trò chơi cho học sinh lớp 3, trường Tiểu học. Bằng cách nghiên cứu và vận dụng biện pháp chúng tôi đề xuất, lựa chọn tài liệu, soạn và giảng dạy. Chúng tôi đã tiến hành kiểm tra, chọn lớp 3A và 3D do chúng tôi dạy làm thực nghiệm, kết quả thu được như sau: Trước khi áp dụng biện pháp: 9- 10 7- 8 5- 6 Lớp Sĩ số Số lượng % Số lượng % Số lượng % 3A 40 10 25% 18 45% 12 30% 43,7 3D 32 8 25% 14 10 31,3% % Qua quá trình áp dụng thực tiễn chúng tôi nhận thấy rằng so với trước đây, học sinh đã tự giác tích cực hơn trong học tập. Ngay cả những học sinh trước đây nhút nhát, ít hoạt động bây giờ cững bước đầu hoạt động có hiệu quả và rất đáng khen, tiết học trở nên nhẹ nhàng, sôi nổi, hào hứng tạo sự thu hút đối với học sinh. Vai trò của người giáo viên thay đổi phù hợp với kiểu dạy theo hướng tích cực. Kết quả sau khi áp dụng biện pháp: 12 sáng kiến của chúng tôi ngày càng hoàn thiện hơn, góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy. Xin chân thành cảm ơn! CƠ QUAN ĐƠN VỊ Vĩnh Bảo, ngày 10 tháng 01 năm 2024 ÁP DỤNG SÁNG KIẾN TÁC GIẢ SÁNG KIẾN .............................................................. .............................................................. .............................................................. .............................................................. Phạm Thị Dung - Phạm Thị Kim Thoa 14
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_su_dung_tro_choi_tron.docx