Sáng kiến kinh nghiệm Bồi dưỡng phương pháp tự học môn tiếng Anh cho học sinh Lớp 6
1.1 Cơ sở lý luận
Trong bối cảnh hội nhập ngày càng sâu rộng, tiếng Anh đã trở thành một công cụ thiết yếu mang lại thành công trong sự nghiệp, học vấn và cuộc sống. Khi tiếng Anh đã khẳng định được vai trò và tầm quan trọng của mình thì việc nâng cao chất lượng dạy học là vấn đề quan trọng hàng đầu. Như vậy nhiệm vụ của mỗi thầy cô giáo là phải đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Anh trong các trường phổ thông.
Hiện nay ngành giáo dục đã và đang không ngừng đổi mới các phương pháp giảng dạy trong các trường phổ thông và trung học cơ sở. Đổi mới phương pháp gắn liền với thực tiễn, phù hợp với đối tượng học sinh, nhằm phát huy được khả năng tích cực, chủ động của học sinh trong quá trình lĩnh hội tri thức. Hàng năm có rất nhiều cuộc hội thảo về các phương pháp dạy học mới, dạy học tích cực được áp dụng rộng rãi nhằm mang lại hiệu quả học tập tốt nhất cho học sinh từ cấp Bộ Giáo dục và Đào tạo, Sở Giáo dục và Đào tạo và Phòng Giáo dục và Đào tạo. Và gần đây nhất là cuộc hội thảo “Nâng cao chất lượng dạy học môn tiếng Anh trong trường THPT và THCS”.
1.2. Cơ sở thực tiễn
Tiếng Anh là một môn học khó. Học tiếng Anh đòi hỏi thời gian, sự kiên trì và mức độ vận dụng của người học trong thực tiễn; đòi hỏi người học phải có thái độ đúng đắn, xác định rõ mục đích của việc học để nỗ lực đạt đến mục tiêu đã định sẵn. Ngoài ra phải có sự đam mê, luôn luôn muốn khám phá, luôn luôn tận dụng mọi cơ hội để có thể học hỏi và luyện tập trong cuộc sống hàng ngày.
Với phương pháp cũ, giáo viên là người chủ động giảng giải và đưa ra những kiến thức của bài học một cách áp đặt, còn học sinh thụ động lĩnh hội những kiến thức đó. Giáo viên cũng chưa chú ý quan tâm đến việc học sinh tiếp nhận kiến thức đó như thế nào, học sinh có ghi nhớ được kiến thức đó và vận dụng vào thực tiễn cuộc sống hay không. Vì thế đổi mới phương pháp là rất cần thiết. Đổi mới phương pháp dạy học chính là phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. Dạy học trú trọng rèn luyện phương pháp và phát huy năng lực tự học của học sinh. Trong phương pháp dạy học tích cực, việc rèn luyện phương pháp học tập cho học sinh được coi không chỉ là biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục mà còn là mục tiêu dạy học.
Thực tế, các em học sinh ở trường THCS phải học rất nhiều môn học nên việc đầu tư thời gian cho mỗi môn học sẽ không nhiều. Vì vậy, nếu học sinh không có phương pháp học tập đúng đắn thì kết quả học tập không cao, mà lại mất nhiều thời gian. Trong thực tế giảng dạy, tôi nhận thấy việc học tập và thực hành bộ môn tiếng Anh của các em học sinh còn gặp nhiều khó khăn; không phải các em không có khả năng lĩnh hội kiến thức mới mà các em chưa có phương pháp học tiếng Anh hiệu quả.. Học Ngoại ngữ đòi hỏi người học phải say mê, linh hoạt, nhạy bén và đặc biệt là phải tự học. Nhận thức được tầm quan trọng và sự cần thiết của việc bồi dưỡng ý thức tự học cho học sinh, trong quá trình giảng dạy tôi đã chú ý tới các biện pháp nhằm nâng cao tinh thần học tập của học sinh giúp các em có phương pháp tự học nhằm mang lại hiệu quả học tập. Những kinh nghiệp đó đã được thể hiện trong đề tài : “Bồi dưỡng phương pháp tự học môn tiếng Anh”
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Bồi dưỡng phương pháp tự học môn tiếng Anh cho học sinh Lớp 6

2.2. Khích lệ thông qua bảng tin “My English” ...........................................14 2.3. Khích lệ trong tiết chào cờ đầu tuần ......................................................14 3. Cách thức tổ chức thực hiện.....................................................................14 3.1. Tổ chức bồi dưỡng cho học sinh ............................................................14 3.2. Tổ chức kiểm tra kết quả.........................................................................16 3.3. Tổ chức các hình thức học tập cho học sinh .........................................16 4. Kết quả thực hiện ......................................................................................17 4.1. Về nhận thức môn học:...........................................................................17 4.2. Kết quả đạt được......................................................................................17 C. KẾT LUẬN ...............................................................................................18 1. Bài học kinh nghiệm..................................................................................18 2.2. Về phía nhà trường:................................................................................19 2.3. Về phía Phòng giáo dục:.........................................................................19 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................20 PHỤ LỤC.......................................................................................................21 2/21 thiết. Đổi mới phương pháp dạy học chính là phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. Dạy học trú trọng rèn luyện phương pháp và phát huy năng lực tự học của học sinh. Trong phương pháp dạy học tích cực, việc rèn luyện phương pháp học tập cho học sinh được coi không chỉ là biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục mà còn là mục tiêu dạy học. Thực tế, các em học sinh ở trường THCS phải học rất nhiều môn học nên việc đầu tư thời gian cho mỗi môn học sẽ không nhiều. Vì vậy, nếu học sinh không có phương pháp học tập đúng đắn thì kết quả học tập không cao, mà lại mất nhiều thời gian. Trong thực tế giảng dạy, tôi nhận thấy việc học tập và thực hành bộ môn tiếng Anh của các em học sinh còn gặp nhiều khó khăn; không phải các em không có khả năng lĩnh hội kiến thức mới mà các em chưa có phương pháp học tiếng Anh hiệu quả.. Học Ngoại ngữ đòi hỏi người học phải say mê, linh hoạt, nhạy bén và đặc biệt là phải tự học. Nhận thức được tầm quan trọng và sự cần thiết của việc bồi dưỡng ý thức tự học cho học sinh, trong quá trình giảng dạy tôi đã chú ý tới các biện pháp nhằm nâng cao tinh thần học tập của học sinh giúp các em có phương pháp tự học nhằm mang lại hiệu quả học tập. Những kinh nghiệp đó đã được thể hiện trong đề tài : “Bồi dưỡng phương pháp tự học môn tiếng Anh” 2. Phạm vi nghiên cứu Tất cả học sinh đang học và sẽ học môn tiếng Anh đều rất cần được bồi dưỡng phương pháp tự học, nâng cao hiệu quả học tập. Tuy nhiên trong đề tài này tôi chỉ xin được tập trung vào bồi dưỡng phương pháp tự học môn tiếng Anh cho đối tượng là các em học sinh lớp 6. 4/21 là lượng kiến thức quá lớn so với chương trình ở tiểu học. Mặc dù các em cũng đã được học môn tiếng Anh ở bậc tiểu học, nhưng chỉ dừng lại ở sự nhận thức các vấn đề, còn vận dụng thực hành và giao tiếp vẫn còn chưa thành thạo. Việc học bài ở nhà của các em còn hạn chế, việc tự học còn chưa có. Như vậy các em cần được trang bị những phương pháp cơ bản nhất về phương pháp tự học. Là một giáo viên đang trực tiếp giảng dạy bộ môn tiếng Anh của trường THCS, tôi nhận thấy việc cần thiết là phải giúp các em học sinh lớp 6 có được phương pháp tự học môn tiếng Anh ngay từ những ngày đầu tiên của năm học. 1. Một số kinh nghiệm trong việc bồi dưỡng phương pháp tự học cho học sinh. 1.1. Phương pháp học bài cũ: Đối với mỗi học sinh, trước khi đến lớp cần phải học bài cũ, công việc này phải được thực hiện ở nhà. Khi các em có phương pháp tự học ở nhà, những kiến thức vừa được học trên lớp sẽ khắc sâu đối với các em hơn, như vậy khi đến lớp tiếp thu kiến thức mới các em sẽ hiểu ngay và có cơ hội để vận dụng và sáng tạo. Thường thì một tiết học tiếng Anh ở trên lớp các em được học về từ vựng, các cấu trúc câu, bài hội thoại, đoạn văn hay được nghe những đoạn hội thoại. Vậy thì về nhà các em sẽ học những gì? Và học như thế nào cho hiệu quả mà vẫn có hứng thú học tập? 1.1.1. Học thuộc từ mới Khi học Ngoại ngữ nói chung và học tiếng Anh nói riêng học sinh cần phải tiếp cận, nhận biết được những yếu tố nhỏ nhất và cơ bản đầu tiên để làm cơ sở cho giao tiếp bằng ngôn ngữ đó chính là phần từ vựng. Đối với các em học sinh lớp 6 việc để học thuộc một từ mới tiếng Anh, vận dụng vào những tình huống cụ thể không phải là điều dễ dàng. Như vậy cần phải giúp các em hiểu khi học từ mới các em học những nội dung gì và học như thế nào? để giải quyết vấn đề này, tôi đã tiến hành bồi dưỡng các em những nội dung sau: a. Những yêu cầu khi học từ mới: - Phải viết được từ tiếng Anh. - Hiểu được nghĩa tiếng Việt 6/21 một cách sinh động và thú vị nhất em tưởng tượng được ra trong đầu. Tưởng tượng và liên tưởng càng hay bao nhiêu, em càng nhớ từ bấy nhiêu. Ví dụ: + Khi học unit 2. My house. Có các từ mới về chủ đề đồ đạc trong nhà, khi học xong các từ đó, về nhà các em sẽ tưởng tượng ra từ tiếng Anh khi nhìn thấy các đồ đạc trong nhà. Cách 4: Viết từ mới với nghĩa, phiên âm (nếu từ khó phát âm), cách sử dụng, có ví dụ minh họa vào sổ ghi chép từ và học thường xuyên, cố gắng vận dụng trong giao tiếp để ghi nhớ lâu. THE SCHOOL THINGS sharpener ruler calculator textbook rubber pencil case compass schoolbag bicycle notebook pencil Cách học có thể như sau: - Lúc đầu đọc cả phần từ tiếng Anh và nghĩa tiếng Việt tương ứng, cố gắng ghi nhớ nghĩa tiếng Việt. - Che phần nghĩa tiếng Việt, đọc phần tiếng Anh, kiểm tra xem mình đã nhớ nghĩa tiếng Việt chưa. - Khi đã nhớ nghĩa tiếng Việt của các từ, thì che phần tiếng Anh, nhìn vào phần tiếng Việt và kiểm tra xem mình có đọc và viết chính xác các từ tiếng Anh tương ứng hay không. Việc nghi chép từ và học từ được thực hiện sau mỗi bài học, và thực hiện thường xuyên trong quá trình học tập. Trong quá trình học nên tự đưa ra tình huống có những từ tiếng Anh đó để luyện tập sử dụng (không nhất thiết là hs phải biết hết các từ, nếu từ nào chưa biết có thể dùng bằng tiếng Việt.) 8/21 để giúp các em vận dụng những kiến thức được học vào thực tế giao tiếp? Đó là phải tạo cho các em có nền tảng cơ bản từ những bài hội thoại có trong sách giáo khoa, sau đó các em sẽ phát triển theo từng tình huống cụ thể. a. Yêu cầu khi thực hành bài khoá vừa được học trên lớp: - Thực hành luyện tập bài hội thoại một cách tự nhiên - Tóm tắt/ kể lại nội dung bài khoá. - Hỏi đáp về nội dung bài khóa - Tạo một đoạn hội thoại tương tự. b. Cách thực hiện: - Luyện tập bài hội thoại có thể giúp cho khả năng phát âm của mình tốt hơn. Khi đọc cần chú ý trọng âm và ngữ điệu của câu. Tự mình đóng các vai trong bài hội thoại, nếu có thể nên kết hợp với bạn bè hoặc anh chị em để thực hiện. Tập cho mình những thói quen trong giao tiếp như: tự tin, thể hiện sự quan tâm đến người mình đang giao tiếp, nếu một mình đóng vai thì sẽ đứng trước gương để thực hiện. Trong điều kiên cho phép, nên thu âm của mình vào và phát lại sẽ nhận ra cái được và chưa được. - Để tóm tắt hoặc kể lại nội dung bài khóa giáo viên cần hướng dẫn các em hiểu nội dung chính của bài sau đó vận dụng kiến thức của mình để diễn đạt lại. Chú ý những thay đổi cần thiết. + Chuyển đổi các đại từ (I/You -> He/She, my/your -> his/her, me -> her/him..) + Chia động từ cho phù hợp với chủ ngữ mới. (I play -> He plays.) - Trong quá trình học trên lớp các em đã tham gia trả lời các câu hỏi của bài khóa. Tuy nhiên sẽ có những câu hỏi các em chưa tự trả lời được, vì vậy cần hướng dẫn các em khi về nhà phải tự mình trả lời lại các câu hỏi đó với mục đích ôn lại bài và rèn kĩ năng đọc hiểu, từ đó giúp các em hiểu nội dung bài sâu hơn, nhớ lâu hơn. Ví dụ: A surprise guest 10/21 4. Chau has _____and she ___________. 5. Mai and Chau are __________the bookshop. Key: 1. picnic 2. favourite magazine 3. Mai and Chau 4. glasses; long black hair5. are going to - Mục đích học tiếng Anh ở trường THCS là mục đích giao tiếp, các em vận dụng những kiến thức được học, dựa trên những tình huống đã được làm quen, các em sẽ tự tạo một đoạn hội thoại khác. Cần hướng dẫn các em khi tạo một đoạn hội thoại phải chú ý: + mục đích giao tiếp, chủ đề định nói là gì? + đối tượng xuất hiện trong đoạn hội thoại là ai? + các hoạt động sẽ có trong bài? + dùng thì hiện tại đơn, hiện tại tiếp diễn hay tương lai có dự định? + tình huống mà các em sẽ dùng đoạn hội thoại này? 1.1.4. Làm bài tập trong sách bài tập Đối với những học sinh ở vùng nông thôn, sách giáo khoa và sách bài tập là nguồn tư liệu chủ yếu, vì vậy rất cần thiết hướng dẫn các em khai thác triệt để sách bài tập. Những kiến thức các em được học trên lớp sẽ được vận dụng vào các bài tập cụ thể. Việc rèn luyện các bài tập sẽ giúp các em khắc sâu được kiến thức ở mọi tình huống khác nhau và tạo cho các em có được kĩ năng làm bài tập. a. Những yêu cầu khi làm bài tập: - Làm những bài tập thầy cô giáo giao cho sau mỗi bài học trên lớp - Làm những bài tập trong phạm vi kiến thức đã được học, hoặc nếu có thể tự làm được những bài khác có trong sách bài tập. b. Cách làm bài tập trong sách bài tập tiếng Anh 6. - Đầu tiên giáo viên sẽ giúp các em tìm hiểu sách bài tập, hiểu các yêu cầu bằng tiếng Anh trong sách và cách cách làm. - Dùng bút chì để làm bài tập - Làm trực tiếp vào sách bài tập 12/21 How are you? Tet is coming. It‛s our New Year celebration. Before Tet, my father will repaint our house. I will go shopping with Mum. We won‛t buy fireworks. We will buy red envelopes for lucky money and some new clothes. At Tet, we won ‛t buy banh chung. I will help my parents cook banh chung in a very big pot. I can‛t wait! I‛ll write again soon to tell you more! Phong •Phần kiến thức cần ôn lại: + Dùng will / won’t để diễn đạt kế hoạch cho tương lai. + Không dùng to với will / won’t. 1.2.2. Chuẩn bị các kiến thức nền liên quan đế bài học: Những kiến thức các em có được qua các bài học trên lớp từ sách giáo khoa chưa đủ để các em có được sự hiểu biết sâu rộng, sự linh hoạt vận dụng vào cuộc sống. Mà các em cần được trang bị thêm những kiến thức thực tế, có ý nghĩa, để khi các em có giao tiếp ở bất cứ nơi đâu các em cũng sẽ tự tin vận dụng. Như vậy, các em cần phải tự trang bị cho mình những kiến thức nền và những vật dụng hay tranh ảnh liên quan đến bài học. Ví dụ 1: Khi học Unit 6. Our Tet Holiday, các em cần chuẩn bị những nội dung liên quan sau: + Quan sát và nhớ lại công việc sẽ làm vào ngày tết, các đồ vật dùng để trang trí nhà cửa vào ngày tết.. 1.2.3. Chuẩn bị những vấn đề vướng mắc cần hỏi thầy, cô giáo Tiếng Anh là một môn khó học, đòi hỏi người học phải đầu tư thời gian, công sức, sự say mê với môn học. Nhưng khi có hứng thú, say mê học tập rồi thì trong quá trình học các em sẽ gặp không ít trở ngại. Một trong những sự trở ngại đó là khi làm bài tập hoặc đọc bài trả lời các câu hỏi có những phần các em không hiểu, không biết phải làm gì thì các em lại không biết hỏi ai. Những thế hệ phụ huynh học sinh hiện nay rất ít người có khả năng hiểu biết về ngoại ngữ, 14/21 Có rất nhiều loại sách có viết về những câu chuyện bằng tiếng Anh, hay đố vui bằng tiếng Anh. Các em có thể tham khảo và đọc chúng. Tuy nhiên khi đọc những câu chuyện bằng tiếng Anh các em sẽ gập nhiều khó khăn về vốn từ vựng hay cấu trúc ngữ pháp. Hãy khuyên các em đừng rụt rè và lo lắng! Các em sẽ có gắng đoán từ hoặc tra từ điển và ghi lại các từ đó. Sau đó trao đổi với bạn bè về những nội dung mà các em tiếp nhận được qua những câu chuyện bằng tiếng Anh đó. Những gì các em biết mà được kể lại thì các em sẽ nhớ lâu hơn. Hội thảo giáo dục của Liên Hợp Quốc về chất lượng và hiệu quả của các cách học tiếng Anh theo sơ đồ sau: - Học mà chỉ nghe giảng, nhớ 5% những gì đã nghe - Đọc (reading) 10% - Nghe nhìn (Adio Visual) 20% - Làm thí nghiệm trước mắt 30% - Thảo luận nhóm (Disscussion group) 50% - Làm bài ở nhà, ghi, viết lại (Practice by doing) 75% - Dạy người khác (Teach other/immediate use of learning) 90% Tất cả những gì các em học được qua sách báo đều phải được ghi chép lại vào một quyển “Sổ tự học” 1.3.2. Tự học và rèn luyện qua sách bài tập nâng cao Ngoài các bài tập mà thầy cô giáo giao cho các em về nhà làm trong sách bài tập, các em còn có thể tự học và nâng cao kiến thức bằng cách làm các bài tập trong sách bài tập bổ trợ và nâng cao, hoặc sách bồi dưỡng tiếng AnhĐây là loại hình bài tập khó, chỉ có đối tượng học sinh khá giỏi có hứng thú làm. Tuy nhiên chúng ta vẫn khuyến khích động viên các em cùng tham gia, có thể không làm được tất cả, làm được một vài câu trong sách là cũng rất quý và biểu dương rồi. Cách làm các bài tập này cũng giống như khi làm bài tập trong sách bài tập tiếng Anh 6. Các em làm bằng bút chì, ghi lại những thông tin và nội dung nào các em chưa hiểu để hỏi bạn bè hoặc thầy cô giáo. 1.3.3 Tự học trên Internet Với một xã hội hiện đại, sự bùng nổ về công nghệ thong tin như hiện nay
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_boi_duong_phuong_phap_tu_hoc_mon_tieng.doc