Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp Giúp học sinh Lớp 5 tự học môn Tin học qua Internet đạt hiệu quả nhất
- Lý do chọn biện pháp
Cuộc cách mạng công nghệ 4.0 đang thay đổi thế giới xung quanh chúng ta. Trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và mạng lưới vạn vật kết nối công nghệ, cùng với những biến động khó lường của dịch bệnh Covid-19 đã thúc đẩy quá trình này phát triển mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
Đối với ngành giáo dục đào tạo công nghệ thông tin có tác dụng làm thay đổi nội dung và phương pháp dạy học, hơn nữa, công nghệ thông tin là phương tiện để giúp chúng ta tiến tới một “xã hội học tập”. Cũng theo Quyết định số 550/QĐ-UBND Bắc Giang về việc ban hành Đề án đẩy mạnh dạy Tin học và ứng dụng công nghệ thông tin trong trường phổ thông giai đoạn 2017 - 2020, định hướng đến năm 2025 thì hầu hết các trường Tiểu học điều trang bị phòng máy, phòng đa năng, nối mạng Internet. Khi các em có kiến thức kỹ năng về truy cập mạng hay các phần mềm hỗ trợ các em sẽ tự ti khi học môn Tin học và các môn học khác.
- Mục đích nghiên cứu
Công nghệ thông tin mở ra triển vọng to lớn trong việc đổi mới các phương pháp và hình thức dạy học. Những phương pháp dạy học theo cách tiếp cận kiến tạo, phương pháp dạy học lấy người học làm trung tâm. Các hình thức dạy học như dạy học đồng loạt, dạy theo nhóm, dạy cá nhân cũng có những đổi mới trong môi trường công nghệ thông tin. Nếu trước kia người ta nhấn mạnh tới phương pháp dạy sao cho học sinh nhớ lâu, dễ hiểu, thì nay phải đặt trọng tâm là hình thành và phát triển cho học sinh các phương pháp học chủ động, sáng tạo, lấy người học làm trung tâm trong quá trình dạy học.
Công nghệ phần mềm phát triển mạnh, trong đó các phần mềm dạy học trực tuyến Zoom, Google Met, hay ứng dụng VNPT E-learning... Do sự phát triển của công nghệ thông tin và truyền thông mà mọi người đều có trong tay nhiều công cụ hỗ trợ cho quá trình dạy - học. Nhờ có sử dụng các phần mềm dạy học này mà học sinh có thể hoạt động tốt trong môi trường học tập. Phần mềm dạy học được sử dụng ở nhà cũng sẽ nối dài cánh tay của giáo viên tới từng gia đình học sinh thông qua hệ thống mạng. Nội dung của bài giảng với những hình ảnh, âm thanh sống động thu hút được sự chú ý và tạo hứng thú cho học sinh tích cực tự học ở nhà. Những khả năng mới mẻ và ưu việt này của công nghệ thông tin và truyền thông đã nhanh chóng làm thay đổi cách sống, cách làm việc, cách học tập.... Nhà trường có phòng máy nối mạng, các em được học môn Tin học nhưng phần lớn các em chỉ sử dụng máy tính nối mạng trong các tiết học Tin học. Một số học sinh tham gia thi các cuộc thi giải toán qua mạng Violympic, Tiếng Anh qua mạng (Ioe) mà chưa thực sự thấy được vai trò to lớn của công nghệ thông tin trong việc học tập mà đặc biệt là ứng dụng tích cực trong việc tự học.
Qua thực tế dạy các môn môn Tin học ở lớp 5 tôi nhận thấy các em hầu như chưa tích cực tìm tòi, học hỏi thêm nhất là việc tự học ở nhà thông qua mạng Internet lại càng không. Đây là điều tất nhiên, vì ở lứa tuổi này vốn kiến thức của các em về cách sử dụng mạng Internet còn hạn hẹp, nhận thức, tiếp nhận, lựa chon thông tin cần được giáo viên hướng dẫn, giúp đỡ tận tình. Đứng trước thực tế đó, tôi rất băn khoăn và trăn trở làm thế nào để giúp các em yêu thích và sử dụng được một số ứng dụng đơn giản nhất, cơ bản nhất để có thể tìm kiếm thông tin, kiến thức liên quan đến bài học, môn học mà các em muốn tìm hiểu thêm thông qua mạng Internet?
Trong khuôn khổ bài viết này, tôi mạnh dạn trình bày một số “Biện pháp giúp học sinh lớp 5 tự học môn Tin học qua Internet đạt hiệu quả nhất”.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp Giúp học sinh Lớp 5 tự học môn Tin học qua Internet đạt hiệu quả nhất

1 MỤC LỤC Trang I. PHẦN MỞ ĐẦU3 1. Lý do chọn biện pháp3 2. Mục đích nghiên cứu3 3. Nhiệm vụ nghiên cứu4 4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu5 5. Phương pháp nghiên cứu5 II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU5 1. Cơ sở lý luận5 2. Cơ sở thực tiễn6 3. Các biện pháp8 3.1 Kỹ năng tìm kiếm kiến thức trên mạng8 3.2. Kỹ năng sử dụng ứng dụng học tập ^2 III. KẾT QUẢ VÀ ỨNG DỤNG 14 1. Kết quả: 2. Ứng dụng: IV. kẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 15 1. Kết luận 15 2. Kiến nghị 15 3 sử dụng ở nhà cũng sẽ nối dài cánh tay của giáo viên tới từng gia đình học sinh thông qua hệ thống mạng. Nội dung của bài giảng với những hình ảnh, âm thanh sống động thu hút được sự chú ý và tạo hứng thú cho học sinh tích cực tự học ở nhà. Những khả năng mới mẻ và ưu việt này của công nghệ thông tin và truyền thông đã nhanh chóng làm thay đổi cách sống, cách làm việc, cách học tập.... Nhà trường có phòng máy nối mạng, các em được học môn Tin học nhưng phần lớn các em chỉ sử dụng máy tính nối mạng trong các tiết học Tin học. Một số học sinh tham gia thi các cuộc thi giải toán qua mạng Violympic, Tiếng Anh qua mạng (Ioe) mà chưa thực sự thấy được vai trò to lớn của công nghệ thông tin trong việc học tập mà đặc biệt là ứng dụng tích cực trong việc tự học. Qua thực tế dạy các môn môn Tin học ở lớp 5 tôi nhận thấy các em hầu như chưa tích cực tìm tòi, học hỏi thêm nhất là việc tự học ở nhà thông qua mạng Internet lại càng không. Đây là điều tất nhiên, vì ở lứa tuổi này vốn kiến thức của các em về cách sử dụng mạng Internet còn hạn hẹp, nhận thức, tiếp nhận, lựa chon thông tin cần được giáo viên hướng dẫn, giúp đỡ tận tình. Đứng trước thực tế đó, tôi rất băn khoăn và trăn trở làm thế nào để giúp các em yêu thích và sử dụng được một số ứng dụng đơn giản nhất, cơ bản nhất để có thể tìm kiếm thông tin, kiến thức liên quan đến bài học, môn học mà các em muốn tìm hiểu thêm thông qua mạng Internet? Trong khuôn khổ bài viết này, tôi mạnh dạn trình bày một số “Biện pháp giúp học sinh lớp 5 tự học môn Tin học qua Internet đạt hiệu quả nhất”. 3. Nhiệm vụ nghiên cứu Để khơi dậy tinh thần ham học hỏi trong mỗi học sinh nhằm từng bước nâng cao chất lượng học tập cho học sinh, tạo ra một môi trường giáo dục mang tính tương tác cao, học sinh được khuyến khích và tạo điều kiện để chủ động, tự học, tự tìm kiếm tri thức, sắp xếp hợp lý quá trình tự học tập, tự rèn luyện bản thân mình. 4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu - Học sinh khối 5 trường tiểu học năm học 2020-2021, năm học 2021-2022. 5 chức lớp học thì giáo viên còn phải nghiên cứu sử dụng các thiết bị công nghệ, các phần mềm hỗ trợ dạy học để ứng dụng và các cách tìm hiểu thông tin, kiến thức nhằm nâng cao kiến thức. Đồng thời phải hướng dẫn học sinh tự học, tự tìm tòi kiến thức thông qua mạng Internet. Giúp các em tăng khả năng tư duy, khả năng tự học thông qua đó tự hoàn thiện cách học hình thành nhân cách theo hướng học tập suốt đời. - Cùng với sự hỗ trợ của thiết bị công nghệ thông tin, việc tạo điều kiện thuận lợi từ Ban lãnh đạo nhà trường, tôi đã tìm hiểu nghiên cứu sử dụng các phần mềm tiếp cận với học liệu và tri thức của nhân loại và đưa vào thực nghiệm trong dạy học, bước đầu đã có những kết quả khả quan. Trong bài viết này tôi không đi sâu vào trình bày các phần mềm mà chỉ giới thiệu khả năng ứng dụng của việc học tập qua mạng như cách tìm kiếm thông tin, tư liệu, video, hình ảnh các bài tập và các vấn đề liên quan trong môn tin học cũng như các môn học khác. Nhằm giúp các em tăng khả năng chủ động trong việc tiếp thu kiến thức cũng như ứng dụng chúng vào thực tiễn. Vì vậy tôi chọn: “Biện pháp giúp học sinh lớp 5 tự học môn Tin học qua Internet đạt hiệu quả nhất”. 2. Cơ sở thực tiễn * Thuận lợi - Internet là một kho tư liệu khổng lồ với rất nhiều thông tin đa chiều (hình ảnh, thí nghiệm, tư liệu liên quan, bài tập) ở hầu hết mọi lĩnh vực. Với học sinh có tư liệu ở hầu hết mọi môn học từ các môn khoa học tự nhiên đến các môn khoa học xã hội. - Người học dễ hiểu bài, dễ nhớ và dễ làm bài tập hơn, cả trong kiểm tra tự luận cũng như kiểm tra trắc nghiệm; bên cạnh đó giúp học sinh dễ phát hiện ra những vấn đề, những quy luật mang tính trừu tượng cao, từ đó tạo nên sự hứng thú, say mê, yêu thích hơn trong môn học. - Giải quyết nhiều nội dung trong một bài học, cung cấp kiến thức; tích lũy được nhiều kinh nghiệm, tiện lợi trong việc tự học. - Nhiều gia đình học sinh đã có máy tính, điện thoại kết nối mạng Internet. 7 * Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra - Trường Tiểu học nằm ở trung tâm thành phố, dân cư tương đối phức tạp. Trường được trang bị phòng máy với số máy 36 chiếc đảm bảo cho việc dạy và học. - Dân cư phức tạp, trình độ chênh lệch.... nhiều bậc cha làm xa con ở với ông bà nên nhiều khi sự quan tâm đến con em trong việc học ở trường cũng như ở nhà, còn khoán trắng nhà trường. - Kỹ năng sử dụng máy tính, mạng Internet của học sinh để học tập còn hạn hẹp. - Qua khảo sát học sinh khối 5 đầu năm học 2020-2021 về việc sử dụng máy tính, điện thoại kết nối mạng internet ở nhà, Kết quả thu được như sau: Tổng số Học tập Chơi game Hoạt động khác học sinh SL % SL % SL % khối 5 173 57 32,9 68 39,3 48 27,8 - Nhìn vào bảng thống kê trên ta thấy đại đa số các em học sinh khi vào mạng internet chỉ thích chơi game, xem phim, ca nhạc... 3. Các biện pháp 3.1 Kỹ năng tìm kiếm kiến thức trên mạng - Các thủ thuật để tìm kiếm hiệu quả trên công cụ tìm kiếm Google, Youtobe hay Cốc cốc. tuy nhiên, không ít người vẫn chỉ tra cứu với các câu lệnh đơn giản mà chưa khai thác hiệu quả công cụ này, nhiều khi chỉ cần thêm một số ký tự hoặc từ khóa đơn giản, người sử dụng có thể nhanh chóng có được thông tin họ cần, đó là dùng dấu ngoặc kép sẽ có rất nhiều kết quả chính xác hơn, hay dấu sao (*), dấu ... - Dùng dấu ngoặc kép "..." cho từ khóa cần tìm để có được kết quả chính xác với cụm từ cần tìm, các em có thể sử dụng một số trang web vào việc tự học một cách hiệu quả tôi đưa ra một số ví dụ cụ thể sau: Khi học sinh muốn học môn Tin học chủ đề 4 “Thế giới Logo”, bài 2 “Câu lệnh lặp lồng nhau” các em sẽ đánh 9 Nếu cần tìm kiếm thông tin liên quan đến từ đồng nghĩa liên quan đến thông tin của một chủ đề nào đó, chúng ta nên thêm biểu tượng “~” vào từ khóa để có được kết quả tìm kiếm. - Đôi khi tìm kiếm nội dung nào đó trên Google, ta sẽ không nhớ đủ các từ khóa cần tìm kiếm, vì vậy thế hãy sử dụng dấu “*” ở vị trí từ khóa mà bạn không nhớ rõ, để xuất hiện nhiều nội dung gợi ý hơn. Và kết quả ta muốn tìm kiếm sẽ nằm trong danh sách bên dưới. Biểu tượng dấu “*” được sử dụng để tìm kiếm bằng ký tự đại diện trong Google. Nó có thể được sử dụng nhiều lần trong một truy vấn và được sử dụng trong dấu ngoặc kép. - Trong khi tìm kiếm, nếu bạn không chắc chắn về từ khóa nào sẽ được đặt trong cụm từ, bạn có thể đối sứng bất kỳ từ đơn nào bằng cách sử dụng tìm kiếm ký tự đại diện *. Chẳng hạn tôi không nhớ rõ câu thành ngữ tiếng Anh trong hình 11 - Hay khi trải qua một giai đoạn học tập các em cần tự ôn tập, kiểm tra khối lượng Kiến thức đã học theo chuẩn kiến thức, năng lực bằng cách tự làm các bài kiểm tra nhằm kiểm chứng xem mình đã nắm chắc kiến thức đến đâu, còn hạn chế ở chỗ nào để kịp thời ôn tập bổ sung kiến thức cho mình bằng cách vào trang Violet, chọn mục “Thư viện đề thi” chọn Tiểu học, môn để tải về làm bài thi 3.2. Kỹ năng sử dụng ứng dụng học tập - Cùng với sự phát triển của khoa học máy tính, công nghệ số... đồng thời dịch bệnh covit phát triển mạnh. Các phần mềm ứng dụng cũng ra đời đáp ứng cho học tập và làm việc, chính vì vậy việc nắm bắt được các kỹ năng sử dụng các phần mềm, để đáp ứng cho học tập đối với học sinh cũng là một vấn đề khi điều kiện để đáp ứng cho nhu cầu và nhận thức của mỗi cá nhân, gia đình là không giống nhau, vi vậy cần phải có hướng dẫn cài đặt và sử dụng một cách dễ làm và dễ hiểu, điều này các cũng có rất nhiều hướng dẫn trên các trang mạng hướng dẫn sử dụng Google Meet, Zoom, . *Điều kiện thực hiện biện pháp - Giáo viên cần nhận thức được tầm quan trọng của việc hướng dẫn kỹ năng tự học cho học sinh. Tạo điều kiện, khuyến khích học sinh tự học. - Cách tìm kiếm thông tin trên mạng tương đối đơn giản dễ thực hiện dễ 13 - Cụ thể lớp 5 năm học 2020-2021 các em đều hoàn thành chương trình, không có học sinh lưu ban. III. KẾT QUẢ VÀ ỨNG DỤNG 1. Kết quả Sau khi áp dụng giải pháp năm học 2020-2021, các em đã học tiến bộ rõ rệt, tỉ lệ điểm bài kiểm tra cuối năm đạt 8 trở lên cao. Ngoài ra còn các em đạt các giải giao lưu Toán-tiếng Anh khối 5: Giải nhất: 06 học sinh, Giải nhì: 08 học sinh, Giải ba : 01 học sinh. 2. Khả năng áp dụng của biện pháp Sau một năm áp dụng biện pháp trên đối với học sinh lớp khối 5 trường tiểu học năm học 2020-2021. Tôi thấy, biện pháp này có thể áp dụng tốt, dễ dàng đối với học sinh trường tiểu học nói riêng và tất cả các học sinh tiểu học trong toàn tỉnh nói chung. Biện pháp này mang có thể tránh được tình trạng dạy thêm học thêm. Các em có thể tự khai thác các học liệu tại nhà khi đã có đủ kiến thức và kỹ năng. Tôi thiết nghĩ với lòng tâm huyết, yêu nghề của giáo viên cộng với sự hỗ trợ của các cấp, các ngành, gia đình và nhà trường thì giáo viên ngoài các giờ học trên lớp còn có thể hướng dẫn các em học sinh tự tìm hiểu thông tin, tự học qua mạng là điều hoàn toàn có thể làm được. Qua đó sẽ nâng cao năng lực của học sinh giúp các em hoàn thiện kĩ năng tự học phục vụ việc học tập suốt đời. IV. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 1. Kết luận Trên tinh thần đổi mới phương pháp dạy học theo phương pháp tích cực, lấy học sinh làm trung tâm, mục đích cuối cùng là học sinh nắm vững kiến thức cũng như các kĩ năng trong môn tin học cũng như các môn học khác. Do vậy, tôi đã tìm hiểu và áp dụng mọi hình thức nhằm giúp việc giảng dạy đạt hiệu quả cao. Trên tinh thần trao đổi và học hỏi lẫn nhau. Tôi rất mong được sự đóng góp của các vị lãnh đạo, các đồng nghiệp để có được những kinh nghiệm và cách thức 15 TÀI LIỆU THAM KHẢO [1]. https://baigiang.violet.vn/- Thư viên bài giảng điện tử [2]. Mạng Internet [3]. Tạp chí giáo dục tiểu học. [4]. (1998).Tâm lý giáo dục học sinh Tiểu học - Nhà xuất bản Sự thật - Hà Nội [5]. Trang Web: www.moet.gov.vn của Bộ giáo dục và đào tạo. TP. Bắc Giang, ngày 12 tháng 10 năm 2022 XÁC NHẬN CỦA NHÀ TRƯỜNG NGƯỜI VIẾT HIỆU TRƯỞNG Nguyễn Quang Vịnh
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_bien_phap_giup_hoc_sinh_lop_5_tu_hoc_m.docx
Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp Giúp học sinh Lớp 5 tự học môn Tin học qua Internet đạt hiệu quả nhấ.pdf