Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy, học môn Toán ở Lớp 1 theo sách giáo khoa mới

 Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy – học môn Toán ở lớp 1
 ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN BA VÌ
 TRƯỜNG TIỂU HỌC CAM THƯỢNG
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy – học môn Toán ở lớp 1
 Lĩnh vực/ môn: TOÁN
 Cấp học : Tiểu học
 Tên Tác giả: Nguyễn Thị Huệ
 Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Cam Thượng - Ba Vì 
 Chức vụ: Tổ phó Tổ 1
 NĂM HỌC 2022-2023
Nguyễn Thị Huệ Năm 
học 2022-2023 Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy – học môn Toán ở lớp 1
TT tên tháng tác (hoặc danh chuyên việc hỗ trợ
 năm nơi thường môn
 sinh trú)
 Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, đúng sự thật và 
hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật. 
 Cam Thượng, ngày 10 tháng 4 năm 2023
 Người nộp đơn
 (Ký và ghi rõ họ tên)
 Nguyễn Thị Huệ
Nguyễn Thị Huệ Năm 
học 2022-2023 Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy – học môn Toán ở lớp 1
 minh chứng tường minh cho 
 hiệu quả của các giải pháp mới
 Có tính mới, phù hợp với thực 
 tiễn của đơn vị và đối tượng 1
 nghiên cứu, áp dụng
 Có tính ứng dụng, có thể áp 
 1
 dụng được ở nhiều đơn vị.
 Nội dung đảm bảo tính khoa 
 1
 học, chính xác
 3 Kết luận và khuyến nghị 
 (2 điểm)
 Có bảng so sánh đối chiếu số 
 liệu trước và sau khi thực hiện 1
 các giải pháp
 Khẳng định được hiệu quả mà 
 0.5
 SKKN mang lại.
 Khuyến nghị và đề xuất với 
 các cấp quản lý về các vấn đề 
 0.5
 có liên quan đến việc áp 
 dụng và phổ biến SKKN
 TỔNG ĐIỂM
Đánh giá chung (Ghi tóm tắt những đánh giá chính):
 ...............................................................................................................................................
 ...............................................................................................................................................
 ...............................................................................................................................................
 ...............................................................................................................................................
 ...............................................................................................................................................
 ...............................................................................................................................................
Xếp loại :...............
 Xếp loại A: Từ 17 đến 20 điểm
 Xếp loại B: Từ 14 đến <17 điểm
 Xếp loại C: Từ 10 đến <14 điểm
 Không xếp loại: < 10 điểm 
 ., ngày tháng năm 2022
 Người chấm 1 Người chấm 2 HIỆU TRƯỞNG
 (Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, ghi rõ họ tên)
 Lê Thị Thơm
Nguyễn Thị Huệ Năm 
học 2022-2023 Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy – học môn Toán ở lớp 1
MỘT SỐ HÌNH ẢNH MINH CHỨNG CHO SÁNG KIẾN
Nguyễn Thị Huệ Năm 
học 2022-2023 Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy – học môn Toán ở lớp 1
 PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ
I/ LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
1. Mục đích nghiên cứu đề tài:
 Bậc tiểu học được coi là bậc học nền tảng của cả hệ thống giáo dục, trong đó lớp 
Một chính là phần móng của cái nền tảng ấy. Nền móng chắc thì mới đảm bảo cho 
phần kiến trúc bên trên được bền vững. Chính vì vậy việc nâng cao chất lượng dạy và 
học ở bậc tiểu học nói chung và ở lớp Một nói riêng luôn là vấn đề cấp thiết, nó được 
các cấp giáo dục từ Trung ương đến cơ sở hết sức quan tâm và đặt lên nhiệm vụ hàng 
đầu. Tuy nhiên, để nâng cao được chất lượng dạy và học thì ngoài việc áp dụng những 
quan điểm lý luận, những hướng dẫn mang tính định hướng về nội dung và phương 
pháp dạy - học của các nhà khoa học giáo dục, còn đòi hỏi người giáo viên trực tiếp 
đứng lớp luôn phải tự tìm tòi, nghiên cứu và sáng tạo để không ngừng cải tiến phương 
pháp dạy – học sao cho vừa phải phù hợp với đối tượng học sinh ở từng vùng miền, 
từng lớp, từng thời điểm, vừa phải đạt được những yêu cầu chung được đặt ra về 
mặt kiến thức. Việc cải tiến phương pháp dạy - học càng đặc biệt cần thiết trong giai 
đoạn hiện nay, khi mà bậc tiểu học vừa hoàn thành xong việc triển khai chương trình 
sách giáo khoa mới và đang cần rất nhiều những đóng góp mang tính thực tiễn từ phía 
giáo viên trực tiếp đứng lớp để nội dung và phương pháp dạy – học theo chương trình 
mới được hoàn thiện ở mức cao nhất. 
 Trước hết, chúng ta cùng xác định một cách tổng quát về mục tiêu dạy – học môn 
Toán ở lớp Một.
 Theo nghiên cứu của tôi về chương trình, sách giáo khoa mới thì tôi nhận thấy việc 
dạy – học Toán ở lớp Một nhằm giúp học sinh:
 - Bước đầu có một số kiến thức cơ bản, đơn giản, thiết thực về phép đếm các số tự 
nhiên trong phạm vi 100 và phép cộng , phép trừ không nhớ trong phạm vi 100; về đo 
độ dài trong phạm vi 20cm; về tuần lễ, các ngày trong tuần lễ; về đọc đúng giờ trên 
 1/18
Nguyễn Thị Huệ Năm 
học 2022-2023 Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy – học môn Toán ở lớp 1
- Biết so sánh, phân tích, tổng hợp, trừu tượng hoá, khái quát hoá trong phạm vi những 
nội dung có liên quan với đời sống thực tế của học sinh.
2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:
 Là một người giáo viên, bản thân tôi cũng luôn mong muốn góp những kinh 
nghiệm nhỏ bé của mình về phương pháp dạy – học. Trong phạm vi của đề tài này, tôi 
muốn đưa ra để trao đổi với các đồng nghiệp một số biện pháp nâng cao chất lượng 
dạy - học môn Toán ở lớp Một. Cụ thể là ở lớp 1B trường Tiểu học Cam Thượng do 
tôi chủ nhiệm.
II/ ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH:
 Năm học 2022 – 2023 tôi tiếp tục được phân công dạy lớp 1B, lớp có 32 học sinh; 
trong đó có 15 học sinh nữ. Trong quá trình giảng dạy, tôi gặp một số khó khăn và 
thuận lợi sau:
1. Thuận lợi:
 - Bản thân tôi đã trực tiếp giảng dạy lớp Một được 19 năm nên ít nhiều cũng đã 
tích luỹ được một số kinh nghiệm dạy học, trong đó có kinh nghiệm dạy học môn 
Toán ở lớp Một; có khả năng tự làm một số đồ dùng dạy học đơn giản phục vụ cho 
việc dạy học. Tích cực nghiên cứu tài liệu giảng dạy.
 - Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm đến công tác đổi mới phương pháp dạy 
học nhằm nâng cao chất lượng mọi mặt của nhà trường.
 - Đa số cha mẹ học sinh lớp do tôi phụ trách quan tâm đến việc học của con cái 
nên đã mua sắm khá đầy đủ sách, vở và các đồ dùng học tập cho các em ngay từ đầu 
năm học; họ thường xuyên giữ liên lạc với giáo viên chủ nhiệm để nắm bắt tình hình 
học tập của con em mình.
 - Nhiều học sinh học tập tích cực.
 3/18
Nguyễn Thị Huệ Năm 
học 2022-2023 Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy – học môn Toán ở lớp 1
trung bình trở xuống nhằm tạo hứng thú cho các em trong từng tiết học để các em chủ 
động tiếp thu kiến thức.
 Trong năm học đầu tiên khi áp dụng thử nghiệm đề tài, sau khi phân loại học sinh 
và chuẩn bị được một số lượng bài tập đủ để dạy cho ít nhất 1 chương (các chương còn 
lại tôi sẽ tiến hành soạn tiếp trong những khoảng thời gian rảnh rỗi và những năm học 
tiếp theo sau đó. Tôi chỉ cần điều chỉnh, bổ sung thêm cho phù hợp với đối tượng học 
sinh của từng năm học), tôi tiến hành các biện pháp cụ thể để áp dụng đề tài.
II/ CƠ SỞ THỰC TIỄN
 1. Thực trạng
 Trong 1-2 năm đầu thực hiện chương trình sách giáo khoa mới, chất lượng môn 
Toán ở lớp 1B trường Tiểu học Cam Thượng do tôi phụ trách nói riêng và trong toàn 
khối Một nói chung còn nhiều hạn chế. Các em thường xuyên sai ở một số điểm sau:
 - Nhầm lẫn khi sử dụng dấu .
 - Lúng túng trong việc so sánh giá trị các số.
 - Chưa thành thạo khi tìm thành phần chưa biết của phép cộng, trừ.
 - Kỹ năng nêu tình huống còn lúng túng, chưa thành thạo, kể cả nêu phép tính và 
 nêu câu trả lời.
 * Số liệu khảo sát trước khi thực hiện đề tài
 Chất lượng kiểm tra cuối kỳ môn Toán ở lớp do tôi phụ trách trong hai năm học 
2021 - 2022 và 2022 - 2023 như sau: 
 TỔNG TỈ LỆ ĐIỂM KTĐK MÔN TOÁN
 NĂM HỌC
 SỐ 9 - 10 7 - 8 5 - 6 3 - 4
 5/18
Nguyễn Thị Huệ Năm 
học 2022-2023 Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy – học môn Toán ở lớp 1
 Với dạng toán về nhiều hơn, ít hơn học sinh phải nắm thật kỹ để các em chuyển 
sang học về dấu lớn hơn, bé hơn được dễ dàng. Đối vơí học sinh khá, giỏi, các em tiếp 
thu bài rất nhanh vì đó chỉ là những kiến thức đơn giản các em nhận biết trong giao 
tiếp hàng ngày với cha mẹ, với những người xung quanh. Đối với những học sinh 
trung bình, yếu, kém; kiến thức về nhiều hơn, ít hơn các em chỉ được nghe khi vào học 
lớp Một vì những học sinh này thường ít được sự quan tâm, hướng dẫn của cha mẹ từ 
những sinh hoạt, vui chơi hàng ngày; hơn nữa, cha, mẹ của các em cũng vì lo bươn 
chải làm lụng để mưu sinh nên cũng ít chăm lo đến học tập của con cái mình. Vì vậy, 
khi dạy dạng toán này, tôi chú ý để các học sinh trung bình trở xuống được thực hành 
nhiều hơn.
 Để các em dễ nhận biết kiến thức, tôi áp dụng triệt để phương pháp trực quan. Từ 
việc cho các em quan sát cụ thể để các em phát hiện và ghi nhớ nội dung kiến thức.
 Ví dụ: - Gọi hai nhóm học sinh đứng trước lớp, nhóm một có 2 học sinh, nhóm hai 
có 6 học sinh. ( Minh chứng bằng Ảnh 1 phần phụ lục )
 - Giáo viên yêu cầu cả lớp quan sát, sau đó gọi những học sinh thuộc nhóm đối 
tượng trung bình trở xuống trả lời câu hỏi: Nhóm nào nhiều bạn hơn? Nhóm nào ít bạn 
hơn?
 - Tôi tiếp tục thay đổi số học sinh của hai nhóm và nêu các câu hỏi tương tự để 
nhiều học sinh yếu kém có cơ hội trả lời câu hỏi nhằm phát hiện kiến thức.
1.2. Dạy về dấu lớn hơn, bé hơn (>,<):
 Hướng dẫn học sinh so sánh các số trong phạm vi 10:
 Đây là hai dấu bé, lớn chỉ sự quan hệ giữa các số mà học sinh rất dễ nhầm lẫn, 
không chỉ học sinh yếu, kém nhầm lẫn mà ngay cả học sinh khá, giỏi cũng có thể sai 
khi tính toán vội vàng. Để hạn chế điều này, tôi giúp học sinh phân biệt bằng cách co 
cánh tay của mình khi hướng dẫn các em điền dấu.
 7/18
Nguyễn Thị Huệ Năm 
học 2022-2023 Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy – học môn Toán ở lớp 1
viên, khuyến khích các em tham gia và dành khoảng thời gian để các em quan sát lâu 
hơn so với học sinh trung bình trở lên.
 - Giáo viên yêu cầu cả lớp nhận xét, tuyên dương sau mỗi học sinh.
 - Giáo viên liên tục thay đổi số lượng học sinh trong mỗi nhóm trên bảng để học 
sinh có thể so sánh được nhiều giá trị giữa 2 số và cũng là để nhiều học sinh cùng 
được tham gia vào trò chơi
 Với cách làm như trên, học sinh vừa dễ dàng nhớ được đặc điểm của dấu > và dấu 
<, vừa dễ so sánh được giá trị của các số có 1 chữ số; đây chính là tiền đề để các em có 
thể dễ dàng so sánh giá trị các số có 2 chữ số sau này.
 Hướng dẫn học sinh so sánh các số có hai chữ số:
 Để hướng dẫn học sinh dễ dàng so sánh các số có hai chữ số, tôi áp dụng phương 
pháp phân tích các số thành từng hàng rồi cho học sinh so sánh các số trong cùng 
hàng; từ đó rút ra kết luận so sánh giá trị của hai số.
Ví dụ: 4549.
- Tôi hướng dẫn từng bước cho học sinh nhận xét:
 + 45 và 49 giống nhau ở hàng nào? (giống ở hàng chục là 4).
 + 5 đơn vị như thế nào so với 9 đơn vị? (5 đơn vị bé hơn 9 đơn vị).
 + 45 như thế nào so với 49? (45 bé hơn 49).
- Gợi ý học sinh rút ra kết luận: 45 và 49 có 4 chục bằng nhau, 5 bé hơn 9 nên 45 bé 
hơn 49.
- Gọi học sinh lên bảng điền dấu vào chỗ chấm: 45 < 49.
- Tiến hành cho học sinh so sánh ngược lại: 4945 tương tự như trên.
 9/18
Nguyễn Thị Huệ Năm 
học 2022-2023